بهرام بهرامی پور

هدف این تحقیق، بررسی برخی ویژگی های فرهنگ تربیت بدنی و ورزش ایران باستان در شاهنامه فردوسی است. به همین منظور 8 صفت جسمانی، 14 صفت رزمی - پهلوانی، 11 صفت عقلی (خرد) - اخلاقی و چند نماد رفتاری در سه دوره اسطوره ای، پهلوانی و تاریخی شاهنامه توصیف و تحلیل شده است. منبع اصلی تحقیق، 9 جلد شاهنامه فردوسی و سایر تحقیقات مربوط به آن است. ضمنا برای تایید هر یک از مفاهیم و صفات، ابیاتی از شاهنامه انتخاب شده است. یافته های تحقیق نشان داد که آموزش بهداشت، سلامتی، نیرومندی و پهلوانی در شاهنامه پایه دینی و ملی دارد و ریشه پهلوانی عمدتا رزمی و کین خواهی ملی است. پهلوانان، به عنوان نماد قدرتمندی، بیشتر از نظر جسمانی و بدنی قوی بودند و از سایر کردارهای طبیعی آنان در زندگی فردی و اجتماعی خبری نیست. از بین 2103 بار تکرار صفات جسمانی، صفت تن، جسم و بدن با 52% تکرار، از بین 4755 بار تکرار صفات رزمی - پهلوانی، صفت سوار با 23% تکرار، و از بین 3134 بار تکرار صفات عقلی - اخلاقی، صفت خرد با 36% تکرار در اولویت قرار دارند. بیشترین تکرار صفات در دوره پهلوانی است. به طور کلی صفات رزمی - پهلوانی 47.58%، صفات عقلی - اخلاقی 31.36% و صفات جسمانی 21.4%، صفات مورد بررسی در شاهنامه را تشکیل می دهد. پرورش مرد عمل و مرد خرد در مفهوم «پهلوانی» عالی ترین شکل تربیت ورزشی را در شاهنامه نشان می دهد که این مفهوم در ابیات زیادی با تکیه بر رهنمودهای عقلی (خردورزی) و پایبندی به اصول اخلاقی و جوانمردی تاکید شده است. هر چند برخی اعمال نابخردانه و غیر اخلاقی نیز از پهلوانان مشاهده شده است، این رفتارها بسیار اندک و از نظر فردوسی نیز با توجه به کارکرد نظامی و سیاسی رفتار پهلوان قابل اغماض است. این یافته ها نشان می دهد که تربیت بدنی و ورزش در فرهنگ ایران از گسترش و غنای زیادی برخوردار بوده است و می توان برخی صفات، نمادها و رفتارهای مثبت این فرهنگ را در تربیت ورزشی به کار گرفت

یکی از روش های شناخت پیشینه و ریشه های ملی و همچنین حفظ هویت تاریخی و فرهنگی ورزشی کشور، بررسی ابعاد مختلف فعالیت های بدنی و نظامی – ورزشی در ایران باستان است. هدف از تحقیق حاضر، شناسایی انواع ابزارها و رشته های ورزشی متداول در ایران باستان با استفاده از تحلیل محتوای 9 جلد شاهنامه فردوسی و دیگر تحقیقات مربوط به آن است. در ضمن درباره هریک از ابزارها و رشته های ورزشی، ابیاتی از شاهنامه به عنوان نمونه انتخاب و تحلیل یا تعمیم کاربردی شدند. یافته ها نشان داد از بین 13 ابزار نظامی – ورزشی که 3571 بار در شاهنامه تکرار شده است، شمشیر و تیغ با 26 درصد و تیر و کمان با 20 درصد تکرار مهم ترین ابزار نظامی – ورزشی ایرانیان بوده است. همچنین از بین 7 ورزش رایج که 374 بار در شاهنامه تکرار شده، شکار، پیاده روی و چوگان به ترتیب با 30، 25 و 11 درصد تکرار جزو مهم ترین فعالیت های بدنی ایرانیان بوده است. از بین شش فن متداول در ورزش، بیشتر فنون به ورزش کشتی اختصاص داشته که فن کمر یا کمرگیری با 80 درصد تکرار در رتبه اول بوده است. علاوه بر این، بررسی ویژگی های رزمی – ورزشی پهلوانان شاهنامه نشان داد که از بین 4755 تکرار این ویژگی ها، ویژگی سوار و سوارکاری با 23 درصد تکرار در رتبه اول قرار دارد. این یافته ها، تنوع و مهارت ایرانیان را در استفاده از ابزارها و فنون مختلف ورزشی – نظامی نشان می دهد.

هدف از این پژوهش بررسی اهمیت تن(جسم) و روان(خرد و اخلاق) در شاهنامه فردوسی در دوره های اسطوره ای، پهلوانی و تاریخی است. داده ها از طریق 9 جلد اشعار شاهنامه فردوسی که از انتشارات دانش و چاپ مسکو بود، بدست آمده است. ابزار اصلی تحقیق یک برگه کدگذاری بود که مشتمل بر دو سوال است. سوال اول مربوط به تعیین دوره و سوال دوم تعیین صفت مورد بررسی بود که از دو کد ""صفات مربوط به تن"" و ""صفات مربوط به روان"" تشکیل شده است. در این تحقیق پس از مرورنه جلد شاهنامه، برای هر کدام از این دو ویژگی تعدادی کلید واژه شناسایی شد (22 صفت مربوط به تن یا جسم و 11 صفت مربوط به روان یا خرد و اخلاق. در مجموع 9992 بیت در سه دوره اسطوره ای، پهلوانی و تاریخی یافت شد که این 33 صفت در آنها یافت می شود. پس از طبقه بندی صفات، داده ها از طریق آمار توصیفی (جداول و نمودارها) و استنباطی (یو من وایتنی و کروسکال والیس) با کمک نرم افزار SPSS و در سطح 05/0P≤ تجزیه و تحلیل شد. یافته ها حاکی از آن است که بین تعداد فراوانی صفات مربوط به تن و روان در سه دوره شاهنامه فردوسی و در مجموع دوره ها تفاوت معناداری وجود دارد و صفات مربوط به تن استفاده بیشتری داشته اند. همچنین نتایج نشان می دهد که بین تعداد فراوانی صفات مربوط به تن در سه دوره شاهنامه تفاوت وجود دارد و در دوره پهلوانی این صفت فراوانی بیشتری نسبت به دوره اسطوره ای و تاریخی داشته است. علاوه براین، این فراوانی بالاتر در مورد صفات مربوط به روان نیز صادق است. در نهایت، نتایج این پژوهش نشان می دهد که در ایران باستان به تن و روان به عنوان وسیله ای حفظ سلامت، رشد و اعتدال و هماهنگی توجه بیشتری شده است و این توجه بیشتر دردوره پهلوانی بسیار مشهودتر است.

هدف از پژوهش حاضر تحلیل عوامل موثر بررفتار ذی نفعان در کسب کرسی های ورزشی در مجامع بین المللی ورزشی بود. جامعه آماری این پژوهش را ذی نفعان از جمله اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، مدیران، ورزشکاران و نمایندگان صاحب کرسی ورزش که در زمینه کرسی های بین المللی، دانش وتجربه لازم را داشتند، تشکیل داده است(495N=).در بخش کیفی پژوهش 25نفر به طور هدفمند و در بخش کمی برمبنای جدول مورگان 220 نفر به طور تصادفی برای نمونه تحقیق انتخاب شدند. برای دست یابی به اهداف پژوهش از پرسشنامه 55 سوالی محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تایید 20 تن ازمتخصصان مدیریت ورزشی رسید و روایی سازه آن با تحلیل عامل تاییدی مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز در یک مطالعه مقدماتی با 30 آزمودنی و با الفای کرونباخ 83/0محاسبه شد. برای تحلیل داده ها از روش آماری توصیفی و استنباطی از جمله KMO ، بارتلت و تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متعامد و فریدمن باکمک دو نرم افزار AMOSوSPSS استفاده شد.نتایج پژوهش نشان داد به ترتیب اولویت شش عامل اجتماعی وفرهنگی، مدیریتی، ارتباطی، اقتصادی، حرفه ای و شغلی، سیاسی به عنوان مولفه های موثر بر رفتار ذی نفعان درتصاحب کرسی های بین المللی ورزشی در مجامع بین المللی نقش دارند.

هدف از پژوهش حاضر، طراحی و تدوین مدل کسب کرسی های بین المللی در ورزش توسط نمایندگان ایران بود. پژوهش حاضر ازنوع آمیخته بود. جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، روسای فدراسیون ورزشی، مدیران، ورزشکاران و نمایندگان صاحب کرسی ورزش بود که در زمینه کرسی های بین المللی، دانش و تجربه لازم را داشتند(495N=). در بخش کیفی پژوهش،  25نفر به طور هدفمند و در بخش کمی بر مبنای جدول مورگان 220 نفر به طور تصادفی برای نمونه تحقیق انتخاب شدند. برای دست یابی به اهداف پژوهش از پرسشنامه 55 سوالی محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تایید 20 تن از متخصصان مدیریت ورزشی رسید و روایی سازه آن با تحلیل عامل تاییدی مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز در یک مطالعه مقدماتی با 30 آزمودنی و با الفای کرونباخ 83/0 محاسبه شد. برای تحلیل داده ها از روش آماری توصیفی و استنباطی از جمله KMO ، بارتلت و تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متعامد، تحلیل عامل تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار  AMOS وSPSS23 استفاده شد. در مدل عوامل کسب کرسی های بین المللی ورزشی توسط نمایندگان ایران شش عامل به ترتیب اولویت عامل ارتباطی با (932/0)، حرفه ای و شغلی(927/0)، اقتصادی (903/0)، اجتماعی- فرهنگی (901/0)، مدیریتی (830/0) و سیاسی(779/0) وجود دارند. همچنین، مدل به دست آمده از برازش مطلوب برخوردار بود. مدل به کار گرفته شده، مدل نظری قوی برای طراحی مدل عوامل کسب کرسی های بین المللی ورزشی توسط نمایندگان ایران است.