انواع استعداد از دیدگاه اسلام با تکیه بر حدیث جنود عقل و جهل: تحلیل مضمون (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
استعدادهای انسان، با وجود همه تفاوت ها و گونه گونی ها در نوع و شدتشان، حکایت از وجود ظرفیتی مثبت در درون انسان دارد و هدف از بعثت انبیا نیز شکوفاسازی این ظرفیت مثبت است. این پژوهش به منظور شناسایی انواع استعداد از دیدگاه اسلام با تکیه بر حدیث جنود عقل و جهل طراحی شد. روش پژوهش، کیفی به شیوه تحلیل مضمون بود. نمونه گیری به صورت هدفمند صورت گرفت و حدیث جنود عقل و جهل که مشتمل بر مجموعه ای از ظرفیت های مثبت انسانی است به منظور بازشناسی انواع استعداد از دیدگاه اسلام انتخاب شد. پس از گردآوری داده ها، فرایند کدگذاری آغاز و داده ها تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد ۱۵۶ مضمون پایه، 71 مضمون سازمان دهنده و ۵ مضمون فراگیر وجود دارد. ۵ مضمون فراگیر شامل استعداد عقلانی، استعداد انگیزشی-عاطفی، استعداد ارتباطی، استعداد معنوی و استعداد مالی- اقتصادی است که بیانگر انواع استعداد از دیدگاه اسلام است. همچنین، یافته ها نشان داد که در میان این استعدادهای پنج گانه، استعداد عقلانی، بارزترین و اثربخش ترین استعداد به شمار می آید و استعداد ارتباطی دایره مفهومی وسیع تری نسبت به سایر انواع استعداد دارد.Types of talent according to Islam based on the Hadith of armies of wisdom and ignorance: Thematic analysis
Human talents, with all of similarities and variations in their type and amount, are indicative of the existence of a positive capability within human being. The goal of sending prophets was to actualize this human capability. This research aimed to identify the types of talent from Islam’s perspective based of the Hadith of armies of wisdom and ignorance. This was a qualitative thematic analysis study. Purposive sampling method was applied. The Hadith of armies of wisdom and ignorance consists of set of positive human capabilities which were selected in order to identify Types of talents according to Islam. After collecting data, coding began and the data were analyzed. Research findings showed 156 basis themes, 71 organizing themes, and 5 comprehensive themes. The 5 comprehensive themes include: intellectual talent, motivational-effective talent, relational talent, spiritual talent, and financial-economic talent; these are types of talents according to Islam. In addition, results showed that among these five talents, intellectual talent was the most evident and the most effective; relational talent has a wider conceptual domain.