جلیل الله فاروقی هندوالان

جلیل الله فاروقی هندوالان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۸ مورد از کل ۱۸ مورد.
۱.

نقد و تحلیل غزلی از سعدی بر پایه روش یاکوبسن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زبان و ادب فارسی (گوهر گویا) زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: موسیقی غزل نقد ساختارگرا روش یاکوبسن سطح آوایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد ساختارگرا
تعداد بازدید : ۲۵۴۶ تعداد دانلود : ۱۲۸۴
هدف پژوهش حاضر نقد و تحلیل ویژگی های آوایی غزلی از سعدی با رویکردی ساختارگرایانه است. برای این منظور، در بخش نخست، نگاهی گذرا به نقد ساختارگرا و روش یاکوبسن و در بخش دوم، غزلی از سعدی بر پایه این روش نقد و تحلیل می شود. در این تحلیل، بررسی می شود آیا وزن، بحر، قافیه و ردیف انتخاب شده توسط شاعر، القاگر مفهوم و محتوای غزل هست یا خیر. پس از آن با این استدلال که واج ها به طرق مختلف می توانند در موسیقی شعر و رساندن مفهوم اثر نقش ایفا کنند، این غزل از منظر واجی تحلیل می شود و عوامل مختلف واجی از قبیل واج آرایی، جایگاه تولید و شیوه تولید، دوری یا نزدیکی جایگاه های تولید از یکدیگر و تکرار واج ها با در نظر داشتن تاثیر هریک بر موسیقی شعر و در نهایت القا مفهوم، مورد کنکاش قرار می گیرد. در انتها تاثیر انتخاب واژگان بر موسیقی و معنای این غزل بررسی می شود.
۲.

توصیف مشخصه های تصریفی زمان، شخص و شمار در فعل های بسیط زبان مازندرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۵

کلید واژه ها: زمان تصریف شخص شمار زبان مازندرانی فعل های بسیط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۶ تعداد دانلود : ۷۲۵
تصریف یکی از پدیده های مهم زبانی است که پژوهش درباره آن در حوزه زبان مازندرانی، جز به گونه ای مختصر و یا در حاشیه مباحث دیگر صورت نپذیرفته است؛ درحالی که این نوع پژوهش، برای روشن کردن نقطه های تاریک صرف این زبان، ضروری می نماید. در این راستا، در مقاله حاضر توصیف و بررسی ویژگی های تصریفی زمان، شخص و شمار را در فعل های بسیط مازندرانی مبنای کار خود قرار داده ایم. پس از توضیحی مختصر درباره فرایند تصریف و مفاهیم بنیادین آن، این سه ویژگی و شیوه های تبلور آنها را شناسایی کرده ایم و از این رهگذر کوشیده ایم مسائل مبهم و شبهه ناکی چون پسوند مصدر سازِ /essen/، کیفیت شناسه ها، کیفیت پیشوند های تصریفی و تغییر های آوایی حاصل از افزودن این وند ها در ستاک فعل و همچنین چگونگی تصریف گذشته نقلی را روشن کنیم.
۳.

تحلیل گفتمان انتقادی داستان مرگ بونصر مشکان بر اساس رویکرد نورمن فرکلاف

نویسنده:
منبع: علم زبان سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴

کلید واژه ها: تاریخ بیهقی تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف مرگ بونصر مشکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱۶ تعداد دانلود : ۹۵۶
تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی نوین در تحلیل گفتمان است که در دهه های اخیر، در طیف وسیعی از پژوهش ها در رشته های ادبیات و روان شناسی به کار گرفته شده است. اگرچه رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی رابطه زبان، قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را در اولویت قرار می دهد، اما ادبیات ملت ها را نیز می توان در چارچوب گفتمان انتقادی و نقد زبان شناختی تحلیل و تفسیر کرد. تاریخ بیهقی از جمله آثاری است که بررسی آن در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی میسر است و به تحلیلگر امکان می بخشد تا رابطه قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را در این اثر آشکار سازد. این پژوهش بر آن است تا با بررسی زبان شناختی داستان «مرگ بونصر مشکان» از تاریخ بیهقی، به لایه های زیرین و پنهان متن یعنی وضعیت رابطه قدرت و ایدئولوژی در عصر غزنوی برسد و با کنار هم گذاشتن ایدئولوژی های مختلف در درون متن، به آشنایی زدایی انتقادی دست پیدا کند. برای این کار، از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف استفاده می شود و متن در سه لایه توصیف، تفسیر و تبیین مورد تحلیل قرار می گیرد. در سطح توصیف، بیشتر بر انتخاب نوع واژگان، شخصیت ها و جنبه های استعاری تأکید شده است که دیدگاه ایدئولوژیک نویسنده را بیان می کند. فضای سرد و بی روح حاکم بر داستان، اختناق اوضاع اجتماعی آن دوره و حس آزادی طلبی توأم با یأس شخصیت اصلی داستان که در کلمات و عبارات متن نهفته و نویسنده با هنرمندی تمام آن ها را کنار هم آورده است، از ویژگی های برجسته این بخش به شمار می آید. در سطح تفسیر، بحران عاطفی و روانی حاکم بر اجتماع آن دوران و گفتمان طیف های مختلف با پیوندی بینامتنی تفسیر می شود. در سطح تبیین، تقابل آسایش روحی و پریشانی، تعهد و بی تعهدی، وفاداری و خیانت، دوستی و دشمنی، همگی، فضای داستان را در هیجان تقابلی فرومی برد.
۴.

مطالعه موردی یک بیمار زبان پریش به منظور بررسی نقش الگوی فرهنگی درپایایی توانش زبانی بر پایه ایده یاکوبسن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۸

کلید واژه ها: استعاره توانش زبانی مجاز زبان پریشی یاکوبسن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۶۸
در این پژوهش،بامطالعه موردی یک بیمار زبان پریش-که گویش مازندرانی را به صورت غیر مستقیم وگویش فارسی معیار را به صورت مستقیم فراگرفته است- ای نموضوع را بررسی کرده ایم که با توجه به اینکه در دوران بزرگ سالی، میزان تسلط زبانی این فرد برهر دو گویش، یکسان است، در کدام گویش، پایایی توانش زبانی اوبیشتراست و چه عامل یاعواملی دراین مسئله نقش دارد. مبنای بحث ما این ایده یاکوبسن است که زبان پریشی ازهر نوعی که باشد، اختلالی شدید یا خفیف در یکی از قوه های انتخاب یا ترکیب به شمار می رود و عامل فرهنگی، در گرایش کلام زبان پریش به سمت یکی از این دو گونه اختلال، مؤثر است. پس از بررسی گفته­های بیمار مورد مطالعه در این تحقیق دریافتیم که با وجود آموزش مستقیم گویش فارسی معیار به بیمار در دوران کودکی و نیز استفاده از همین زبان در جلسه های گفتار درمانی، گفتار فارسی بیمار، دچار اختلال بیشتری است و به سمت قطب استعاری میل دارد؛ اما گفتار مازندرانی او به گفتار طبیعی، نزدیک­تر است و اختلال کمتری در آن دیده می شود. از نظر یاکوبسن، غلبه عامل فرهنگی و خلق و خوی حاکم بر محیط یاد گیری، چنین ننتیجه ای را در پی دارد.
۵.

انتقال معنی از طریق تصویرسازی ذهنی در جزء سی ام قرآن کریم

نویسنده:
منبع: نگارینه هنر اسلامی سال اول بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ 59 - 68

کلید واژه ها: قرآن کریم جزء سی تصویر سازی ذهنی انتقال معنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۴۱
 قرآن کریم معجزه ی جاودان خداوند و منشور زندگی بشر در همه دوران ها است. در روزگاری که آیات الهی بر پیامبر گرامی اسلام نازل شد، عرب در اوج فصاحت و بلاغت بودند و قرآن آنان را در این زمینه به مبارزه طلبید. نگارندگان این مقاله بر آنند که نقش تصویر سازی ذهنی را در انتقال مفاهیم در جزء سی قرآن بررسی نمایند. شیوه ی این پژوهش کتابخانه ای است. برای انجام کار، نمونه های تصویرسازی از جزء سی ام انتخاب و بررسی شدند تا در نهایت به این پرسش پاسخ داده شود که بیان تصویری در القای معانی قرآنی چه نقشی دارد؟ سبک کتاب آسمانی به گونه ای است که از طریق تصویرسازی ذهنی، مفاهیم انتزاعی را عینی می سازد تا وضوح آنها در ذهن مخاطب، بیشتر و در نتیجه تعامل مخاطب با متن بهتر گردد و در نهایت دریافتی بهتر از پیام قرآن توسط او انجام شود. برای این منظور، قرآن بر یک گونه ی خاص از تصویر سازی تکیه نمی کند بلکه از گونه های متنوعی از تصاویری که در درون بافت با هم در تعاملند، بهره می جوید. تصویر سازی ها به دایره ی بیان بلاغی همچون تشبیه و استعاره و مجاز و کنایه محدود نمی شوند بلکه از عناصر گوناگونی مانند موسیقی آیات، توصیفات دقیق و تقابل صحنه ها تشکیل می گردند تا حس و خیال آدمی را بر انگیزند. تصویر سازی های ذهنی با چارچوب فضای کلی بافت سوره ها هماهنگند.  
۶.

اسطوره ای شدن زمان در چند داستان کوتاه شهریار مندنی پور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال نوزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱۵ (پیاپی ۷۰)

کلید واژه ها: زمان در روایت اسطوره ای چرخة کیهانی زمان دورانی زمان ذهنی و کیفی داستان مدرنیستی فارسی داستان کوتاه شهریار مندنی پور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۹ تعداد دانلود : ۹۱۳
رمان و داستان مدرن نقش شگرفی در بازخوانی روایت های اسطوره ای و بازپردازی آن ها در ادبیات روایی امروزی ایفا می کند. یکی از دلایل مهم توجه ویژه و کاملاً متفاوت این گونه داستان ها و رمان ها به بن مایه های اسطوره ای ضرورتی است که نویسندگان معاصر بنابر دگرگونی اوضاع اجتماعی و دگرگونی های اساسی اندیشه و نگرش انسان احساس کرده اند: بی انسجامی جهان آشفتة معاصر که همة گفتمان هایش سرشار از تناقض ، بی انسجامی و قاعده گریزی ا ست، انسان امروزی را شیفتة روایت های نامنسجم، غیرخطی گسسته نما و سرشار از بی نظمی های زمانی که پیشینه ای غنی در روایت های اسطوره ای دارد کرده است. شهریار مندنی پور یکی از نویسندگان برجستة ادبیات معاصر فارسی است که می توان آثارش را از حیث ساختار و پردازش برخی از عناصر داستان به ویژه عنصر زمان به روایت های اسطوره ای همانند دانست. این پژوهش نشان می دهد که زمان در برخی از داستان های کوتاه او، همانند زمان در روایات اسطوره ای 1. کیفی و ذهنی است نه عینی و کمی؛ 2. اعتبار خود را از رویداد یا حادثة روایت شده می گیرد؛ 3. دورانی و چرخه ای است نه خطی و مستقیم. البته اثبات این همانندی ها لزوماً به معنای تأثیر پذیری آگاهانة مندنی پور از روایات اسطوره ای نیست.
۸.

بررسی استعارة هستی شناختی در کارآواهای خراسان جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و دوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۱ (پیاپی ۷۶)

کلید واژه ها: خراسان جنوبی استعارة هستی شناختی کارآوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۵ تعداد دانلود : ۷۰۴
در این پژوهش، استعاره های هستی شناختی در کارآواهای خراسان جنوبی در دو بخش ""انسان به مثابة حوزة مبدأ"" و ""غیرانسان به مثابة حوزة مبدأ"" بررسی می شوند. اهمیت مقالة حاضر از این نظر است که اغلب پژوهش های انجام شده در زمینة کارآوا، پژوهش هایی مردم شناسانه و درجهت معرفی فرهنگ ملی محلی و با تأکید بر جنبة موسیقیایی بوده است و در هیچ کدام، با نگاه زبان شناختی و به طور خاص ازمنظر این مقاله به مقولة کارآوا پرداخته نشده است. ضرورت انجام این تحقیق این است که با گذر از نسل گذشته و رشد روزافزون فناوری دیری نخواهد پایید که مسائل مربوط به کار سهم کمتری در فکر و ذهن افراد داشته باشد و این بخش از فرهنگ عامه به فراموشی سپرده شود. بنابراین لازم است این فرهنگ شفاهی و غنی معرفی و ثبت شود. داده های پژوهش حاضر ازطریق بررسی منابع کتابخانه ای موجود در زمینة فرهنگ خراسان جنوبی و نیز مراجعة حضوری به روستاهایی در استان خراسان جنوبی به دست آمده است. هدف مقالة حاضر این است که با توجه به ادعای نظریة لیکاف و جانسون دربارة استعاره که آن را امری ذهنی می دانند و نه زبانی، نشان دهد که چگونه این تصویرسازی های ذهنی در آواهای روستایی برخاسته از تجربه های عینی روستاییان است.
۹.

ادبیات ملی و ضرورت بازتعریف آن؛ زبان: بازتاب زمان، فرهنگ و اندیشه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال هجدهم بهار ۱۳۸۹ شماره ۱۲ (پیاپی ۶۷)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی ادبیات ملی ملیت ادبیات اقلیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۰ تعداد دانلود : ۶۶۷
در پاره ای موارد در حوزة مطالعاتیِ ادبیات تطبیقی نمی توان به طور دقیق و صریح معین کرد که یک اثر مربوط به ادبیات کدام ملت و قوم است. به نظر می رسد علت این مسئله مشخص نبودن تعریف و مرز ادبیات ملی باشد که خود، معلول دقیق نبودن معیارهایی است که برای ادبیات ملی تعریف شده است. در حالی که گروهی دنباله روان مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی زبان را یگانه (یا قوی ترین) ملاک برای تعیین مرز ادبیات ملل و تعریف ادبیات ملی دانسته اند، گروهی دیگر عموماً موافقان مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی با تردید در اعتبار و کارآیی معیار زبانی، ملاک هویت سیاسی را مطرح کرده اند. البته گاه در کنار دو معیار مذکور معیارهای دیگری همچون پیوستگی تاریخی، هویت مشترک فرهنگی، مرزهای دینی مذهبی، جهان بینی های سیاسی و حتی مرزهای جغرافیایی (هم سرزمینی) نیز مطرح می شود. برای بررسی بیشتر این موضوع، نگارندگان مقاله کوشیده اند با نقد معیارهای مذکور و نشان دادن ناکافی و غیر دقیق بودن این معیارها، مؤلفه های فرهنگی و گفتمان فرهنگی حاکم بر اثر را به عنوان معیاری راه گشا پیشنهاد کنند.
۱۰.

توصیف گویش گیوی در مقایسه با زبان پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال دوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲

کلید واژه ها: زبان پهلوی گویش گیوی فرآیند های واجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۸ تعداد دانلود : ۵۷۳
تحقیق حاضر قصد دارد با توصیف گویش گیوی و مقایسةآن با زبان پهلوی- بویژه از جنبة فرآیند های واجی- این گویش را به دلیل اهمیّت تاریخی و فرهنگی اش معرفی نماید و نشان دهد که در گویش گیوی می توان واژه های بسیاری یافت که با وجود اینکه تحت تاثیر فرآیند های واجی قرار گرفته اند در مقایسه با گویش معیار از نظر تلفّظ و معنا نزدیک به زبان پهلوی هستند. فرآیند های واجی که در این تحقیق مدّ نظر بوده اند عبارتند از: حذف،افزایش، ابدال، ادغام و قلب. داده های اصلی این تحقیق، فهرستی از واژه هاست که به عنوان شاهد انتخاب شده اند. این تحقیق، بیانگر روابط عمیق تاریخی میان گویش گیوی و زبان پهلوی است
۱۱.

تحلیل لالایی های گویش قاین از منظر جامعه شناسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (شماره ۶) 127-148

کلید واژه ها: لالایی جامعه شناسی زبان فرهنگ عامیانه قاین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۴۳۸
ادبیات شفاهی؛ اشعار، ترانه ها، لالایی ها، حکایات، ضرب المثل ها و ... از نسلی به نسلی می رسند و ثبت و تحلیل آنها اهمیت زیادی دارد، زیرا ما را در شناخت خرده فرهنگ ها یاری می دهند. تحقیق حاضر چارچوب تحلیلی- کیفی دارد. اطلاعات با روش میدانی و پرسشنامه محقق ساخته گرد آوری شده است. پرسشنامه مرتبط با مضامین لالایی های قاین تنظیم، و برای اندازه گیری از مقیاس های ترتیبی و اسمی استفاده شد؛ متغیرهای تحقیق (جنسیت، مضامین دینی- فرهنگی، موقعیت اجتماعی زنان و شرایط اقلیمی) مقیاس ترتیبی؛ و سؤالات جمعیت شناختی (سن، تحصیلات، شغل، تعداد و جنس فرزندان) مقیاس اسمی اند. لالایی ها (692 بیت) با مصاحبه با زنان میان سال و مسن، از شهر قاین و روستاهای اطراف جمع آوری، و پس از پیاده سازی و آوانویسی تحلیل شد. تحلیل های کمّی و محتوایی نشان داد که در لالایی، مادران، مفاهیم و اعتقادات مذهبی را به کودکان منتقل، و شخصیت های تأثیر گذار مکتبی را معرفی می کنند. نیز موقعیت اقتصادی- فرهنگی منطقه و دردهای خود را بازگو می کنند. البته، سن، موقعیت اجتماعی و تحصیلات مادران در انتخاب لالایی برای دختر یا پسر تأثیرگذار است.
۱۲.

نقش ویژگی های خط نستعلیق در انتقال پیام

نویسنده:
منبع: نگارینه هنر اسلامی سال اول زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ 32 - 41

کلید واژه ها: هنر اسلامی خوشنویسی نستعلیق هنرهای بصری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۱۹۴
هنر خوشنویسی در اسلام برای نوشتن و کتابت کلام وحی بوجود آمد، بنابراین از هن های سنتی و از مقدس ترین هنرهای جهان اسلام و به عبارتی برترین هنرهای دیداری اسلامی محسوب می شود. به دلیل اهمیت و گستردگی و تنوع کاربردی که این هنر داشته است ، در دوره های مختلف تاریخ خطوط مختلفی بوجود آمدند که یکی از مهم ترین آنها ، خط نستعلیق بوده است. این خط از ابداعات ایرانیان بوده و با ترکیب دو خط نسخ و تعلیق به وجود آمده است و به دلیل زیبایی بسیارش آنرا عروس خطوط اسلامی نامیده اند. تأثیر گذاری در سطح غیرکلامی، بخش مهمی از هویت و اهمیت هنر خوشنویسی در شکل های مختلف آن در طول تاریخ این هنر بوده است. در این مقاله با بررسی ویژگی های بصری حروف در خط نستعلیق و شیوه نگارش و ترکیب بندی آن ها با بهره گیری از مبانی هنرهای تجسمی به پیام هایی که این هنر در پیوند با محتوای کلامی و یا جدای از آن از طریق عناصر و روابط شکلی (فرم) طریق فرم  به بیننده منتقل می کند )سطح غیرکلامی خط ( پرداخته شده است.  
۱۳.

مقایسه قالب گفتمانی تبلیغات در اینترنت و مجلات فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: گفتمان تبلیغات اینترنت مجلات ویژگی های کلامی ویژگی های غیر کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۳۹۰
هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه قالب گفتمانی تبلیغات در اینترنت و مجلات    فارسی زبان از حیث ویژگی های کلامی و غیر کلامی می باشد. در بخش کلامی به بررسی ویژگی های نحوی و واژگانی مهم تر و برجسته تر و در بخش غیر کلامی تحلیل رنگ، تکنیک طبقه بندی پنهان، برجسته سازی، فرازبان، جذب مخاطب از طریق برقراری تماس چشمی و موازات تصویری در تصاویر تبلیغات صورت پذیرفت. پس از تحلیل داده ها مشخص گردید که قالب گفتمانی تبلیغات در دو رسانه مورد نظر دارای تفاوت ها و شباهت هایی با یکدیگر می باشند. از حیث ویژگی های کلامی این تفاوت ها شامل کاربرد اندک ساخت پرسشی و     به کارگیری بیشتر لغات بیگانه و نامأنوس در تبلیغات مجلات نسبت به اینترنت بود. کاربرد ساخت امری، نحو گسسته، استفاده از سبک رسمی و نوشتاری و نیز به کارگیری صفات مطلق در هر دو گروه تبلیغات مورد نظر جزو شباهت های مشاهده شده در قسمت ویژگی های کلامی بودند. بر اساس ویژگی های غیر کلامی، مشاهده گردید که تبلیغات اینترنتی و مجلات از لحاظ کاربرد رنگ های گرم و سرد، و بهره گیری از موازات تصویری با هم متفاوت هستند؛ اما هر دو گروه تبلیغات مورد نظر در به کارگیری تکنیک طبقه بندی پنهان، فرازبان در نوشتار، برجسته سازی در تصاویر و برقراری تماس چشمی با مخاطب به طور مشابه عمل می کنند.
۱۴.

مشکلات تلفظی کودکان3 تا 8 ساله فارسی زبان دارای تأخیر در گفتار: شهرستان بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 213 - 233

کلید واژه ها: اختلال در گفتار سن و جنسیت مشکلات تلفظی کودکان جایگاه واژه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۲۶۲
به طور کلی، اگر بخش کوچکی از توانایی های زبانی وگفتارِ افراد، دچار آسیب شود، زندگی اجتماعی آن ها تحتِ تأثیر قرار خواهدگرفت. این تأثیرپذیری در کودکانِ دارای اختلالِ تأخیر در گفتار، بیشتر است و دشواری های بسیاری را در بزرگسالی برای آن ها به وجود می آورد. بنابراین، نیاز به پژوهش در این زمینه بایسته به نظر می رسد. این مقاله، به بررسی ارتباط میان سن و جنسیت کودکان مبتلا به تأخیر در گفتار و میزان مشکلات تلفظی آن ها پرداخته است. روش پژوهش از نوع کمی است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 50 کودک (در دسترس) دچارِ تأخیر در گفتار در مراکز گفتار درمانی در شهر بیرجند بودند که از میان آن ها، تعداد 20 کودک دختر و پسر به صورت نمونه گیری هدفمند (بر اساس سن و جنسیت آن ها) انتخاب گردیدند. سن کودکان بین 3 تا 8 سال بود و همه آن ها به «تأخیر در گفتار» دچار شده بودند. به منظور انجام پژوهش حاضر، از آزمون آواشناختی (فونتیک) بهره گرفته شد. در مرحله نخست، ابتدا از آزمودنی ها، آزمون گرفته شد و سپس داده های گردآوری شده با نرم افزار اس.پی.اس.اس و با استفاده ازآزمون های آنالیز واریانس یک طرفه، همبستگی پیرسون و تی دو نمونه ای مستقل، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری مابین میزان اختلال در جایگاه های آغازین، میانی و پایانی واژه ها وجود ندارد. همچنین مابین سن و جنسیت فرد و میزان اختلال در گفتار ارتباط معناداری وجود ندارد.
۱۵.

بررسی رابطه سن و جنسیت با شیوه بیان کنش گفتار شکایت در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 99 - 125

کلید واژه ها: سن جنسیت کنش گفتار شکایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۹۹
در پژوهش حاضر، درصدد هستیم به بررسی دو متغیر سن و جنسیت و تاثیر آن ها دربکارگیری کنش گفتار شکایت در فارسی بپردازیم. به این منظور 21 فیلم فارسی از ژانر خانوادگی که نامزد یا برنده ی جایزه ی جشنواره ی فجر بودند،  انتخاب شده اند. گفتمان های حاوی کنش گفتاری شکایت در فیلم های فارسی یادداشت گردید و متغیر سن و جنسیت در آن ها بررسی شد. . پس از  تجزیه و تحلیل داده ها ،نتایج حاصل برای بررسی دقیق تر در جداول و نمودارها ترسیم شد. تجزیه و تحلیل آماری مقایسه ای نشان داد مردان بیشتر از زنان از کنش گفتار شکایت استفاده می کنند ، همچنین مردان از شکایات مستقیم و زنان از شکایات غیرمستقیم بیشتر استفاده می کنند. اطلاعات به دست آمده نشان می دهد اگرچه مردان و زنان در مواجهه با هم جنس و غیر هم جنس خود بیشتر از شکایت مستقیم استفاده می کنند ، اما درصد استفاده از شکایت مستقیم در مواجهه با هم جنس و درصد استفاده از شکایت غیر مستقیم در مواجهه با غیر هم جنس بیشتر است. در جامعه فارسی زبان ، تمامی گروه های سنی از شکایت مستقیم بیشتر استفاده می کنند. لازم به ذکر است هر چه سن افزایش می یابد تمایل به استفاده از کنش های شکایت مستقیم بیشتر می شود. افراد در مواجهه با بزرگتر و هم سن خود ،  از شکایت غیرمستقیم و در مواجهه با کوچکتر از خود از شکایت مستقیم بیشتر استفاده می کنند.
۱۶.

بررسی نقش فعالیت های ترجمه در آموزش و یادگیری زبان انگلیسی مطالعه موردی: دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان سال ۸ بهار ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 85 - 100
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۶
هدف از انجام این تحقیق، بررسی نقش فعالیت های ترجمه در آموزش و یادگیری زبان انگلیسی است. نگارندگان پس از شرح مختصری در مورد پیشینه ی نظری موجود، گزارشی از شواهد تجربی مرتبط با تحقیق حاضر ارائه می دهند. روش پژوهش صورت گرفته، کمی و توصیفی، از نوع پیمایشی است. در این روش، نتایج بر پایه ی تحلیل آماری پرسشنامه، با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق روش های آماری توصیفی و استنباطی به دست می آید. افراد شرکت کننده در تحقیق، کلیه ی دانشجویان ترم آخر کارشناسی رشته ی مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه بیرجند، مشتمل بر50 نفر هستند که به یک پرسشنامه ی محقق- ساخته، با روایی و پایایی مناسب، پاسخ می دهند. پرسشنامه ی مورد استفاده، نگرش شرکت کنندگان در پژوهش را نسبت به نقش فعالیت های ترجمه در بهبود مهارت های چهارگانه ی زبانی شان می سنجد. در پایان، پس از تأیید نرمال بودن داده ها با استفاده از نمودار Q-Q Plot و آزمون شاپیرو- ویلک، داده ها به وسیله ی آزمون T تک نمونه ای، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد که نتایج حاصل، حکایت از نقش مؤثر فعالیت های ترجمه در آموزش و یادگیری زبان انگلیسی دارد.
۱۷.

بررسی گفتمان برخی از فراقی های خراسان جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان سال ۶ زمستان ۱۴۰۰ و بهار ۱۳۹۱ شماره ۲ و ۳ (پیاپی ۲۲ و ۲۳) 81 - 115
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۷
پژوهش حاضر قصد دارد از طریق بررسی گفتمان «فراقی » در استان خراسان جنوبی برخی از باورها، نیات و مقاصد افراد در فراقی خوانی ها را نشان دهد. فراقی که در غم دوری و فراق از هر آنچه که فرد به آن تعلق ذهنی و قلبی دارد سروده می شوند، طیف گسترده ای از مضامین را در بر می گیرند. در این پژوهش که یک بررسی توصیفی است، تنها به ارائه فراقی هایی با مضمون «دوری از وطن» و «جدایی» اکتفا شده است. در این فراقی ها باورها و اعتقادات مختلفی مانند باورهای مذهبی و دینی افراد در مورد مرگ، نفرین، دعای خیر، باور به اتحاد و پیمان برادری مسلمانان و نیز احترام به بزرگان و پیران، عشق به وطن، عشق مادر و فرزندی، استیصال در غربت، درد فراق یار و ... بازتاب یافته است. با توجه به این که با ورود فناوری، شیوه های زندگی و تفکر افراد تغییر کرده است، این آواها و فراقی ها کمتر توسط نسل جوان بکار می روند و این فرهنگ شفاهی، رو به فراموشی است. معرفی، ثبت و بررسی و تحلیل آن ها برای حفظ این فرهنگ ضروری می نماید. 
۱۸.

تحلیل محتوای پاره ای از کارآواهای خراسان جنوبی در حوزه کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 39 - 62
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۹
در پژوهش پیشِ رو، محتوای آن دسته از کارآواهای خراسان جنوبی در حوزه کشاورزی که به ابزارها و مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت محصولات عمده خراسان جنوبی از جمله گندم، جو، زرشک و زعفران اشاره دارد، بررسی می شود. وجهی از گفتمان که آن را معادل با کاربرد زبان در محیط اجتماعی و واقعی می داند مبنا قرار گرفته است. در کارآواهای خراسان جنوبی، نمود ابزارهای کشاورزی سنتی مشهود است؛ "منگال" (داس) مهم ترین ابزار کار کشاورز با "معشوق" همزادپنداری شده است که زندگی بدون آن ممکن نیست. "ترازو" از ابزارهای دیگری است که در این کارآواها به آن اشاره می شود. مراحل کاشت، داشت و برداشت؛ ازجمله خرمن کوبی و جداکردن کاه از دانه، در کارآواهای مربوط به گندم و جو بازتاب یافته است. درخت "زرشک" در کارآواها همچون زنی تصویرسازی شده است که انتظار باروری و تولید مثل از او می رود؛ ضمن اینکه مراحل مختلف کاشت، داشت و به خصوص برداشت زرشک؛ از جمله نحوه چیدن، خشک کردن، حمل و بازاریابی آن نیز ذکر می شود. گل زعفران به عروسی زیبا تشبیه می شود که کشاورز دست او را می گیرد و از زمین بلند می کند. زمان و فصل مناسب چیدن گل زعفران و همچنین زعفران مرغوب، در این کارآواها آمده است. وجه تمایز عمده پژوهش حاضر از پژوهش های دیگری که در خصوص کارآواها انجام شده، این است که این تحقیق منحصر به کارآواهایی شده که ابزارآلات و مراحل مختلف کار کشاورزی شامل کاشت، داشت و برداشت محصول، در آن ها منعکس شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان