مطالعه تغییرات الگوی خانواده با تاکید بر نقش شبکه های اجتماعی: پژوهش کیفی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
خانواده یکی از نهادهای اجتماعی تاثیرگذار در جوامع مختلف است که در دهه های اخیر با تغییر و تحولات گسترده ای مواجه شده است. محققان و صاحب نظران حوزه های علوم انسانی و اجتماعی عوامل مختلفی نظیر توسعه شهرنشینی، توسعه دانشگاه ها و ارتقای سطح علمی شهروندان و توسعه رسانه های جمعی و اجتماعی را در این تغییرات موثر می دانند. لذا هدف اصلی این پژوهش، فهم و کشف مفاهیم جدید شکل گرفته در نهاد خانواده باتوجه به نقش کلیدی شبکه های اجتماعی بوده است. اینکه شبکه های اجتماعی چه مقوله های کلان و خردی را وارد نهاد خانواده کرده اند و رویکرد اعضای خانواده به چه نحوی دگرگون شده است؟ روش: این پژوهش از نوع رویکرد کیفی و شیوه نظریه داده بنیاد است. برای جمع آوری داده ها با ۱۵ نفر از زنان و مردان مصاحبه عمیق انجام شد و در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده ها از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از فرآیند کدگذاری داده ها نشان داد که از بین ۱۳۱مفهوم، ۹ مقوله خرد و۳ مقوله عمده ساخته شد و در پایان، مقوله محوری شبکه ای شدن خانواده استخراج گردید. براساس نظر مشارکت کنندگان این پژوهش در سال های قبل از دهه ۷۰ مقوله های تعاملات انحصاری، سلطه پدرسالاری و غلبه ارزش های دینی و سنتی شرایطی را برای تعین گری سنت به وجود آورده بود ولی «ظهور عصر جدید» و «سبک زندگی موبایلی» منجر به «مدرن شدن ساختاری و کارکردی خانواده» گردیده که با مجموعه شرایط تاثیرگذار مقوله های « جابه جایی در قدرت»، «مهیاشدن فرصت های جدید»، «دگردیسی ارزشی» و «تحول ساختاری در خانواده» به سمت «فردی شدن نهاد خانواده» گراییده است.Study of family pattern changes with emphasis on the role of social networks: Qualitative research
The family is one of the influential social institutions in different societies that has undergone extensive changes in recent decades. Researchers and experts in the fields of humanities and social sciences consider various factors such as the development of urbanization, the development of universities and the promotion of the scientific level of citizens and the development of mass and social media to be effective in these changes. Therefore, the main purpose of this study was to understand and discover new concepts formed in the family institution with regard to the key role of social media. What macro and micro categories have social media introduced into the family institution and how has the approach of family members changed? Method: This research is a qualitative approach and grounded theory. In-depth interviews were conducted with 15 men and women to collect data. Open, axial and selective coding was used to analyze the data. Results: The results of the data coding process showed that out of 131 concepts, 9 micro categories and 3 major categories were constructed and finally the central category of family networking was extracted. According to the participants in the study, in the years before the 1990s, the categories of monopoly interaction, patriarchal domination, and the dominance of religious and traditional values created the conditions for determining tradition, but the "emergence of a new age" and "mobile lifestyle" It has led to "structural and functional modernization of the family" which, with the influential conditions of the categories of "transfer of power", "provision of new opportunities", "value transformation" and "structural transformation in the family" towards "individualization of the family institution" has turned.
تبلیغات
