شیوه نمایش زنان در شش مرقع قاجاری (از منظر آرایش، پوشش، زیورآلات و پیکربندی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در طول افزون بر یکصد و بیست سال حکومت قاجاریان، دو دوره هنری قابل بازیابی است که اولی با عصر فتحعلی شاه و دومی با عهد ناصرالدین شاه شناخته می شود. پیش تر بررسی هنر دوران، بیشتر با نظر به نقاشی های بزرگ انجام شده است. هدف این مقاله، مقایسه شیوه بازنمایی زنان در شش مرقع قاجاری است که سه نسخه از آن ها به دوره اول و سه نسخه دیگر به دوره دوم تعلق دارد. با این نگاه، پرسش آن است که چگونه می توان با مقایسه شیوه آرایش، پوشش، زیورآلات و پیکربندی زنان در شش مرقع قاجاری، شباهت ها و تفاوت های مربوط به نمایش ایشان را در قالب سبک های نقاشی قاجاری تبیین کرد. نتیجه این پژوهش تاریخی به شیوه تحلیلی-تطبیقی و با نمونه گیری هدفمند دوازده نگاره از شش نسخه مرقع قاجاری نشان داد آرایش، پوشش و زیورآلات و به همین نسبت بازنمایی زنان در هریک از تصاویر، وام دار سبک و شیوه هنری زمانه است. به همین جهت در دوره اول، جنبه تجملی و تصنعی بیشتری دارد، اما در دوره دوم، کیفیت طبیعت گرایانه به خود گرفته است؛ چنان که در این دوره حتی در فضای بیرونی تصویر شده و نمود زنان کوچه و بازار در سنین سالخوردگی است. درباره پیکربندی نیز هرچند اندازه اندام بانوان در دوره دوم حقیقی تر می نماید، اما فضاسازی در هر دو دوره متقدم و متأخر، همچنان بی توجهی نقاش به محیط پیرامون را نشان می دهد و حداکثر به تجسم چند ترنج، فرش و مخده خلاصه می شود؛ به طوری که مانند مرقعات تصویری دوره اول، مخاطب فضای نامشخصی از اندرون یا بیرون متصور خواهد شد.The Portrayal Style of Women in Six Qajar Muraqqas (Their Make-Up, Clothing, Jewelry, and Body Portrayals)
The art of the first Qajar period is tied to FathAli Shah's name, while the achievements of the second period are accredited to NaserAddin Shah. The main aim of this study is to compare the style of make-up, clothing, jewelry, and body portrayals of women in six Qajar Muraqqas. So, the question is: How does comparing the style of make-up, clothing, jewelry, and body portrayals of women in six Qajar Muraqqas can elucidate the similarities and differences of women's portrayal in the two historical periods of Qajar?The current qualitative research studies the Qajar art with a historical approach, in an analytical and comparative method. Thus, this developmental research achieved its goal by collecting data in the form of documents and using note-taking and picture-reading methods. The findings demonstrate that Qajar Muraqqa-making represents the artistic characteristics of court portraiture in the common artistic style of the first period of Qajar's reign. In the second period, it emphasizes the features of court painting. In response to the question of the study: The portrayal style of women in the first period emphasizes the ornamental items. The features are observably expressed via slim bodies and additional cosmetic items. The clothes are made of expensive materials and there can be seen accessories such as fans and tambourines in their hands. Meanwhile, despite court portraiture, the background is pictured negligently and simplistically incomplete. In the Muraqqas of the second period, the portrayal style of women is more realistic and their body is more natural. The ornamental styles and flamboyant expensive jeweleries are avoided and even women are pictured in their outdoor attire. Women's clothing style, changes according to the fashion of the era. But the background is still out of details so that, like graphic Muraqqas of the first period, the viewer has to imagine a vague place indoors or outdoors.
تبلیغات
