نااطمینانی اقتصاد کلان، ریسک سیاسی و نوسانات بازار ارز در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از مهم ترین دغدغه های اقتصاددانان و سیاست گذاران، ریشه یابی نوسانات اقتصادی و به حداقل رساندن آن است. موقعیت سیاسی ایران، وجود تحریم های اقتصادی و نااطمینانی موجود در اقتصاد سبب ایجاد نوسانات شدید بازار ارز طی چند دهه اخیر شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر نااطمینانی اقتصاد کلان و ریسک سیاسی بر نوسانات بازار ارز در ایران طی دوره زمانی 1369 تا 1399 و با استفاده از روش خودرگرسیون برداری با پارامترهای قابل تغییر طی زمان (TVP-VAR) است. برای رسیدن به این هدف، ابتدا شاخص نااطمینانی اقتصاد کلان با استفاده از هفت بخش اقتصادی شامل، متغیرهای تولیدی، انرژی، قیمتی، پولی و اعتباری، ارز و تجارت خارجی، مالی و بازار سهام اندازه گیری گردید. نتایج این پژوهش حاکی از تأثیر افزایشی و بسیار قوی شاخص نااطمینانی اقتصاد کلان بر نوسانات نرخ ارز در ایران است. از طرف دیگر، ریسک سیاسی به جز در دوره توافق هسته ای (1394-1397) دارای تأثیر افزایشی بر نوسانات نرخ ارز در ایران بوده است. همچنین دیگر نتایج پژوهش حاکی از تأثیر افزایشی و بسیار قوی نوسانات قیمت مسکن و نوسانات قیمت طلا بر نوسانات نرخ ارز در ایران است و این در حالی است که نوسانات بازار سهام دارای تأثیر کاهشی بر نوسانات بازار ارز در ایران بوده است.Macroeconomic Uncertainty, Political Risk and Exchange Rate Market Fluctuations in Iran
One of the most vital concerns of economists and policymakers is finding the root of economic fluctuations and minimizing them. The political situation in Iran, the existence of economic sanctions, and uncertainty in the economy have caused severe fluctuations in the exchange rate market during the last few decades. The main goal of this research is to investigate the effect of macroeconomic uncertainty and political risk on the fluctuations of the foreign exchange market in Iran from 1991 to 2020 using the vector autoregression method with time-varying parameters (TVP-VAR). To achieve this goal, the macroeconomic uncertainty index was first measured using seven economic sectors, including production, energy, price, monetary and credit variables, currency and foreign trade, and financial and stock market variables. The results of this research indicate an increasing and very strong effect of the macroeconomic uncertainty index on exchange rate fluctuations in Iran. On the other hand, political risk has had an increasing effect on exchange rate fluctuations in Iran, except during the nuclear agreement period (2014 - 2017). Moreover, other results of the research indicate the increasing and very strong effect of housing price fluctuations and gold price fluctuations on exchange rate fluctuations in Iran, while stock market fluctuations have a decreasing effect on currency market fluctuations in Iran.