مقایسه ی تحلیلی تأثیر مباحث صرف (هیئت کلمه) و نحو (اتخاذ معنی حروف و ارجاع ضمیر) بر تفکر کلامی، در دو تفسیر مفاتیح الغیب (التفسیر الکبیر) و تسنیم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بی شک یکی از دانش های الزامی برای مفسران در فهم آیات الهی، دانش صرف و نحو است. در این مقاله با بررسی شواهدی از دو تفسیر مفاتیح الغیب و تسنیم، تأثیر دو علم صرف و نحو در فهم مُراد باری تعالی و نیز تأثیر این دو دانش بر تفکر و مشرب کلامی این دو تفسیر، مورد توجه قرار گرفته است. در برخی موارد، عدم توجه مفسران به ساختار صرفی واژه ها، سبب ایجاد زمینه ی عدم یگانگی فهم آنان از مقصد آیه شده است؛ چرا که گاه به استناد تحلیلی خاص از چینش آیات، تأییدی بر تفکر کلامی مفسر شکل می گیرد. در این نوشتار فقط به آن دسته از آیاتی توجه شده که تاثیرشان بر منش کلامی مفسر مشهود است. در بررسی نقش دانش نحو نیز، آیاتی از قرآن مورد واکاوی قرار گرفته اند که تأثیر علم نحو بر منش کلامی مفسر را بازگو می کنند، مانند: اختلاف درباره ی واو در آیه ی هفتم سوره ی آل عمران، اختلاف درباره ی لام آیه ی هفتاد و نه سوره ی انعام و اختلاف در مرجع ضمائر آیات پانزدهم سوره ی حجر و صد و پنجاه و هفتم سوره ی اعراف. به نظر می رسد اهتمام به فهم درست کاربرد مصادیق قواعد صرفی و نحوی، بی ارتباط با منش کلامی مفسران نیست و بر آن تأثیر دارد.Analytical comparison of the grammar (word structure) and syntax (adopting the meaning of letters and referencing pronouns) influence on speculative theology in two commentaries of Mufatih al-Ghaib (Al-Tafsir al-Kabir) and Tasnim
One of the requirements for commentators to understand the divine verses is, undoubtedly, knowledge of grammar and syntax. In the current article, to understand the purpose of God, some examples from the commentary books of Mufatih al-Ghaib and Tasnim have been examined. Also, the influence of grammar and syntax on thinking and speculative theological methods in these two commentaries has been investigated. In some cases, due to the commentators' lack of attention to the morphological structure of the words, the context of their lack of understanding of the purpose of the verse has been created; Because sometimes they have confirmed their theological thinking by citing a special analysis of the verse arrangement. Here, attention is paid only to those verses whose influence on the speculative theological style of the commentator is evident. In order to investigate the role of syntax knowledge, only those verses of the Qur'an that recount the influence of syntax knowledge on the commentator's speculative theological method have been examined; such as the dispute about "Waw" in the seventh verse of Surah Aale-Imran, the dispute about "Lam" in the verse seventy-ninth of Surah An'am, and the dispute about the reference to pronouns in the fifteenth verse of Surah Hajar and the hundred and fifty-seventh of Surah A'raf. It seems that trying to understand the correct application of examples of morphological and syntactical rules is related to the speculative theological character of commentators and affects it.