مظاهر تمدنی عهد ادریسیان و ریشه های فرهنگی آن (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
ادریسیان، به عنوان نخستین دولت مستقل شیعی در غرب جهان اسلامی، به دلیل سلامت دستگاه حکومت خود و اتخاذ رویکردی متفاوت نسبت به خلافت هادی عباسی در عرصه های سیاسی، اجتماعی، دینی و فرهنگی، توانستند در پرتو ثبات حکومت، دستاوردهای قابل توجهی داشته باشند. تحلیل رفتار فرهنگی ادریسیان نشان می دهد که سه مؤلفه: هنر، تفکر و سازماندهی نیروهای فرهنگی، نقش مهمی در کامیابی های این سلسله حکومتی داشته است. این سه عامل، گاه جدا از هم و گاه در پیوند با هم، بر قدرت سیاسی و اقتصادی حکومت ادریسیان نیز تأثیر مثبت و غیرقابل انکار نهادند و مظاهر تمدنی گوناگونی همچون: معماری، فلسفه، کلام، ترجمه، سازماندهی مسجدمحور و استفاده از ظرفیت های فرهنگی نیروهای بومی را پدید آوردند. جستار حاضر با روش وصفی تحلیلی، به شناسایی این مظ اهر تم دنی از زم ان حک ومت ادری س دوم تا حکومت حسن الحجام (172 363ق) در راستای ایجاد یک دولت قدرتمند تمدنی و فرهنگی در قرون سوم و چهارم هجری پرداخته است.Manifestations of Civilization in Idrisids Era and Its Cultural Roots
Idrisids as the first independent Shiite government in the western Islamic world could make significant achievements thanks to the soundness of the government system as well as the adoption of a different approach compared to that of Abbasid caliphate in the political, social, religious and cultural domains. The analysis of Idrisids' cultural action reveals that three components of art, thought and organization of cultural forces played important role in the success of this dynasty. These three factors, sometimes separated from each other and sometimes in conjunction with each other, had a positive and undeniable effect on the political and economic authority of Idrisid government. Accordingly, various civilizational manifestations such as architecture, philosophy, theology, translation, mosque-oriented organization and taking advantage of the capacity of cultural elements of native forces could be developed.Taking advantage of the descriptive-analytical method, the present article has identified these civilizational manifestations from the reign of Idris II to the reign of Hassan al-Hajjam (172- 363 A. H) towards the development of a powerful civilizational and cultural state in the third and fourth centuries After Hijra.