روش فهم روانشناختی متون دینی (فرمد): بررسی تک متن
آرشیو
چکیده
روش برای فهم و کشف ابعاد روان شناختی متون دینی، از نیازهای اساسی روان شناسی اسلامی است. هدف این بررسی، تبیین روش فهم روان شناختی متون دینی در حوزه تک متن است. در فهم روان شناختی مسئله این است که رفتارها و باورها و ارزش ها، چرا و چگونه شکل می گیرند و چه تأثیر روانی ای دارند و چگونه می توان آنها را مهار و تنظیم کرد و... . روش این بررسی، توصیفی تحلیلی است. یافته های این بررسی نشان می دهد که: 1. راهبرد این روش، پژوهش معکوس است. 2. متون دینی به دو قسم تجویزی و توصیفی تقسیم می شوند. 3. برای کشف معارف روان شناختی باید مراحل چهارگانه ساختارشناسی (شامل: شناسایی اجزا؛ شناسایی مأموریت هر بخش؛ شناسایی مناسبات میان اجزا)، مسئله شناسی، سبب شناسی، و اصول یابی را انجام داد. 4. در متون توصیفی، مسئله شناسی به نیازشناسی تغییر می کند. 5. با استفاده از این روش می توان نظریه های اسلامی و نیز مدل های درمانی و ارتقایی طراحی کرد. نتیجه این بررسی آن است که باید با روشمندکردن پژوهش های اسلامی روان شناختی از طریق آموزش های رسمی و غیررسمی، زمینه طراحی نظریه های اسلامی و مدل های درمانی و ارتقایی را فراهم کرد.The psychological comprehension method of religious texts: Investigating a singular text
Method for understanding and discovering the psychological dimensions of religious texts is of essential needs for Islamic psychology. This study aimed to explain the psychological comprehension method of religious texts in the singular text area. In psychological comprehending the issue is that why and how behaviors, beliefs, and values are formed, what psychological effect they have, how could they be controlled and regulated, and so forth. The method of this study was descriptive analytical. The findings showed that: 1) the strategy for this method is flipped investigation. 2) Religious texts are divided to two forms: prescriptive and descriptive. 3) In order to discover psychological knowledge four steps should be implemented: understanding the structure (including: understanding the components; identifying the mission of each part; identifying the relations of the parts), problem assessment, etiology, and finding principles. 4) In the descriptive texts, problem assessment changed into need assessment. 5) Using this method, we could design Islamic theories and therapeutic and improvement models. The conclusion of this study is that we should provide the setting for designing Islamic theories and therapeutic and improvement models, by making the Islamic-psychological studies methodical using formal and informal education.