جستاری درباره مفاهیم مشترک گزارش های تاریخی جنبش عبدالله بن زبیر و روایات منجی گرایانه اهل سنّت (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
جعل و تحریف یا تطبیق روایات بر مدعیان مهدویت، با هدف سوء استفاده از ظرفیت عظیم سیاسی و اجتماعی آن، از آسیب های روایات منجی گرایانه است. این اقدامات از سده نخست هجری، به ویژه پس از شهادت امام حسین(ع) به موازات قیامهای خونخواهانه محبان اهل بیت(ع)، توسط برخی فرصت طلبان آغاز شده بود. بررسی منابع تاریخی آن مقطع زمانی و وجود برخی مفاهیم مشترک در نقل های تاریخی قیام ابن زبیر و روایات منجی گرایانه اهل سنت، این احتمال را قوت می بخشد که همراهی نکردن بنی هاشم با ابن زبیر، انتشار اخباری مبنی بر مهدی خواندن محمد بن حنفیه، رقیب دیرین ابن زبیر، توسط مختار ثقفی و نیاز خلافت خودخوانده ابن زبیر به مشروعیت و در نتیجه، نیاز به حمایت عمومی برای مقابله با سپاه شام موجب شده، جریان زبیری نیز جزء همین فرصت طلبان باشد. این مقاله با روش تحلیل تاریخی به بررسی این موضوع می پردازد.A survey about the common concepts of the historical reports of Abdullah Ibn e- Zubair movement and the savioristic traditions of Sunnis
Forging and distorting or applying traditions to the claimants of Mahdism, with the aim of abusing its enormous political and social capacity, is one of the disadntages of saviorist traditions. These actions had started since the first century of Hijrah, especially after the martyrdom of Imam Hossein (A. S), parallel with the uprisings of supporters of Ahl al-Bayt (A. S) and some other groups. Examining the historical sources of that period and the existence of some common concepts in the historical narrations of Zubair's uprising and the saviorist traditions of Sunnits, strengthens the possibility that Zubair's movement is also among the same opportunists due to the following reasons: not accompanying of Bani Hashem with Ibn e- Zubair, circulating the news about Muhammad ibn e- Hanafiyah by Mukhtar al- Thaqafi as Ibn e- Zubair's long-time rival, and Ibn e- Zubair's self-proclaimed caliphate's need for legitimacy and consequently the need for the public support to confront the army of Al- Sham. This article examines this issue through the method of historical analysis.