سیما قدرتی

زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی یک اختلال عصبی تحولی مزمن است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آ گاهی در بهبود کارکردهای اجرایی و نظم جویی شناختی هیجان دانش آموزان با این اختلال بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود که تخصیص آزمودنی ها به 2 گروه به صورت تصادفی انجام گرفت. جامعه آماری شامل دانش آموزان ابتدایی پسر ) 10 تا 12 ساله( شهرستان بندرانزلی با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی بودند؛ که به روش نمونه گیری در دسترس و از طریق مقیاس درجه بندی اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی، 32 دانش آموز با این اختلال که واجد ملاک های ورود بودند، انتخاب شدند که به صورت تصادفی، 16 نفر در گروه آزمایشی و 16 نفر در گروه گواه جا گماری شدند و از نظر سن و مرتبه تحصیلی نیز همتاسازی شدند. ابزار پژوهش برای سنجش کارکردهای اجرایی، پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف بود؛ و برای سنجش نظم جویی شناختی هیجان، از پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان گارنفسکی و کریج استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره )مانکووا( و نرم افزار spss27 استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حا کی از تأیید اثربخشی مداخله ذهن آ گاهی بر مؤلفه های کارکردهای اجرایی بود ) 05 / .)p>0 همچنین اثربخشی مداخله بر 4 مؤلفه از نظم جویی شناختی هیجان تأیید شد ) 05 / p>0 (. مداخله ذهن آ گاهی موجب افزایش معنادار در میزان تمرکز مثبت، ارزیابی مثبت و دیدگاه گیری شد و همچنین موجب کاهش معنا داری در میزان فاجعه سازی گردید. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که مداخلات ذهن آ گاهی بر مؤلفه های کارکردهای اجرایی و نظم جویی شناختی هیجان دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی تأثیرگذار است.

هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش شناختی-رفتاری بر نشخوار فکری و دلزدگی زناشویی در معلمان زن در ایام قرنطینه کرونا بود. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی، از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون_پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان زن در اسلامشهر در سال تحصیلی 1400-1399 بود که از میان آن ها به شیوه در دسترس 50 شرکت کننده انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (25 نفر) و گواه (25 نفر) گمارش شدند . برنامه آموزشی شناختی-رفتاری به مدت 12 جلسه، در هر هفته یک جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد. پژوهش شامل پرسشنامه نشخوار ذهنی ( RRS ) نولن- هوکسما (1991) و مقیاس دلزدگی زناشویی ( CBM ) پاینز (1996) بود. درنهایت برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره و نرم افزار spss26 استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین دو گروه آزمایش و گواه در متغیر نشخوار فکری، در سطح معناداری (001/0 < P ) تفاوت معناداری وجود دارد و مجذور اتا نشان داد که 1/41 درصد از واریانس نشخوار فکری، ناشی از شرایط آزمایشی (درمان شناختی-رفتاری) است و همچنین بین دو گروه آزمایش و گواه در متغیر دلزدگی زناشویی، در سطح معناداری (001/0 < P ) تفاوت معنادار وجود دارد و مجذور اتانشان داد که 8/39 درصد از واریانس دلزدگی زناشویی، ناشی از شرایط آزمایشی (درمان شناختی-رفتاری) است. نتایج بیانگر آن بود که درمان شناختی رفتاری در کاهش نشخوار فکری و کاهش دلزدگی زناشویی در بین معلمان زن در دوران پاندمی کرونا تأثیر قابل ملاحظه ای دارد.

هدف پژوهش حاضر اثربخشی طرحواره درمانی بر احساس تنهایی و ناگویی هیجانی زوجین بود. جامعه آماری شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 5 شهر تهران با علت تعارض در شش ماه دوم سال 1400 بود. در این پژوهش تعداد 30 زوج با تقسیم بندی 15 زوج برای هر کدام از (گروه های آزمایش و گروه کنترل) که این تعداد نفرات، بنابر رعایت ملاک های ورود، با این پژوهش همکاری کردند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه احساس تنهایی راسل، پیلوا وکورتونا (1980)، ناگویی هیجانی تورنتو توسط تیلور (۱۹86)، تعارض زناشویی تجدیدنظر شده ثنایی (1395) (MCQ-R)و پروتکل طرحواره درمانی یانگ، کلاسکو و ویشار (2003) بود. تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، به دو روش توصیفی و استنباطی انجام شد. در این تحقیق از آمار توصیفی برای محاسبه میانگین و انحراف معیار متغیرهای تحقیق و نشان دادن فراوانی و نمودارهای مربوط به آن استفاده شد و از آمار استنباطی به منظور بررسی فرضیه های تحقیق استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده های آمار استنباطی از تحلیل کوواریانس چند متغیره و تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش طرحواره درمانی بر احساس تنهایی و ناگویی هیجانی زوجین دارای تعارض اثربخش است. با توجه به شدت اثر، آموزش طرحواره درمانی بر احساس تنهایی زوجین تاثیری بیشتری دارد.

زمینه و هدف: نتیجه مطالعات حاکی از آن است که مجموعه ای از عناصر هیجانی، شناختی، و اجتماعی در تحول شناختی هیجانی کودکان نقش مهمی ایفا می کنند. بدین ترتیب پژوهش حاضر با هدف تأثیر آموزش تحول هیجانی بر مقبولیت اجتماعی و تنظیم شناختی هیجان کودکان انجام شد. روش: طرح این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر ۸ تا ۱۲ ساله غرب شهر تهران در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ در مقطع دوم تا ششم ابتدایی بود. نمونه مورد مطالعه شامل 30 دانش آموز از جامعه آماری مذکور بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمایش وگواه ( ۱۵ دانش آموز در هر گروه) جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها در این مطالعه از پرسشنامه مقبولیت اجتماعی کودکان دبستانی (فورد و رابین، ۱۹۷۰) و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان کودکان (گارنفسکی و همکاران، ۱۹۹۹) استفاده شد. در مرحله پیش آزمون، هر دو گروه با استفاده از ابزارهای ذکر شده مورد ارزیابی قرار گرفتند و سپس برنامه آموزشی تحول هیجانی در یک دوره ۱۲ جلسه ای (به صورت دو جلسه در هفته و هر جلسه 6۰ دقیقه) برای گروه آزمایش اجرا شد و افراد گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده های جمع آوری شده با تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد میزان مقبولیت اجتماعی (۰۱/۰> ,P ۵۹۱/۱۰= F ) و تنظیم هیجان مثبت (۰۱/۰> , P ۹۵۰/۲۶= F ) در گروه آزمایش بعد از انجام آموزش های تحول هیجانی، افزایش یافته و میزان تنظیم هیجان منفی آنها،کاهش یافت (۰۱/۰> ,P ۸۸۷/۱۵= F ). نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده در این مطالعه می توان نتیجه گرفت که اگر آموزش مهارت های تحول هیجانی به طور مداوم و متناسب با توانایی کودک انجام شود، کودکان می توانند رفتارهای مناسب تر و اجتماعی تری را ابراز کنند. همچنین مهارت های تحول هیجانی، دسترسی افراد را به هیجان های زیربنایی تسهیل کرده و در نتیجه می توانند موجب ماندگاری رفتار مطلوب، از بین رفتن رفتارهای سازش نایافته و ارتقاء مقبولیت اجتماعی شوند.

آشنایی با فرایند آموزش خودمراقبتی و تربیت جنسی به کودکان، می تواند به داوطلبان مربیگری تربیت جنسی استرس وارد کرده و برای آن ها نگرش های نادرستی را ایجاد نماید. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش خودمراقبتی بر نگرش های ناکارآمد زنان داوطلب مربیگری تربیت جنسی کودکان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش همه زنان داوطلب شرکت در دوره تربیت مربی مهارت های خودمراقبتی جنسی و تربیت جنسی انجمن حمایت از حقوق کودکان در سال 1397 بود که با روش نمونه گیری هدفمند 30 نفر از این افراد انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه نگرش های ناکارآمد (ویسمن و همکاران ، 1987) استفاده شد. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش خودمراقبتی بر نگرش های ناکارآمد زنان داوطلب مربیگری تربیت جنسی کودکان تأثیر دارد ( f=97/81 ، 05/0 p ≤ ). با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که آموزش خودمراقبتی می تواند به بهره گیری از مفاهیمی همچون آموزش تکنیک توقف نگرانی ها و اصول تفکر مثبت و خوش بینانه و پرورش شخصیت سالم و افزایش خودآگاهی ، نگرش های ناکارآمد زنان داوطلب را کاهش داده و درنتیجه آن ها می توانند کارآیی بالاتری را در جهت آموزش تربیت جنسی کودکان نشان دهند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر تأثیر بازی های توجهی بر خودتنظیمی و کارکرد اجرایی دانش آموزان مضطرب است. روش: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمامی کودکان پسر9تا11 ساله مدارس ابتدایی شهر بوکان در سال تحصیلی 97-96 بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای و با استفاده از پرسش نامه اضطراب کودکان 30 نفر از دانش آموزان انتخاب و با روش تصادفی ساده به دو گروه آزمایش(15=n) و کنترل (15=n) قرار گرفتند. گروه آزمایش  به مدت ده جلسه  در معرض بسته ی مداخلات مبتنی بر  بازی های توجهی قرار گرفت و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. به منظور سنجش تأثیر مداخله پرسش نامه خودتنظیمی پینتریج و دی گروت، کارکرداجرایی کانرز و مقیاس اضطراب بالینی اسپیلبرگر قبل و بعد از تشکیل جلسات آموزشی بر روی گروه های کنترل و آزمایش اجرا گردید. داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس یک طرفه نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل از لحاظ خودتنظیمی و کارکرد اجرایی  تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین متغیر اضطراب گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، از پیش آزمون تا پس آزمون کاهش داشته است و این نشان دهنده این موضوع است که مداخلات مؤثر بوده است و شدت اختلال اضطراب کمتر شده است. نتیجه گیری: بازی توجهی را می توان به عنوان یک روش اثربخش در کنار سایر روش های درمانی بر افزایش خودتنظیمی و بهبود کارکرد اجرایی دانش آموزان مضطرب به کار برد.

خیانت زناشویی پدیده ای است که آرامش روانی زنان و خانواده را متأثر ساخته و می تواند آسیب های روان شناختی سهمگینی را ایجاد نماید. بر این اساس هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر افسردگی زنان پس از خیانت همسر بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر دربرگیرنده همه زنانی بود که در سه ماهه پاییز سال 1396 به دلیل خیانت همسر به کلینیک های روانشناسی، مشاوره و مراکز بهزیستی غرب شهر تهران مراجعه کرده و دارای پرونده بودند که با روش نمونه گیری داوطلبانه 30 نفر از این زنان گزینش و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه افسردگی (بک، 1996) استفاده شد. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. برآیندها نشان داد درمان شناختی- رفتاری بر افسردگی زنان پس از خیانت همسر تأثیر دارد ( f= 83/96, p<0/001 ). بر این اساس که این درمان توانسته منجر به کاهش افسردگی زنان پس از خیانت همسر شود. با توجه به برآیندهای به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که درمان شناختی- رفتاری می تواند با آموزش مفاهیمی همچون شناسایی افکار خود آیند منفی و تحریف های شناختی و آموزش مفاهیم خودکارآمدی، تاب آوری و تنظیم هیجان به عنوان یک درمان مؤثر برای کاهش افسردگی زنان پس از خیانت همسر قلمداد شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت های زندگی از طریق بازی بر مشکلات رفتاری دانش آموزان دختر 9 – 7 ساله شهر تهران می باشد. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان دختر 9 – 7 ساله غرب شهر تهران بود که در سال تحصیلی 1395-1396 مشغول تحصیل بودند. از این میان تعداد 24 نفر به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (12 نفر) و کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه، آموزش مهارت های زندگی را دریافت کرد . دو گروه آزمایش و کنترل در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به چک لیست مشکلات رفتاری کوای و پترسون ( 1987 ) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده به وسیله آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین مشکلات رفتاری گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد( 001/0 = P ). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت های زندگی از طریق بازی بر کاهش مشکلات رفتاری دختران 9 – 7 ساله موثر بوده است.