بررسی پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان خوزستان با رویکرد پدافند غیرعامل

چکیده

پدافند غیرعامل نوعی دفاع غیر نظامی است و به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که به جنگ افزار نیاز ندارد و با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تأسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد. اقدامات پدافند غیرعامل شامل پوشش، پراکندگی، تفرقه و جابجایی، فریب، مکان یابی، اعلام خبر، قابلیت بقا، استحکامات، استتار، اختفاء، ماکت فریبنده و سازه های امن است. در این پژوهش بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، وضعیت پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان خوزستان با رویکرد پدافند غیرعامل بررسی شده است. روش کار در این پژوهش ترکیبی از روش های اسنادی، توصیفی و تحلیلی است و در آن از مقایسه ی درصد جمعیت شهر مرکز استان با سایر شهرهای استان و قانون رتبه- اندازه زیپف استفاده شده است. نتایج نشان داد 55 / 33 درصد جمعیت شهری استان خوزستان در شهر اهواز قرار دارد. نتایج مدل قانون رتبه- اندازه نشان می دهد که شهر اهواز به عنوان نخست شهر برتر در نظام شبکه شهری استان خوزستان قرار دارند و نقش شهرهای میانی و کوچک در سیستم شهری این استان بسیار کم است. در ﻣﺠﻤﻮع ﺳﻠﺴﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺷﻬﺮی اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن دارای ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدل اﺳﺖ و ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ﺑ ﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺨﺴﺘیﻦ ﺷﻬﺮ در ﺷﺒکﻪ ﺷﻬﺮی اﺳﺘﺎن ﺧﻮدﻧﻤﺎیی ﻣی کﻨد. و هنوز سلسله مراتب شهری در شبکه شهری خوزستان نسبت به مدل رتبه- اندازه زیپف فاصله زیادی دارد. لذا با ارائه خدمات و تقویت شهرهای کوچک و میانی و کاهش رشد شهر اهواز در این استان می توان باعث توزیع بهینه جمعیت و سلسله مراتب شهری مطلوب در سطح این استان شد؛ و بدین وسیله به بحث پراکندگی مطلوب جمعیتی و بحث پدافند غیرعامل دست یافت.