بررسی استعاره های جنسیتی مربوط به زن در داستان های تفسیری (مطالعه موردی: روض الجنان، جلاءالاذهان و منهج الصادقین) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
استعاره به مثابه زبانی نمادین و غیرمستقیم، حامل معناهای افزوده و پنهان است. ردپای استعاره ها و کلیشه های جنسیتی را در روایت های تفسیری نیز می توان پی گرفت. در این پژوهش داستان های تفسیری سه تفسیر فارسی روض الجنان، جلاءالاذهان و منهج الصادقین مبنای کار قرار گرفت. در این مقاله ابتدا روایت هایی که از استعاره های جنسیتی استفاده کرده اند یا مضمون آن ها یادآور استعاره های جنسیتی است، انتخاب شد و سپس با روش تحلیل محتوای کیفی، بار ارزشی این استعاره ها و ارتباط آن ها با کلیشه های جنسیتی بررسی شد. استعاره هایی نظیر «عروس قرآن»، «امرأه کاعب»، «فراش»، «بیوت»، «عتبه» و «دنیا» نمونه هایی از استعاره های جنسیتی در این روایت ها است که برخی بار ارزشی مثبت و برخی بار منفی دارند. مهم ترین نتایج این تحقیق عبارت اند از اینکه اغلب استعاره های منفی درباره زن حول نقش زن به مثابه همسر یا شریک جنسی و با تأکید بر بعد جسمانی وی شکل گرفته است. این استعاره ها متأثر از کلیشه های جنسیتی رایجی است که بار منفی دارند. در نقطه مقابل، بیشتر استعاره های مثبت حول نقش مادری و صفاتی نظیر مهربانی، خلق، اصل و ابتدا در نقش مادری شکل گرفته اند. همچنین این پژوهش نشان می دهد پیکر زن در دو وجه «پیکر بهشتی» و «پیکر دوزخی» نمود یافته است که پیکر بهشتی زن نماد التذاذ کامل و بهره مندی است و پیکر دوزخی زن نماد فریبندگی، گناه، تمثل شیطان و زناکاری است. علی رغم تلاش شریعت در تقبیح نگرش های زن ستیزانه، رواج استعاره های جنسیتی درباره زنان در دوره های تاریخی مختلف، در میان مفسران تفاوت چشمگیری نداشته است.Study of Gender Metaphors Related to Women in Interpretive Stories (Case study of Rowz al-Janan, Jala al-Azhan and Manhaj al-Sadeghin)
Metaphor is a symbolic and indirect language that conveys concealed and supplementarymeanings. Interpretive narratives may also exhibit gender metaphors and stereotypes. Thework is founded on the interpretive accounts of three Persian interpretations of Rowz al-Jannan, Jala al-Azhan, and Manhaj al-Sadeghin in this research. This article has selectednarratives that have employed gender metaphors or whose content is reminiscent of gendermetaphors. Subsequently, the qualitative content analysis method has been employed toinvestigate the value of these metaphors and their correlation with gender stereotypes.Examples of gender metaphors in these narratives include “bed,” “Boyut,” “Atbah,” and“Denya.” While some of these metaphors have a positive connotation, others have a negativeconnotation. The most significant findings of this research are that the majority of negativemetaphors about women are based on the role of a woman as a wife or sexual companion,which emphasizes her physical appearance. These metaphors are influenced by prevalentgender stereotypes that are detrimental. On the contrary, the majority of positive metaphorsare centered on the role of the mother and the qualities of kindness, creation, origin, andcommencement that are associated with the mother. In addition, this research demonstratesthat the female body is depicted in two distinct ways: the “heavenly body” and the “infernalbody.” The female heavenly body is a symbol of complete delight and benefit, while thefemale infernal body is a symbol of deception, sin, Satan, and adultery.
تبلیغات
