حسین حاتمی نژاد

حسین حاتمی نژاد

مدرک تحصیلی: دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۲۵۱ مورد.
۱۲۱.

اولویت بندی مؤلفه های زیست پذیری شهری از دیدگاه ساکنین کمپ های اقامتی جزیره کیش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 67 - 80

کلید واژه ها: ارزیابی زیست پذیری مؤلفه های زیست پذیری مدل سازی مسیری PLS کمپ های اقامتی جزیره کیش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۳۶۱
زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری است. رویکرد زیست پذیری را می توان ناشی از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان منابع محیطی می شود. اصطلاح زیست پذیری اشاره به درجه تأمین ملزومات یک جامعه بر مبنای نیاز ها و ظرفیت های افراد آن جامعه دارد. بنابراین، هدف اصلی این تحقیق اولویت بندی مؤلفه های اصلی زیست پذیری در کمپ های اقامتی جزیره کیش است. کمپ های مورد بررسی این تحقیق ،سه کمپ اقامتی صدف، معمار و سحر هستند. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر داده های اولیه بوده  که جمع آوری اطلاعات اولیه، به صورت اسنادی و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS مورد پردازش قرار گرفت. برای اولویت بندی هر یک از مؤلفه ها و همچنین تعیین سهم و نقش آن ها در زیست پذیری محدوده مورد مطالعه از سه روش،تحلیل رگرسیون چند متغیره، تحلیل گام به گام و تحلیل مسیر PLS استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش مؤلفه های اصلی تأثیرگذار بر زیست پذیری سه کمپ اقامتی جزیره کیش بر اساس درجه اهمیت این گونه اولویت بندی شدند که به ترتیب مؤلفه های خدمات و دسترسی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی قرار گرفتند. با برنامه ریزی در راستای ارتقاء و ساماندهی این مؤلفه ها بر اساس درجه اهمیت می توان وضعیت زیست پذیری محدوده مور مطالعه را بهبود بخشید.
۱۲۲.

تحلیل راهبردی عوامل داخلی اثرگذار بر آمایش سرزمینی در کشور افغانستان مبتنی بر استدلال های ژئوپلیتیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 798 - 824

کلید واژه ها: آمایش سرزمین ژئوپلیتیک قوت ها و ضعف ها افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۸ تعداد دانلود : ۴۵۲
ترقی و تکامل جوامع بشری یکی از مهم ترین دغدغه انسانی در طی تاریخ بوده و هست و هم چنان رسیدن به توسعه یکی از اهداف اساسی مردم در جوامع است. امروزه توسعه در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به خصوص توسعه به روش مدرن یکی از فراگیر ترین موضوعات در جوامع بشری به خصوص کشور های در حال توسعه است. کشور افغانستان از جمله کشورهایی است که تحت تأثیر سیاست و امنیت داخلی و خارجی از حرکت در مسیر توسعه بازمانده است. بنابراین برنامه ریزی جهت توسعه سرزمینی این کشور نیز در گرو حل و چاره اندیشی مسائل سیاسی- امنیتی است. برنامه ریزی راهبردی با چهارچوب و ملاحظات سیاسی و امنیتی می تواند سبب کاهش تهدیدات امنیتی و چالش های سیاسی و در نتیجه توسعه سرزمینی گردد. بنابراین در این مقاله سعی شده است تا عوامل داخلی اثرگذار بر آمایش سرزمینی در کشور افغانستان از منظر ژئوپولیتیکی مورد تحلیل قرار گیرد. در این راستا این سوال قابل طرح است که: از منظر ژئوپولیتیکی چه عوامل داخلی (قوت ها و ضعف ها) و چگونه برآمایش سرزمینی در کشور افغانستان اثر می گذارند؟ این مقاله به شیوه ای توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است و داده های مورد نیاز نیز به شیوه کتابخانه ای، اسنادی و بهره گیری از پایگاه ها و سایت های معتبر اینترنتی گردآوری شده است.
۱۲۳.

سنجش و ارزیابی زیست پذیری محلات شهری مطالعه موردی: منطقه 15 کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۲ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 41 - 58

کلید واژه ها: زیست پذیری کیفیت زندگی محلات شهری منطقه 15 کلانشهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۴۰۹
«افزایش جمعیت شهرنشین» در طول چند دهه گذشته، هرچند مزایایی برای ساکنان شهرها به ارمغان داشته، اما این پدیده بسیاری از شهرها و ساکنان را با مسائل و چالش هایی در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیستی و کالبدی روبرو ساخته است. تداوم این وضعیت موجب فاصله گرفتن شهرها از وضعیت پایداری و تنزل کیفیت زیست و زندگی ساکنان شده است.. بر این مبنا، «زیست پذیری شهری» به عنوان یکی از رویکردهای برآمده از مبحث توسعه پایدار، و به منظور حل چالش ها و مسائل شهری مطرح گردید. بر این اساس، تحقیق حاضر به سنجش و ارزیابی زیست پذیری شهری در محلات منطقه 15 شهر تهران پرداخته است. روش تحقیق توصیفی - پیمایشی باهدف کاربردی است و داده های موردنیاز تحقیق از طریق جمع آوری پرسش نامه ساکنان فراهم شده است. نتایج نشان می دهد امتیاز زیست پذیری در منطقه با استفاده از آزمون t تک نمونه ای و با در نظر گرفتن عدد 3 به عنوان حد متوسط، برابر با 46/2 به دست آمده است که در بین ابعاد 5 گانه موردبررسی، بعد مدیریتی با امتیاز 78/1 و بعد اجتماعی - فرهنگی با امتیاز 81/2 به ترتیب دارای بدترین و بهترین وضعیت زیست پذیری در محله بوده اند. همچنین نتایج مدل کوپراس نشان داد در بین محلات منطقه 15، محله ابوذر با امتیاز 0576/0 و محله مینابی با امتیاز 0476/0 به ترتیب بهترین و بدترین محلات منطقه 15 ازنظر شاخص های زیست پذیری بوده است.
۱۲۴.

بررسی ویژگی های اقتصادی مسکن و برآورد نرخ سودآوری و بهره وری عوامل تولید مسکن (مطالعه موردی: سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۹) 571 - 586

کلید واژه ها: بهره وری عوامل تولید مسکن تورم سبد هزینه - درآمد خانوار عرضه و تقاضا نرخ سودآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۴۰۰
مسکن در ایران از نظر اقتصادی دووجهی است؛ یعنی در عین مصرفی بودن، با توجه به شرایط اقتصادی کشور، همواره کالایی سرمایه ای محسوب می شود. ارزش سرمایه ای مسکن در شرایطی که سایر بخش های تولیدی و تجاری کشور در حال رکود هستند و این کالا یکی از بخش های محدود جذب کننده نقدینگی های مردم به شمار می آید، بیشتر می شود. با توجه به جایگاه و اهمیت مسکن در اقتصاد خانوارها و اقتصاد کلان کشور، تحولات هریک از بخش های کلان اقتصادی کشور در بازار مسکن تأثیرگذار است و هر تغییر در ویژگی های اقتصادی بخش مسکن، پیامدهای زنجیره ای در اقتصاد کلان به دنبال دارد. در شهر سنندج با توجه به شرایط توپوگرافی و محدودیت در عرضه زمین مرتبط با نرخ رشد جمعیت (به ویژه مهاجرت پذیری)، اقتصاد مسکن شرایط ویژه و مهمی دارد. تأمین مالی و سهم پس انداز خانوارها نیز عاملی تعیین کننده است. در این مقاله، با بررسی اجمالی بازار تولید و عرضه زمین و مسکن، سهم مسکن در سبد هزینه ای خانوارها تحلیل شده است. همچنین با بررسی نرخ حمایت در بازار زمین و حجم یارانه ها، نرخ سودآوری اقتصادی در بازار زمین و ساخت وساز محاسبه شده است. بررسی برآورد بهره وری عوامل تولید، به عنوان یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار در رونق یا رکود این بخش در پایان صورت گرفته است. پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای و میدانی است و نتایج آن نشان می دهد میان تقاضای مؤثر و تقاضای بالقوه شکاف معناداری وجود دارد. همچنین درحالی که نرخ سودآوری در بازار زمین و ساخت وساز بسیار بالاست، بهره وری عوامل تولید مسکن درمجموع مثبت و روبه رشد است.
۱۲۵.

سنجش و ارزیابی اثرات حکمروایی خوب شهری بر زیست پذیری شهرها (مطالعه موردی: شهر بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۴ 1 - 18

کلید واژه ها: ممدیریت شهری حکمروایی خوب شهری زیست پذیری شهری بوشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۷۱۷
وجود مسائل و مشکلات ناشی از رشد سریع شهرنشینی در کشور و عدم امکان مدیریت جامعه شهری با ابزارها و شیوه های سنتی موجود، ضرورت تغییر در شیوه مدیریت و اداره شهرها را دو چندان کرده است. این تغییر با استفاده از رویکرد حکمروایی خوب شهری قابل تحقق است. رویکرد مذکور باعث افزایش پایداری، کیفیت زندگی و مطلوبیت زیست در شهرها می گردد. هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر زیست پذیری شهر بوشهر می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی–تحلیلی است. به منظور گردآوری داده های موردنیاز پژوهش، از دو شیوه تحلیل اسنادی و پیمایش بهره گرفته شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنان شهر بوشهر با جمعیت 223504 نفر است که 446 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردیده است. بر اساس نتایج اسنادی، شاخص های پژوهش در بخش حکمروایی خوب شهری شامل شفافیت، کارایی و اثربخشی، عدالت، قانونمندی، مسئولیت پذیری، پاسخگویی، مشارکت و اجماع محوری می باشد و شاخص های زیست پذیری شهری نیز شامل آموزش عمومی، تفریحات و اوقات فراغت، مراقبت های پزشکی و بهداشتی، امنیت فردی و اجتماعی، پیوستگی و تعلق مکانی، مشارکت و همبستگی، کالاهای مصرفی، اشتغال و درآمد، مسکن، امکانات و خدمات زیربنایی، حمل ونقل، آلودگی، کیفیت بصری (چشم انداز) و کیفیت فضای سبز هستند که رابطه آن ها با استفاده از آزمون های تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره تحلیل گردیده است. نتایج نشان داد که وضعیت شاخص های حکمروایی خوب شهری و زیست پذیری در شهر بوشهر نامطلوب می باشند. همچنین بین شاخص های حکمروایی خوب شهری و زیست پذیری شهری رابطه ضعیف تا متوسطی وجود دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیره نیز نشان دهنده تأثیر متوسط و معنادار شاخص های حکمروایی خوب شهری بر زیست پذیری شهر بوشهر است. از بین شاخص های 8 گانه حکمروایی خوب شهری، شاخص های شفافیت؛ عدالت و مسئولیت پذیری، با ضریب بتای 607/0، 593/0 و 513/0 به ترتیب بیشترین تأثیر را بر زیست پذیری شهر بوشهر دارند.
۱۲۶.

ارزیابی عوامل موثر بر گردشگری برج های شهری (مطالعه موردی: برج میلاد تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال هفتم ارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۲۷) 187 - 198

کلید واژه ها: گردشگری شهری گردشگری تهران برج میلاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۳۶۴
گردشگری شهری ترکیب پیچیده ای از فعالیت های مختلف است که از به هم پیوستن ویژگی های محیطی و میزان توانمندی و کشش شهر در جذب بازدیدکنندگان و ارائه خدمات شکل می گیرد. در این میان حضور جاذبه های گردشگری یکی از مهمترین دلایل مسافرت مردم به یک مقصد خاص است. چرا که جاذبه های گردشگری به عنوان عامل کشش، با توجه به ویژگیهای خاص و جذابیتهایی که دارند، می توانند گردشگران را از نقاط و سرزمینهای دور به سمت خود جذب کنند. لذا این مقاله در نظر دارد به شناسایی و ارزیابی عوامل موثر در گردشگری برج های شهری بپردازد بنابراین از نظر هدف، این پژوهش کاربردی و به روش توصیفی انجام شده. جهت گردآوری داده ها، از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با طیف لیکرت بوده است. جامعه آماری پژوهش، 115 نفر از مسافران شهر تهران که از نقاط متفاوت کشور آمده بوده اند. داده های به دست آمده در محیط نرم افزاری spss با استفاده از آمار استنباطی و مدل آزمونهای ناپارامتریک و پارامتریک، مورد تجزیه و تحلیل واقع شده اند. نتایج حاصل از تحقیق نشانگر آن است که رابطه معنی دار بین جاذبه های گردشگری برج میلاد و ایجاد تمایل برای مسافران داخلی جهت دیدار از این برج وجود دارد. البته تبلیغات و اطلاع رسانی، هزینه های بازدید و استفاده از محیط تفریحی و مسافت و دسترسی، از جمله عوامل موثر بر گردشگری برج های شهری هستند که در این میان از نظر گردشگران، عامل هزینه بیشترین تاثیر را دارد. درآمد افراد نیز از جمله عواملی است که بر هزینه و گردشگری برج میلاد موثر است.
۱۲۷.

ارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: محله نیاوران تهران)

نویسنده:
منبع: مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری سال اول تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱

کلید واژه ها: مدیریت شهری حکمروایی شهری محله نیاوران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۹۸۴
یکی از مهمترین دلایل مشکلات کنونی در شهرهای ایران بخصوص در کلانشهرها، ضعف و ناتوانی در مدیریت صحیح این شهرها می باشد کمااینکه اکثر این مدیریت ها به شیوه سنتی و بدون مشارکت شهروندان انجام می-شود. در این میان رویکرد حکمروایی خوب شهری یکی از روش های مناسب مدیریت شهری که مورد حمایت مجامع علمی و بین المللی است، می باشد که طی دهه های اخیر به عنوان یک روش روش کارامد در عرصه مدیریت شهری مطرح شده است. این دیدگاه برخلاف دیدگاه سنتی و حاکم بر اکثر نظام های مدیریت شهری ایران و جهان سوم، سعی در سهیم کردن مردم در تصمیم گیری برای شهرهای خود دارد. در همین راستا این تحقیق به بررسی شاخص های حکمروایی خوب شهری در محله نیاروان تهران پرداخته است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیل می باشد. روش جمع آوری داده ها نیز اسنادی – میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنان محله نیاوران بوده اند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 370نفر به دست آمده است. جهت تحلیل داده نیز از نرم افزار SPSS 21 استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از وضعیت مناسب شاخص های مورد بررسی جهت حکمروایی مطلوب در سطح محله دارند.
۱۲۸.

برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهرستان بانه

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۲ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ 167 - 190

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهرستان بانه ANP-SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۵۷۰
گردشگری از عوامل مهم عمران نواحی و فعالیتی ارزآور و متعادل کننده است که موجب توسعه اقتصادی و اجتماعی در سطح منطقه می شود و توسعه آن بر پایه برنامه ریزی صحیح گردشگری همواره عامل مؤثری در بهبود کیفیت زندگی مردم بوده است. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر در پی شناسایی پتانسیل های طبیعی و انسانی گردشگری شهرستان بانه و اتخاذ استراتژی هایی برمبنای این پتانسیل ها، جهت توسعه گردشگری این شهرستان است. پژوهش حاضر برحسب هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها نیز مبتنی بر روش های اسنادی و پیمایشی است. بدین ترتیب، داده های تحقیق از دو گروه جامعه آماری (مسئولان و نخبگان) جمع آوری شد. برای تحلیل عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر شهرستان بانه و تدوین استراتژی های توسعه، مدل SWOT و برای اولویت بندی استراتژی ها نیز مدل ترکیبی ANP-SWOT و نرم افزار Super Decision به کار رفته است. بر پایه نتایج اولویت بندی، استراتژیِ «تأکید بر توسعه گردشگری تجاری خرید به دلیل 1. موقعیت تجاری ویژه بانه در شمال غرب کشور، 2. داشتن بازارچه مرزی، و 3. توانمند بودن شهرستان برای توسعه این نوع گردشگری جهت افزایش تعداد گردشگران با انگیزه سفر تجاری بازرگانی و خرید» با بالاترین امتیاز (357/0SO1:) به منزله بهترین استراتژی و در واقع استراتژی اصلی توسعه گردشگری شهرستان بانه مشخص شد. همچنین استراتژیِ «برنامه ریزی در راستای جذب گردشگران خارجی از کردستان عراق با توجه به حجم بالای تردد مسافر بین حکومت خودمختار کردستان عراق و جمهوری اسلامی ایران و استفاده از فرصت های تجاری به وجود آمده در اقلیم کردستان عراق» با (336/0SO3:) به منزله استراتژی جایگزین انتخاب شد.
۱۲۹.

تحلیلی بر کنترل فضای عمومی در پارک های شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۶ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 649 - 673

کلید واژه ها: پارک های شهری تهران فضای عمومی کنترل فضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۲۷۴
یکی از روندهای تأثیرگذار بر تولید فضاهای عمومی معاصر، گرایش روزافزون به کنترل و نظارت بر این فضاهاست، اما تاکنون این روند کمتر مطالعه شده است. پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر با هدف «ارزیابی کنترل فضای عمومی و روش های آن در پارک های شهر تهران» و «بررسی دیدگاه کاربران این پارک ها درمورد کنترل فضای عمومی» در دو بخش انجام شد. محدوده مورد مطالعه، شامل پارک های ملت، لاله، رازی و پارک شهر است. داده ها نیز براساس مشاهده میدانی و پرسشگری از 100 کاربر هر پارک گردآوری شد. با توجه به نتایج، کنترل فضای عمومی رابطه ای مستقیم با کیفیت فضای عمومی دارد. از میان پارک های مورد بررسی، پارک ملت و لاله کمترین درجه کنترل و پارک شهر و رازی بیشترین درجه کنترل را دارند. با اینکه پارک های شهر تهران به روش های سخت کنترل می شوند، کاربران آن ها عموماً خواهان کنترل فضا به روش های نرم هستند. همچنین زنان در مقایسه با مردان به استفاده از روش های کنترل نرم موافق ترند. در تشدید کنترل بر فضا نیز تنها کاربران پارک رازی، خواستار نظارت و کنترل بیشتر بر فضای پارک هستند که دلیل این امر امنیت پایین محله ای است که پارک در آن قرار دارد. درنهایت، کاربران هر چهار پارک با درجه بالایی از توافق، خواستار جلوگیری از ورود گروه های حاشیه ای مانند تکدی گران، کودکان کار و افراد بی خانمان به فضای پارک ها هستند. نتایج این مطالعه، ضرورت توجه به خواسته ها و منافع افراد و گروه های گوناگون را به عنوان بخشی از ذی نفعان فضا در فرایند مدیریت فضاهای عمومی نمایان می سازد.
۱۳۰.

بررسی سلامت زیست ساکنین محلات حاشیه نشین از ابعاد امنیت غذایی و سلامت تغذیه (مورد پژوهش؛ محله شادقلی خان قم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال پنجم بهار ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 53 - 72

کلید واژه ها: حاشیه نشینی سلامت زیست سلامت تغذیه امنیت غذایی محله شادقلی خان شهرقم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۳۰۷
امروزه مقوله سلامت زیست شهری در پرتو دسترسی به تغذیه سالم و امنیت غذایی با توجه به رشد روزافزون جمعیت، شهرنشینی، مهاجرت، فقر و حاشیه نشینی که به روند غالب جهان، به ویژه درکشورهای توسعه نیافته تبدیل شده، از اساسی ترین مسائل مطرح در مباحث جغرافیای پزشکی و توسعه پایدار می باشد. از این رو مقاله حاضر با هدف بررسی امنیت غذایی و سلامت تغذیه(مصرف گوشت، شیر، میوه و سبزیجات، به عنوان مهم ترین گروه های غذایی مؤثر بر سلامت افراد)که مسائل مطرح در زمینه بررسی سلامت زیست افراد است و با تدوین فرضیه به نظر می رسد حاشیه نشینان شادقلی خان از تنوع غذایی و سلامت تغذیه مناسبی برخوردار نمی باشند. به مطالعه موارد مذکور در  یکی از مهم ترین محلات حاشیه نشین شهرقم(شادقلی خان) می پردازد. روش مطالعه در مقاله حاضر، بر مطالعات میدانی و تحلیلی-توصیفی استوار بوده و تعداد380 پرسشنامه نیز بر اساس مدل کوکران درمیان ساکنین توزیع شد، طوری که نظرات سرپرست خانوارهای محل ه از طریق پرسشنامه به دست آمده است. در ادامه جهت تحلیل پرسش نامه از نرم افزار SPSS و آزمون هایی چون آزمون Chi-Square,Mann-Whitne استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهدکه به علت ضعف مفرط اجتماعی، فرهنگی، بویژه اقتصادی، ساکنین محله مورد مطالعه، دسترسی مناسبی به امنیت غذایی و سلامت تغذیه ندارند که این عوامل منجر به اُفت سلامت زیست اهالی ساکن در محل شده است.
۱۳۱.

تبیین اثر پذیری سرزندگی محله های شهری از ابعاد دلبستگی مکانی نمونه مورد مطالعه: شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۴ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۷) 151-182

کلید واژه ها: دلبستگی مکانی سرزندگی شهری هویت مکانی اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۳۴۳
دستیابی به مکان های سرزنده و پویا همواره یکی از دغدغه های مهم برنامه ریزان، طراحان و مدیران شهری بوده است. این مفهوم در محله های شهری که به دلیل تداوم حضور ساکنان، کیفیت روابط انسان-مکان و انسان-انسان در سطوح بالاتری شکل می گیرد، متأثر از عوامل مرتبط با پیوند انسان با مکان زیست خود، نظیر دلبستگی مکانی، است. این پژوهش تأثیر مفهوم چندبعدی دلبستگی مکانی و ابعاد آن بر سرزندگی محله های شهری را بررسی می کند. روش تحقیق آمیخته (کیفی-کمی) و ازنظر هدف کاربردی است. در بخش کیفی، ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه ی نیمه سازمان یافته و روش تحلیل کدگذاری و تقلیل چهارمرحله ای مفاهیم بوده است که درنتیجه، 17 مؤلفه و 5 بعد برای متغیر دلبستگی مکانی استخراج شد. در بخش کمی، داده ها ازطریق پرسشنامه گردآوری و تحلیل داده ها ازطریق نرم افزار SPSS و ترسیم معادله ی ساختاری روابط متغیرها در نرم افزار Amos Graphic انجام شده است. نتایج بخش کمی ضمن تأیید برازش مدل طراحی شده ی متغیرهای اصلی پژوهش ( مقدار =908/4 و RMSEA = 100/0)، اثر مستقیم و معنادار دلبستگی مکانی بر سرزندگی شهری را تأیید می کند (ضریب استاندارد مسیر 806/0 و ضریب معناداری کمتر از 0001/0). همچنین، مدل اثرات مستقیم ابعاد پنج گانه ی دلبستگی مکانی بر سرزندگی شهری، اثر مستقیم ابعاد هویت مکانی، پیوندهای عاطفی شناختی و وابستگی مکانی بر سرزندگی محله های شهری را تأیید می کند و نشان می دهد که هویت مکانی مؤثرترین بعد تأثیرگذار دلبستگی مکانی بر سرزندگی محله های شهری است.
۱۳۲.

بازتعریف نقش شهرهای کوچک و میانی در فرایند توسعه منطقه ای؛ معرفی یک روش کاربردی آمایش مبنا (مطالعه موردی: استان کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) 315 - 344

کلید واژه ها: استان کردستان توسعه منطقه ای سیستم استنتاج فازی شهرهای کوچک و میانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۵۸۲
پژوهش های کمّی ( و بعضاً کیفی) بسیاری در رابطه با نقش شهرهای کوچک و میانی در توسعه منطقه ای انجام گرفته است. مقاله حاضر نیز در این راستا انجام شده است؛ اما با اندکی تغییر و ساختارشکنی در شیوه برخورد با موضوع و تحلیل مسئله که آن هم تحلیل چند جانبه داده ها به کمک سیستم استنباط فازی است. هدف پژوهش با توجه به عنوان، کاربردی- توسعه ای است و ماهیت رویکردی توصیفی - تحلیلی دارد. به صورت کلی، روش کاربردی و روز افزون FIS دارای مراحل چهارگانه پایگاه دانش و فازی ساز، پایگاه قواعد، موتور و دیفازی ساز است که با فرایند پژوهش موازی است. در نگاه اجمالی (پایگاه دانش) شاخص های توسعه منطقه ای (10 شاخص) و متغیرها (بیش از 60 متغیر) در ۴ رکن توسعه منطقه ای (توسعه اقتصادی، کالبدی، زیربنایی و انسانی) برای شهرهای کوچک و میانی استان کردستان (9 شهر اصلی شامل مراکز شهرستان به استثنای سروآباد) طی ۲ بازه زمانی 1395 و 1385 گزینش و نگاشته شدند. سپس آنالیز فرایندی بر روی داده ها به تفصیل صورت گرفت. برآیند و گزارش نهایی این مقاله این است که اگرچه نوساناتی در توسعه درون منطقه ای استان مشاهده شده، تغییرات توسعه منطقه ای با تکیه بر نماگرهای اقتصادی، با تغییرات سلسه مراتب شهری (نماگرهای جمعیتی) همسو بوده است. بدین صورت که دورنمای تعادل در سیستم شهری استان با کاهش برتری و تمرکز جمعیتی سنندج دارای بازتاب های ساختاری و توسعه ای در شهرهای کوچک و میانی و افزایش نقش این دست شهرها در پس کرانه خود بوده و از مجموع توسعه شهری- منطقه ای استان، شهرهای کوچک و میانی پیشتازند.
۱۳۳.

الگوی مناسب سازی فضاهای گردشگری ویژه معلولین و جانبازان مطالعه موردی: شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۸ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 17 - 33

کلید واژه ها: معلولین و جانبازان مناسب سازی فضاهای گردشگری شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۵۸۶
ثبت جهانی شهر یزد و هویت تاریخی فرهنگی آن، نقطه عطفی برای مدیران شهری و متولیان امر گردشگری بوده که با برنامه ریزی های صحیح و مناسب سازی فضاهای گردشگری در راستای گردشگری پایدار، گردشگران را از تمامی اقشار به این شهر جلب کنند. مناسب سازی فضاها به ویژه فضاهای گردشگری برای افراد دارای محدودیت های حرکتی، نمود تأمین عدالت و ایمنی اجتماعی در دسترسی هاست. در پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، هدف ارائه الگوی مناسب سازی فضاهای گردشگری جهت دسترسی معلولین و جانبازان است که برای این منظور از رویکرد استراوس و کوربین در نظریه برخاسته از داده استفاده گردید. جامعه آماری متشکل از خبرگان، فعالان و متخصصین حوزه گردشگری بوده است. حجم نمونه در حین فرایند پژوهش مشخص و از نمونه گیری تئوریکی استفاده شده است. اشباع نظری تا نمونه 15 تا حدودی شکل گرفت اما روند پژوهش تا 24 ادامه یافت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار اطلس تی آی استفاده شد و مدل پارادایمی آن ارائه گردیده است. نتیجه حاصل از این تحقیق ارائه مدلی است که در آن روابط مؤلفه ها و مقوله ها با داده های فرآیند تحقیق به تصویر کشیده می شود و در بسترهای موردنیاز در قالب شرایط زمینه ای از قبیل جامعه پذیری، نیروی انسانی، دانش فنی و تجارب گردشگری و شرایط مداخله گر، راهکارهایی ازجمله مشارکت محوری، عملکردگرایی و ارتباطات بیان می گردد. در این بستر چهار دسته از عوامل به ایفای نقش می پردازند که عوامل مدیریتی در کنار عوامل ساختاری، فردی و عملکردی در ارتقای وضعیت مناسب سازی ها تأثیرگذار بوده اند. در الگوی مطلوب مناسب سازی فضاهای گردشگری بر لزوم توجه جدی تر به الگوهای مدیریتی نوین و مشارکتی و لزوم ایفای نقش پررنگ تر بخش خصوصی در کنار نقش تسهیلگری دولت تأکید می شود. به جز نقش حمایتی و نظارتی دولت، باید به عوامل زیرساختی، اقتصادی، آگاهی و شناختی، نگرشی و آموزشی و نیز ویژگی های خاص فضاهای گردشگری نیز توجه نمود.
۱۳۴.

بررسی و تحلیل فضایی زمانی کانون های سرقت جیب بُری و کش روزنی در شهر سمنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیای اجتماعی شهری سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۲) 121 - 137

کلید واژه ها: تحلیل فضایی زمانی کانون های جرم خیز سرقت جیب بری و کش روزنی شهر سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۳۰۳
بزهکارى از جمله مهم ترین معضلات اجتماعى در اکثر شهرهاى دنیا است که بر زندگى شهروندان تأثیرات منفى می گذارد. این مقاله با هدف شناسایی کانون های سرقت جیب بری و کش روزنی شهر سمنان و تبیین عوامل مؤثر در بروز این بزهکاری در این شهر انجام شده است. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی است و برای شناسایی و درک الگوهای مکانی بزهکاری جیب بری و کش روزنی در شهر سمنان از مدل های آماری و گرافیک مبنا در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده، که اطلاعات مورد نیاز از میزان و نوع جرم به صورت مراجعه از نیروى انتظامى اخذ شده است. یافته های مقاله حاضر نشان می دهد که کانون های جرم خیز مربوط به سرقت جیب بری و کش روزنی بیشتر در بخش مرکزی شهر سمنان و محدوده بازار این شهر شکل گرفته است و از نظر زمانی نیز اوج وقوع این سرقت در روزهای شنبه و چهارشنبه هفته و ساعات 9 الی 13 رخ داده است. از سوی دیگر، بالا بودن میزان کاربری تجارى و کمبود یا نبود برخی کاربری های مورد نیاز شهروندان از جمله فضای سبز که نظارت رسمی بر این محدوده ها را بسیار دشوار ساخته، در افزایش توزیع جغرافیایی نوع و میزان جرایم و شکل گیری الگوهای فضایی بزهکاری مؤثر بوده است که این موضوع با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی به اثبات رسید. به نظر می رسد با ساماندهی و ارتقای سرانه های تأسیساتی، تجهیزاتی و خدماتی، ایجاد فضاهای تفریحی و فراغتی سالم، تعریض شبکه معابر و مکان یابی مراکز انتظامی جهت افزایش نظارت رسمی و ایجاد کاربری هایی با ساعات کاری متنوع در طول شبانه روز در این محدوده و اصلاح فیزیکی و کالبدی فضاهای مسکونی این محدوده از تشویق ساکنان و دستگاه های زیربط از قبیل شهرداری بدون توجه به توجیه اقتصادی و درآمدزایی می توان امکان آسیب پذیری این فضاها و میزان وقوع جرایم را کاهش داد.
۱۳۵.

بررسی تاثیر ابعاد کالبدی - فضایی بر پیاده مداری در شهر تهران (نمونه موردی: محلات امیرآباد و دانشگاه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال هجدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۱ 1-22

کلید واژه ها: پیاده مداری ابعاد کالبدی – فضایی ترغیب پیاده روی نرم افزار LISREL8 نرم افزار SPSS21

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۵۴۶
هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد کالبدی – فضایی بر پیاده مداری در محلات امیرآباد و دانشگاه تهران از منطقه 6 شهر تهران است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. و از ابزار پرسشنامه برای کسب نظر شهروندان استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را، کلیه ساکنان محلات امیرآباد و دانشگاه تهران تشکیل می دهند، که به صورت تصادفی با استفاده از فرمول کوکران 384 نمونه انتخاب شده است. نگارندگان برای دقیق تر شدن نتایج تحقیق، حجم نمونه را به 400 نفر افزایش داده اند. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS 21 و LISREL 8 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که بین ابعاد کالبدی – فضایی و ترغیب پیاده روی رابطه وجود دارد. همچنین مقدار بارهای عاملی به دست آمده در تمام شاخص های تحقیق نشانگر این است که شاخص های انتخاب شده برای سنجش ابعاد کالبدی فضایی ترغیب پیاده روی به درستی این ابعاد را می سنجند؛ به طوریکه در بین ابعاد کالبدی، شاخص ایمنی با(99/0) و در بین ابعاد فضایی شاخص امنیت با(75/0) بیشترین مقدار بار عاملی را دارا بوده اند. علاوه بر این، تأثیر ابعاد کالبدی و فضایی بر ترغیب پیاده روی مستقیم و مثبت می باشد به طوریکه ابعاد کالبدی 34/0 و بعد فضایی نیز 42/0 از واریانس ترغیب پیاده روی را تبیین نموده است.
۱۳۶.

ارزیابی ظرفیت تاب آوری شهری در برابر خطر زمین لرزه با تأکید بر ابعاد اجتماعی و نهادی (مطالعه موردی: منطقه 12 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 51 - 62

کلید واژه ها: تاب آوری شهری منطقه 12 تهران زمین لرزه تاب آوری اجتماعی تاب آوری نهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۳۸۲
در دهه های آتی محرک اصلی خسارات و تلفات فزاینده ناشی از بلایای طبیعی، رشد جمعیت شهری و مایملک شهروندان در مناطق بلاخیز است. بزرگ ترین کانون ثقل جمعیتی ایران شهر تهران در قالب 22 منطقه شهرداری است که از طرف شمال و جنوب با تراکم بالایی از گسل های فعال احاطه شده است. از طرفی برای مقابله با مخاطرات طبیعی به ویژه زمین لرزه رویکردهای متعددی وجود دارد که رویکرد تاب آوری در ابعاد چهارگانه یکی از مهم ترین آن هاست. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ظرفیت تاب آوری شهری منطقه 12 تهران در برابر زمین لزره از لحاظ ابعاد اجتماعی و نهادی است، که براساس حد بهینه درسطح جهانی ارزیابی شده است. به منظور تعریف حد بهینه در این پژوهش، چنین فرض شد که مقدار عددی هر شاخص در مناطقی در سطح جهان را که تاکنون درآن بحران های متعددی اتفاق افتاده که در برابر آن تاب آور بوده اند (نظیر ژاپن و کالیفرنیا) می توان حد بهینه تاب آور بودن درنظر گرفت.روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. نتایج یافته ها حاکی از این است که در بین شاخص های اجتماعی، وضعیت شاخص ساختارسنی جمعیت، ساختار جنسی جمعیت بالاتر از حد بهینه محاسبه شده است. در مقابل، وضعیت پوشش سلامتی، فاصله ای زیاد با مقدار بهینه محاسبه شده دارد. در بین شاخص های مربوط به تاب آوری نهادی، همه شاخص ها فاصله محسوسی با مقدار بهینه دارند. در این بین، شاخص روابط نهادی با 46 درصد فاصله از مقدار بهینه وضعیت نامناسب تری دارد. بعد از آن، شاخص عملکرد نهادی با 41 درصد و بستر نهادی با 32 درصد فاصله از مقدار بهینه در رده های بعدی قرار دارند.
۱۳۷.

تحلیلی بر شاخص های پایداری مسکن (مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶۶ 307-327

کلید واژه ها: بافت شهری مسکن پایداری منطقه یک شهرداری مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۲۵۵
مهم ترین ویژگی عصر کنونی شهرنشینی، افزایش جمعیت و توسعه شهرها می باشد که با تداوم این امر، نیاز روز افزون به مکان های زیستی و ایجاد مناطق مسکونی بیش از پیش احساس می شود. از طرفی به علت جبر زندگی، اصل قرار دادن اقتصاد و انبوه سازی های متعدد در نقاط مختلف بافت شهری بدون توجه به نیاز های عملکردی، روحی و روانی ساکنین آینده آن، به هدف فایق آمدن بر مشکل کمبود مسکن، مشکلاتی دیگر تبلور می یابد که از مهم ترین آن ها صدمه به بنیان خانواده و جامعه را می توان نام برد. بر این اساس، ایجاد پایداری در بخش مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه پایدار شهری گامی مهم در کاهش ناپایداری های کنونی محسوب می گردد که می تواند از طریق سه بعد اساسی اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در کنار یکدیگر، به وجود آید. هدف از پژوهش حاضر سنجش شاخص های پایداری مساکن منطقه یک شهرداری مشهد و کمک به ارتقاء این فضاها از طریق پیشنهادهایی برای پایدارتر نمودن آن ها و تعمیم آن به مناطق مشابه می باشد. این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که به روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای-اسنادی و بررسی های میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق افراد ساکن در منطقه یک شهر مشهد می باشند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای تصادفی به حجم 384 نفر با ابزار پرسشنامه در نرم افزار SPSS توسط آزمون t تک نمونه ای مطالعه و تحلیل شده اند. یافته های تحقیق بیانگر این است که مساکن منطقه یک شهرداری مشهد در ابعاد اقتصادی و کالبدی دارای شرایط تا حدّی پایدار و در بعد اجتماعی در شرایط ناپایدار قرار دارند؛ چنانکه پایدارترین شاخص مساکن، میزان برخورداری از امکانات و ناپایدارترین شاخص، روابط همسایگی شناخته شده اند.
۱۳۸.

بررسی وضعیت مسکن پایدار شهری در ناحیه 1 منطقه 9 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۱ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 91 - 105

کلید واژه ها: مسکن توسعه پایدار مسکن پایدار شهری ناحیه 1 منطقه 9 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۲۹۳
امروزه مسکن به مفهوم بسیار گسترده و پیچیده ای تبدیل شده است و با پیدایش مفهوم توسعه پایدار، اهمیت و گسترش مفهوم مسکن پایدار و بررسی جنبه های روزافزون آن آشکارشده است. طراحی مسکن پایدار با استفاده از یک طیف گسترده ای از اصول طراحی فعال و غیرفعال می باشد که جنبه های زیست محیطی و اجتماعی را بهبود می بخشد. این پژوهش باهدف بررسی و تحلیل شاخص های مسکن پایدار شهری در ناحیه 1 منطقه 9 تهران تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات موردنیاز به صورت کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه) جمع آوری شد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که شاخص های پایداری زیست محیطی، پایداری اجتماعی و پایداری اقتصادی در وضعیت نامناسبی قرار دارد. تراکم نفر در اتاق</strong> 11/3 نفر است و نشان از تراکم بالای جمعیت</strong> می باشد. نسبت تعداد واحد مسکونی به سطح کل 25/194 می باشد که وجود کوچکی قطعات و فرسودگی بافت، از دلایل افزایش تعداد واحدهای مسکونی می باشد. نسبت سطح فضای سبز به سطوح مسکونی 09/0 می باشد و نشان از وضعیت بسیار ضعیف این شاخص است. نسبت مساحت پارک ها و فضای سبز به کل مساحت 04/0 می باشد و نشان می دهد که کاربری فضای سبز در وضعیت بسیار نامناسبی قرار دارد. سرانه مساحت فضای سبز و پارک ها 6/1 می باشد که میزان نامناسبی را نشان می دهد.</strong>
۱۳۹.

تحلیل نقش نهادهای اجتماعی در مدیریت محلات شهری با تاکید بر مشارکت شهروندان (نمونه موردی: سرای محله وصال- منطقه 6 شهر تهران)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 506 - 521

کلید واژه ها: نهادهای اجتماعی مدیریت محلات شهری محله وصال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۲۹۴
امروزه توجه به مدیریت محلی به منظور دستیابی به سیاست های پایدار شهری افزایش یافته است. در واقع به منظور بهبود وضعیت مدیریت شهری، باید هرچه بیشتر به سه عامل توانمندسازی، توان افزایی و بهره مندی از توان شهروندان و نهادهای شهری در مدیریت امور شهری به ویژه در سطح محلات مورد توجه قرار گیرد، که تمامی عوامل مذکور در مناسب ترین شکل آن در سطوح محلی و با تقویت نهادهای اجتماعی امکان پذیر است؛ در نتیجه شناخت ظرفیت ها به منظور بهره مندی از آن ها و شناسایی دقیق مسائل درجهت رفع بهینه امکان خواهد یافت. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی (کتابخانه ای) و پیمایشی (میدانی) است و ابزار گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه و تحلیل نتایج آن ها با نرم افزار SPSS صورت گرفته است. پس از شناسایی عوامل تاثیرگذار در نقش نهادهای اجتماعی در امور محلی به بررسی شاخص هایی چون اطلاع و اگاهی، مشارکت و تعامل، اعتماد اجتماعی، کیفیت زندگی و عدالت اجتماعی در محله وصال (دانشگاه تهران) پرداخته شد، حجم نمونه بررسی شده بر اساس فرمول کوکران 384 نفر از ساکنان محله وصال بوده است. نتایج بدست آمده از آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد، بر اساس نظرات شهروندان میانگین کل بدست آمده 2.70 از 3 در خصوص شاخص های بررسی شده در وضعیت نسبتا نامطلوبی قرار گرفته و مدیریت شهری نهاد محور در محله وصال شکل نگرفته است. در بین شاخص های بررسی شده شاخص عدالت اجتماعی با میانگین 2.28 کمترین و اعتماد اجتماعی با میانگین 2.92 بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. در نتیجه برای افزایش مشارکت نهادهای محلی در مدیریت امور لازم است که مسئولان محلی با توجه به این شاخص ها و بکارگیری آن ها در عرصه مدیریتی و سیاست گذاری ها، زمینه را برای افزایش نقش نهادها فراهم نمایند.
۱۴۰.

ارزیابی و سنجش ابعاد و مؤلفه های تاب آوری در شهر جدید گلبهار در برابر مخاطرات طبیعی

نویسنده:
منبع: شهرسازی ایران دوره پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸ 150-170

کلید واژه ها: تاب آوری بحران مخاطرات طبیعی آسیب پذیری شهر جدید گلبهار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۲۱۵
یکی از مهمترین موضوعاتی که در سالهای اخیر در مدیریت شهری مطرح است، ایجاد شهرهای تاب آور در برابر مخاطرات طبیعی می باشد استان خراسان رضوی بعنوان یکی از مهمترین استانهای کشور هرساله تحت تاثیر مخاطرات طبیعی می باشد و بطبع شهر جدید گلبهار نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی و ویژگی های محیطی خود تحت تاثیر می باشد، از لحاظ بٌعد منطقه ای نیز این شهر بعنوان یکی از شهرهای اقماری کلانشهر مشهد از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی- کاربردی است. نمونه آماری پژوهش با استفاده از روش تصادفی ساده 30 نفر از خبرگان، کارشناسان و متخصیصین مسائل برنامه ریزی شهری و شهرسازی است که به صورت هدفمند انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفته اند. متغیرهای این پژوهش ابعاد تاب آوری و 66 مولفه وابسته به آن می باشد. روایی پرسشنامه نیز توسط متخصیصین و خبرگان مسائل برنامه ریزی شهری و شهرسازی بررسی و تأیید شده است. در خصوص پایایی نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده که برابر با 727/0 می باشد و حاکی از پایایی بالای ابزار تحقیق است. در بخش استنباطی از تحلیل های آماری، آزمون T-Test تک نمونه ای و فریدمن کمک گرفته شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که شهرگلبهار با 3.02 نظر تاب آوری در مقابل مخاطرات طبیعی در حد متوسط است. نتایج حاصل از جدول آماره های توصیفی تاب آوری شهری نیز بیانگر این است که در میان ابعاد تاب آوری ، بَعد محیطی کالبدی بیشترین و بَعد اقتصادی کمترین تاثیر را در تاب آوری شهر جدید گلبهار در برابر مخاطرات محیطی دارند. در خصوص سطح متغیر تاب آوری شهری نیز شهر جدید گلبهار در دامنه متوسط ارزیابی می شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان