اثربخشی برنامه تعاملی مهارت های زندگی مبتنی بر آموزه های دینی بر دینداری دانشجویان: مطالعه مقدماتی
آرشیو
چکیده
پژوهش های طولی در حوزه دینداری، که با روش های کمّی صورت گرفته، نشان می دهد که در دهه اخیر سطح دینداری در جامعه روند کاهشی داشته است. این یافته ها تلویحات چندی دارد که یکی از آنها ضرورت مداخله قوی برای رشد و توسعه دینداری است. پژوهش حاضر برای پاسخ به نیاز کنونی به منظور ساخت بسته آموزشی مهارت های زندگی در بستر ارزش های دینی جهت استفاده در محیط دانشجویی و تسهیل فرآیند تقویت دینداری در دانشجویان انجام گرفته است. روش: در راستای تحقق هدف فوق، با استفاده از الگوی جهانی بهداشت و منابع اسلامی، برنامه ای 10 جلسه ای تدوین شده و اثربخشی آن در گروه نمونه ای پانزده نفری از دانشجویان دانشگاه تهران بررسی شده است. در جمع آوری داده ها، از دو ابزار مقیاس کوتاه دینداری برای جمعیت دانشجویی (خدایاری فرد و همکاران، 1392) و مقیاس مثبت نگری (خدایاری فرد و همکاران، 1391) استفاده شده است. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری با طرح اندازه گیری های مکرر نشان داد که نیم رخ دینداری گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تفاوت آماری معناداری داشته و اندازه اثر آن متوسط است؛ همچنین، بررسی اثر بین آزمودنی نشان داد که دو مؤلفه باور و عواطف دینی به طور معناداری افزایش یافته، ولی رفتار دینی تغییر نکرده است. از سوی دیگر، نتایج حاکی از آن بود که نمودار مثبت نگری گروه در بین دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تفاوت آماری معناداری داشته و اندازه اثر آن بالا است. نتیجه: بنابراین، می توان نتیجه گرفت که امکان افزایش برخی از مؤلفه های دینداری با استفاده از برنامه حاضر وجود دارد ولی برای مهیاکردن امکان اعتلای «رفتار دینی» به طور خاص، باید تغییراتی در برنامه ایجاد شود.Effectiveness of Religious-based Life Skills Training on Religiosity of University Students: A Pilot Study
Longitudinal quantitative studies show that the level of religiosity in the last decade has been declining in Iran. These findings have some implications, one of which is a need for powerful interventions to improve and enhance religiousness. The present study, in answer to the current need, was done to develop a life skills training package based on Islamic teachings for employing in college context and facilitating the procedure of religiosity among university students. In so doing, using World Health Organization model and Islamic sources, a program constituting of 10 sessions was designed and its effectiveness was investigated in a sample group of 15 students of the University of Tehran. To collect the data two instrument were applied: Religiosity Scale for Students (Khodayarifard et al., 2013) and Positive Thinking Scale (Khodayarifard et al., 2012). The results of Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) with repeated measure design showed that the religiosity profile of the group in posttest stage is significantly different from that in the pretest stage. Examination of the between-subjects effects also showed that religious belief and religious affections have significantly increased; however, religious behavior did not change. On the other hand, results showed that there are significantly differences between the two stages (pretest and posttest) in the positive thinking profile of the group has and its effect size is high. Therefore, we may conclude that it is possible to enhance some components of religiousness by the present program, although some changes needed to be made in the program to pave the ways for promoting “religious behaviors”.