بررسی شخصیت های داستانی تاریخ بیهقی بر اساس نظریه رشد اخلاقی کلبرگ (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تاریخ بیهقی، اثر ابوالفضل بیهقی، نویسنده چیره دست ادب فارسی است. این کتاب با لحنی داستانی و روایی حوادث دوره تاریخی غزنوی و ویژگی های اخلاقی شخصیت های این عصر را بیان می کند. ذکر جزئیات و توصیفاتی که بیهقی در توضیح و تفسیر ویژگی های شخصیت ها دارد، نشان دهنده توجه وی به تحولات شناختی اخلاقی است. هرچند این اثر بیشتر نوعی تاریخ یک سلسله حکومتی است، ولی شیوه ای که بیهقی در نوشتن آن به کاربرده آن را اثری جامع و همگام با هنجارها و پیامدهای اخلاقی کرده است. تئوری رشد اخلاقی لارنس کلبرگ، نظریه پرداز و روانشناس مطرح آمریکایی و استاد برجسته دانشگاه شیکاگو که رشد اخلاقی را با توجه به ویژگی های هنجاری افراد به سطوح سه گانه ای تقسیم بندی می کند، می تواند بنیاد نظری مناسبی برای تحلیل شخصیت های تاریخ بیهقی باشد، نظریه رشد اخلاقی کلبرگ از جمله رویکردهای شناختی به بحث اخلاق است که پژوهش های مختلفی بر مبنای آن صورت گرفته است. هدف اصلی این پژوهش نیز به کارگیری نظریه رشد اخلاقی کلبرگ در رفتار شخصیت های داستانی تاریخ بیهقی و پاسخ به این پرسش است که آیا ویژگی های شخصیت های داستانی تاریخ بیهقی با مراحل رشد اخلاقی کلبرگ قابل تفسیر است یا خیر؟ با بررسی این موضوع به روش توصیفی تحلیلی در تاریخ بیهقی شش مولفه اخلاقی مهم مربوط به رفتار شخصیت های داستان شناسایی شده و هر یک از این شاخصه ها رفتارهای متعددی را شامل می شود و هر رفتار بر انگیزه خاصی دلالت می کند که در تبیین تئوری کلبرگ نیز دیده می شود.Investigation of fictional characters of Tarikhe Bayhaqi based on Kohlberg's theory of moral development
Tarikhe Bayhaqi, penned by the renowned Persian literary maestro Abulfazl Beyhaqi, provides an account of the historical incidents during the Ghaznavid era, and explores the ethical traits of the individuals from that period through a narrative approach. Highlighting the particulars and elucidations within Bayhaqi's exposition and analysis of character traits underscores his meticulous consideration of moral cognitive advancements. While primarily serving as a historical account of a ruling dynasty, Bayhaqi's writing style has transformed it into a comprehensive work aligned with ethical standards and repercussions. The moral development theory proposed by Lawrence Kohlberg, a distinguished American psychologist and renowned professor at the University of Chicago, delineates three distinct levels of moral development based on individuals' normative traits. This theory can serve as a pertinent theoretical framework for scrutinizing the Tarikhe Bayhaqi's characteristics. Kohlberg's theory of moral development is a cognitive approach to ethics that has been the basis for various research studies. The main objective of this research is to investigate the behavior of fictional characters in Tarikhe Bayhaqi using Kohlberg's theory of moral development and determine whether their traits align with Kohlberg's stages of moral development. By examining this issue in a descriptive and analytical manner, the study has identified six key moral components related to the characters' behavior in Tarikhe Bayhaqi, each of which encompasses several behaviors. Each behavior reflects a specific motivation, which also corresponds to Kohlberg's theory of moral development.
تبلیغات
