مرتضی فرجیان

فرهنگ سیاسی در عصر حاضر، یکی از پدیده های مهم زندگی اجتماعی به شمار می رود و نفوذی انکار ناپذیر بر کردار سیاسی اعضای جامعه دارد. همچنین یکی از ارکان و محورهای اصلی رشد و توسعه جامعه به شمار می رود؛ به طوری که اعتقاد به برابری سیاسی، اعتماد، احساس امنیت و وفاداری ملی یا قومی، ازجمله مواردی است که با فرهنگ سیاسی و درنتیجه با الگوی توسعة جامعه ارتباط دارد. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل تأثیر گذار بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد می باشد. پرسش اساسی که این پژوهش به دنبال پاسخ آن است، «عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد» است. مفروضات پژوهش، حاکی از آن است که متغیرهای قوم گرایی، مذهب گرایی، انگیزة سیاسی، شخصیت و پایگاه اجتماعی اقتصادی، رابطه ای معنی دار با فرهنگ سیاسی دارند. در پژوهش حاضر، از روش پیمایشی (از نوع همبستگی بین متغیرها) و از مصاحبة کتبی (پرسش نامه) به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات برای پاسخ گویی به پرسش ها استفاده شده است؛ همچنین از روش آماری و نرم افزار SPSS، برای تجزیه و تحلیل داده ها بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که به جز وجود رابطه بین انگیزة سیاسی و فرهنگ سیاسی پاسخ گویان، هیچ کدام از فرضیات تحقیق، تأیید نشد. این مسئله نشان دهندة این مطلب است که موقعیت زمانی و مکانی حاکم بر بوم شناسی منطقة پارس آباد و به تبع، دانشجویان، متفاوت از موقعیت مکانی و زمانی نظریه هایی است که در این زمینه ارائه شده است

مقاله حاضر به مطالعه تحول الگوهای عشق ورزی در روابط انسانی پرداخته است. تغییر در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در جامعه ایران در دهه های اخیر سبب شده است که تحول اساسی در الگوهای عشق ورزی افراد، حتی در صمیمی ترین شکل آن روی دهد. این پژوهش کیفی بوده و از روش نظریه داده بنیاد (گراندد تئوری) در آن استفاده شده است. شیوه گردآوری داده ها نیز مطالعه اسناد و مصاحبه های عمیق اکتشافی با 41 نفر از افراد متأهل بود که روایت های آن ها در عشق ورزی تحلیل شد. روایی این پژوهش را مصاحبه شوندگان و سپس استادان متخصص بررسی و تأیید کردند. برای تحلیل داده ها از روش مقایسه مستمر طی مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. نتایج پژوهش براساس پنج محور که عامل اصلی تحول الگوی عشق ورزی هستند ارزیابی و در سه فرایند تحلیل شدند. تجزیه وتحلیل داده ها نشان می دهد عوامل اشاعه مدرنیسم، توسعه فناوری، فردی شدن، سنت گریزی و بالارفتن میزان تحصیلات، همچنین عوامل مداخله گر تنوع طلبی و افزایش اوقات فراغت و شرایط زمینه ای شهرنشینی و گسترش فضای مجازی بر پدیده هسته ای تکه تکه شدن عشق و متعاقب آن بر دگرگونی کردارها و تحول عشق ورزی تأثیر گذاشته اند و سبب دگرگونی خانواده ایرانی و شکل گیری شکل های جدیدی از روابط شده اند. در فرایند پژوهش 9 الگوی متفاوت عشق ورزی شناسایی شدند که عبارت اند از: عشق ورزی سنتی (پشت صحنه ای، مردسالارانه)، عشق ورزی رمانتیک، عشق ورزی دوستانه، عشق ورزی واقع گرایانه، عشق ورزی شهوانی، عشق ورزی فداکارانه، عشق ورزی ناب، عشق ورزی بازیگرانه و عشق ورزی سیال.

پژوهش حاضر به بررسی نظریه های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی می پردازد. در این تحقیق از روش تحقیق نقدعلمی و برای جمع آوری داده ها از روش آرشیوی استفاده شده است. نظریه های فمینیستی طیف وسیعی از نظریات از جمله: نظریه زن محور، نظریه های تفاوت (فمینیسم فرهنگی، نظریه سیمون دوبووار)، نظریات جامعه شناسی تفاوت جنسی (نظریه نهادی و نظریه تعامل گرایی)، نظریه های نابرابری جنسیت (فمینیسم لیبرال)، نظریه های ستم (فمینیسم روانکاوی، فمینیسم رادیکال)، نظریه های ستم ساختاری (فمینیسم سوسیالیست، نظریه تداخل) و نظریه های پست مدرن فمینیسم را شامل می شود. نقد و بررسی یافته های تحقیق نشان می دهد که نظریه های فمینیستی به دلیل غیرتاریخی بودن، در نظر نگرفتن فرهنگ های مختلف، بدبینی نسبت به مردان، نگرش یکسان به همه مردان، نگرشی صرفاً ماتریالیستی به عشق، عدم پاسخگویی به مکانیسم ایجاد پدرسالاری، ستمگر دانستن مردان، مخالفت با آموزه های ادیان جهان و نگرش یکسان به همه ادیان، حمله متعصبانه به ناهمجنس خواهی، تحمیل همجنس خواهی به زنان به عنوان معرفت شناسی برتر، ترویج هویتی جدید در مقابل هویت واژگون شده، ضدیت با فردگرایی با ادعای فردگرایی، تعدد و آزادی جنسی و تعریف سکسوالیته برای زنان، نقد بر نظریه فمینیست نهادی، عدم توجه به «نامحقق کردن»، عدم توجه به تفاوت در جسم و درنهایت ضعف فمینیسم روانکاو در بررسی ترتیبات اجتماعی عواطف مورد نقد می باشند. می توان بیان کرد که نظریه های فمینیستی علی رغم تأثیرات خود به صورت عملی و نظری به عنوان نقاط قوت دارای ضعف های نظری عدیده ای می باشند که در این تحقیق به آن پرداخته شده است. 

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر بخشی مشاوره گروهی با رویکرد شناختی رفتاری و واقعیت درمانی بر کاهش طلاق عاطفی و باورهای غیرمنطقی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره پارس آباد انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان پارس آباد بود، تعداد زوجین مذکور در سه ماهه آخر سال1400، برابر 250 زوج می باشد. از بین جامعه آماری به روش تصادفی و براساس جدول مورگان، 148 زوج برای انجام مطالعه انتخاب شد. سپس 45 زوج را که با پاسخ به پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز و پرسشنامه طلاق عاطفی گاتمن بالاترین نمرات را کسب کردند بصورت تصادفی در 3 گروه 15 زوجی (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) تقسیم شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داد ه های بدست آمده از روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرم افزار SPSS22 بهره برده شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که آموزش رویکرد شناختی رفتاری و واقعیت درمانی در کاهش طلاق عاطفی و باورهای غیرمنطقی زوجین تأثیر متفاوت و معناداری دارد (05/0>P). یافته های پژوهش حاضر بیانگر این است که رویکرد شناختی رفتاری و واقعیت درمانی بر کاهش طلاق عاطفی و باورهای غیرمنطقی زوجین مؤثر بوده است و در مراکز مشاوره می توان از این رویکردهای درمانی جهت بهبود زندگی زناشویی و کاهش طلاق عاطفی و باورهای غیرمنطقی بین زوجین بهره برد.

هدف از تحقیق حاضر اثربخشی آموزش گروهی خودشفقتی بر تاب آوری والدین کودکان اتیسم شهر اردبیل می باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی است. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش تمامی والدین کودکان اتیسم شهر اردبیل در سال 1401 می باشد. روش نمونه گیری در دسترس از بین افراد واجد شرایط داوطلب تعداد 60 نفر وارد مطالعه شده و در دو گروه 30 نفری (آموزش خودشفقتی و گواه) به صورت تصادفی جایگزین شدند. جهت انجام پژوهش با مراجعه به مرکز بهزیستی و انتخاب حجم نمونه با رضایت کتبی و گمارش آنها در گروههای آزمایش و گواه، پرسشنامه های پژوهش به صورت گروهی بر روی افراد حاضر در پژوهش اجرا شد. بر روی گروههای آزمایش مداخله آموزش خودشفقتی انجام شد در حالی که گروه گواه این آموزش را دریافت نکردند. برنامه مداخله ای درمان مبتنی بر خودشفقتی در هشت جلسه آموزشی 90 دقیقه ای، هفته ای یک جلسه در طی دو ماه و نیم اجرا شد.برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون استفاده شد. داده های جمع آوری شده در مرحله پیش آزمون و پس آزمون با آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد که در متغیر تصور از شایستگی فردی (94/47= F )، اعتماد به غرایز فردی و تحمل عاطفه منفی (33/33= F )، پذیرش مثبت تغییر و روابط ایمن (12/11= F )، کنترل (90/12= F )، تاثیرات معنوی (32/50= F ) و تاب آوری (53/97= F ) در نمرات پس آزمون بین دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معنی داری وجود دارد (01/0> p).

تمامی جوامع برای اینکه انسجام اجتماعی داشته باشند و افراد جامعه از همدیگر فاصله پیدا نکنند بایستی از سطحی تساهل برخوردار باشند. بدین معنا که همزیستی اجتماعی مستلزم پذیرش تنوع فرهنگ ها، اقوام، گروه های مختلف نژادی، دینی و ... است. تحمل تفاوت ها و پذیرش دیگران با گرایش ها و ویژگی های مختلف می تواند باعث پایایی هر جامعه ای و در نتیجه عامل رشد و توسعه آن باشد. مقاله حاضر به مطالعه عوامل مؤثر بر میزان تساهل اجتماعی ایران می پردازد و بدین منظور از داده ثانویه استفاده شده است که توسط رونالد اینگلهارت به صورت جهانی درباره ارزش های جوامع مختلف پیمایش شده است. عوامل مختلفی که در این مقاله بررسی شده است عبارت اند از: میزان تحصیلات، دینداری، طبقه، درآمد، سن و جنسیت به عنوان متغیرهای مستقل که رابطه آنها با میزان تساهل اجتماعی افراد در ایران مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین تحصیلات، دینداری، طبقه، درآمد، سن و جنسیت و میزان تساهل اجتماعی رابطه معنی دار در سطح 000/0 وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های مطرح شده در این تحقیق تأییدشده اند. همچنین تحلیل رگرسیون نشان می دهد که از بین متغیرهای مستقل مطرح شده در تحقیق میزان تحصیلات، بالاترین تأثیر را در پیش بینی تغییرات میزان تساهل اجتماعی دارد و متغیرهای دینداری، سن و جنسیت در رتبه های بعد قرار دارند که درمجموع 354/. درصد تغییرات تساهل اجتماعی را پیش بینی می کنند.

هدف از مطالعه حاضر بررسی توان پیش بینی خلاقیت دانش آموزان بر اساس اعتماد به نفس و ویژگی های شخصیتی آن ها می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری شامل دانش آموزان مقطع پسر متوسطه اول پارس آباد در سال تحصیلی 1402-1401 است که تعداد آن ها 4256 نفر می باشد. براساس جدول نمونه گیری مورگان و به روش خوشه ای چندمرحله ای تعداد 352 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار مورد استفاده جهت گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های سنجش خلاقیت تورنس (1979)، اعتماد به نفس آیزنک (1976)، ویژگی های شخصیتی باس و همکاران (1975) بودند. در نهایت برای بررسی فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که به ازای هر واحد افزایش در نمرات اعتماد به نفس، خلاقیت دانش آموزان 322/0 واحد افزایش می یابد و همچنین به ازای هر واحد افزایش در نمرات ویژگی های شخصیتی، خلاقیت دانش آموزان 276/0 واحد افزایش می یابد. بنابراین در مراکز مشاوره آموزش و پرورش می توان در جهت بهبود خلاقیت دانش آموزان، آموزش های لازم جهت غلبه بر پایین بودن اعتماد به نفس و بهبود ویژگی های شخصیتی را ارائه داد.