آناهیتا باواخانی

چکیدههدف: هدف این مقاله بررسی رابطه متقابل هستی شناسی ها، به منزله ابزاری پیشرفته در بازنمون اطلاعات و مدیریت دانش، بعنوان بستری مناسب برای بکارگیری هستی شناسی ها می باشد.روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده و اطلاعات آن از طریق جستجوی مقالات و منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی فراهم آمده است.این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی مفهوم هستی شناسی و مدیریت دانش و نیز روابط میان آنها پرداخته است.یافته ها: در سازمان های امروزی، لزوم بکارگیری و استفاده از هستی شناسی ها در فرایندهای مرتبط با دانش موجود، بیش از پیش مطرح است. چرا که هستی شناسی بعنوان ابزاری قدرتمند، توان بازنمون دانش مفهومی در سازمان ها را بخوبی داشته و کمک شایانی به پویایی دانش سازمانی می نمایند.نتیجه گیری: هستی شناسی با فراهم کردن مجموعه ای از تعاریف رسمی برای مفاهیم یک حوزه و تعیین روابط میان آن ها، زمینه تشکیل یک پایگاه دانش را برای آن حوزه موضوعی فراهم می آورد. این امر بویژه در سازمان های تخصصی به منزله ارزش افزوده در پیاده سازی مدیریت دانش سازمانی به شمار می آید.

هدف: این مقاله به بررسی نقش و تأثیر سرمایه فکری بر فرآیند مدیریت دانش در سازمان انرژی اتمی ایران می پردازد. روش: روش پژوهش توصیفی همبستگی، از نوع نظرسنجی است که از لحاظ زمانی یک پژوهش مقطعی به حساب می آید. جامعه آماری این پژوهش را تمامی کارکنان سازمان انرژی اتمی ایران تشکیل داده است. نمونه آماری پژوهش با استفاده از جدول مورگان، ۹۳ نفر به دست آمد. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه استاندارد سرمایه فکری بنتیس، پرسش نامه استاندارد مدیریت دانش کوئینگ استفاده شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش های آماری تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون و جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۹ استفاده شده است. یافته ها: براساس یافته های این پژوهش، سرمایه فکری می تواند در فرآیند خلق و تسهیم دانش موجود در یک سازمان دانش بنیان، بسیار تأثیرگذار باشد. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این امر است که بین سرمایه فکری و ابعاد آن با مدیریت دانش رابطه مثبت معناداری وجود دارد

هدف پژوهش: این مقاله با هدف توسعه مدل خلق دانش سازمانی در شرکت های دانش بنیان ایران ارائه می شود. به این منظور از دو نظریه تناسب وظیفه- فناوری و نظریه رفتار برنامه ریزی شده، جهت بررسی تناسب فناوری اطلاعات با وظایف موجود و نیز واکاوی ابعاد روان شناختی افرادی که در شکل گیری فرایند خلق دانش در شرکت های دانش بنیان تأثیرگذارند استفاده شده است. روش شناسی: مقاله حاضر با روش تحلیل محتوای متون انجام گرفته که کاربست دو نظریه حوزه روان شناختی و فناوری اطلاعات را در توسعه خلق دانش سازمانی مورد بررسی قرار می دهد. یافته ها: شرکت های دانش بنیان، خلق دانش جدید را عنصر کلیدی خود در کسب برتری با سایر سازمان ها می دانند. ارکان عمده این فرایند را ابعاد روان شناختی افرادی که در خلق دانش سازمانی تأثیرگذارند، در کنار تناسب فناوری اطلاعات با وظایف موجود سازمانی تشکیل می دهند. مؤلفه هایی مانند نگرش، هنجار ذهنی و کنترل، نیت فرد را در خلق دانش سازمانی منعکس نموده و تناسب وظایف سازمانی با فناوری های موجود، از ارکان مهم شکل گیری و خلق دانش سازمانی می باشند. نتیجه گیری: شرکت های دانش بنیان به منظور بهینه سازی اهداف عمده خود که عبارتند از استفاده مؤثر از دانش موجود و نیز خلق دانش جدید، لازم است تا در بستر فعالیت های دانشی توجه ویژ ه ای به عوامل شناختی افراد و نیت رفتاری آن ها در بحث مشارکت در مراحل چهارگانه خلق دانش داشته باشند. همچنین در نظر داشتن تناسب فرایندهای کاری با فناوری های مورد استفاده می تواند تسهیل گر فعالیت ها و عامل سرعت بخشی به آن ها باشد؛ چرا که ساختار ایجاد شرکت های دانش بنیان بر مبنای رقابت، نوآوری و روزآمد بودن در رده فناوری و دانش تخصصی مربوطه است که همگی این موارد از طریق فناوری ها تسهیل می شوند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی و بررسی نقش آن در استقرار نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه الزهراء، بر مبنای مدل معادلات ساختاری انجام شده است. روش شناسی: روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت اجرا توصیفی _ همبستگی از نوع علّی است. جامعه آماری پژوهش تمامی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه الزهراء است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و با روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه تعیین شده انتخاب شده است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه سبک های مدیریتی لیکرت با ضریب پایایی 88/0 و پرسش نامه مدیریت دانش با ضریب پایایی 92/0 استفاده شده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری کلموگروف _ اسمیرنوف، تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی شامل هشت شاخص است: انگیزش، کنترل، تصمیم گیری، رهبری، ارتباطات، تعامل _ نفوذ، اهداف اجرایی و آموزش، و هدف گذاری. همچنین ابعاد استقرار نظام مدیریت دانش نیز شامل شش شاخص منابع انسانی، فناوری، فرایند دانشی، فرهنگ، ساختار و رهبری است. عوامل مؤثر بر سبک رهبری و استقرار مدیریت دانش، در سطح 01/0 با یکدیگر رابطه معنادار و مستقیمی داشته و مؤلفه های رهبری، انگیزش، ارتباطات، تعامل _ نفوذ، هدف گذاری، کنترل، و اهداف اجرایی و آموزش در سطح 01/0 و تصمیم گیری در سطح 05/0، با مدیریت دانش ارتباط معنادار و مستقیم دارند. همچنین مشخص شد از میان عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی، ارتباطات و رهبری، همبستگی چندگانه معناداری با استقرار نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه الزهراء داشته و 47% تغییرات آن را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: بر مبنای یافته های پژوهش، بین سبک رهبری و پیاده سازی نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی، ارتباط معناداری وجود دارد و تغییرات متغیر ملاک (پیاده سازی مدیریت دانش) ناشی از متغیر پیش بین (سبک رهبری) است.