تبیین سازه انگیزش بر اساس منابع اسلامی
آرشیو
چکیده
سازه انگیزش اهمیت محوری در ساختار وجودی آدمی دارد. ادیان الاهی، و نیز علوم بشری توجه ویژه ای به این سازه دارند. با این حال، تاکنون پژوهش منسجمی در باب تبیین سازه انگیزش از دیدگاه اسلام انجام نشده است. هدف پژوهش حاضر، تبیین سازه انگیزش بر اساس منابع اسلامی، و روش آن توصیفی - تحلیلِ مفهومی است. در بخش توصیفی، مفاهیم مربوط به سازه انگیزش در کتاب های معتبر لغوی و منابع اسلامی (قرآن کریم و احادیث اسلامی) بازشناسی و توصیف شد، و در بخش تحلیل مفهومی، داده های گردآوری شده تبیین و تحلیل گردید. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، «نیّت» هسته مفهومی انگیزش در منابع دینی را تشکیل می دهد و از سه مؤلفه اصلی نیرومندی، جهت مندی، و تداوم تشکیل شده است. به دلیل نگاه ارزشی دین به سازه انگیزش، نیت به دو نوع خوب و بد تقسیم می شود. نیت خوب دارای سه مؤلفه صدق (نیرومندی)، اخلاص (جهت مندی)، و شاکله نیک (تداوم) است. نیت بد نیز سه مؤلفه دارد: کذب (نیرومندی)، شرک (جهت مندی)، و شاکله بد (تداوم).Explaining the construct of motivation according to Islamic sources
The construct motivation has a central importance in the existential structure of man. Theistic religions, as well as human sciences, pay special attention to this construct. However, to date, no cohesive research has been done to explain the construct motivation according to Islamic sources. This study aims to explain the construct motivation according to Islamic sources. The method of this study is descriptive and conceptual analytic. In the descriptive part, concepts invalid dictionaries and Islamic sourcebooks (the Holy Quran and Islamic hadiths) which were related to the construct motivation have been identified and described. In the conceptual analysis part, the obtained data have been explained and analyzed. According to the findings of this study, in the religious sources “intention” is the core concept of motivation and consists of three main factors: strength, direction, and duration. Because religion views the construct motivation as a value, there are two types of intention: good and bad. Good intention consists of three factors: honesty (strength), sincerity (direction), and good structure (duration). Bad intention too consists of three factors: dishonesty (strength), unfaithfulness (direction), and bad structure.