تسامح امویان در امور دیوانی و تأثیر آن بر ارتقای تشکیلات اداری تمدن اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امویان(حک: 41-132) علی رغم همه سخت گیری ها و نارواداری هایی که نسبت به برخی از فرقه ها و نژادها خاصه ایرانیان داشتند، در مواردی به جهت ضرورت های سیاسی و اجتماعی و جهت پیشبرد امور حاکمیتی خویش، اهل تساهل و تسامح بوده اند. وبررسی تساهل و تسامح های آنان در امور دیوانی و آگاهی از عملکرد آنان در این زمینه، می تواند تجربه ای مفید از گذشته را در اختیار جامعه اسلامی ما قرار دهد. سوالی که این نوشتار به آن پاسخ داده چنین است: تسامح امویان در امور دیوانی چگونه بوده و چه تاثیری بر ارتقای تشکیلات اداری تمدن اسلامی گذاشته است؟ واکاوی منابع با رویکرد توصیفی- تحلیلی نشان می دهد امویان هر چند در برابر اعاجم خاصه ایرانیان خشونت و سخت گیری های زیادی داشتند اما آنان چون در اداره سرزمین های وسیع اسلامی و در ایجاد، توسعه، انسجام بخشی و سر و سامان دادن به امور اداری و دیوانی خویش، تجربه و توانایی کافی نداشتند، در امور اداری و دیوانی از تمدن هایی چون ایران و روم که تجارب ارزنده ای در این زمینه داشتند، استفاده کرده اند. این امر سبب شده هم در تشکیل و هم در تعریب دیوان ها شاهد مشارکت اقوام غیرعرب و بعضا غیرمسلمان باشیم. امری که به نوبه خود سبب آشنایی مسلمانان با امور دیوانی شده و کم کم موجبات استقلال آنان را در این زمینه فراهم ساخته است.Tolerance of the Umayyads in civil affairs and its effect on the improvement of the administrative organization of Islamic civilization
Umayyads (Haqq: 132-41) despite all the strictness and intolerance they had towards some sects and races, especially Iranians, they were tolerant in some cases due to political and social necessities and to advance their sovereign affairs. Examining their tolerance in religious matters and knowing their performance in this field can provide a useful experience from the past to our Islamic society. The question answered by this article is: How was the tolerance of the Umayyads in civil affairs and what effect did it have on the improvement of the administrative organization of Islamic civilization? Analyzing the sources with a descriptive-analytical approach shows that although the Umayyads had a lot of violence and strictness against the people, especially the Iranians, but they, as in the administration of vast Islamic lands and in the creation, development, integration and organization of their administrative and judicial affairs, They did not have enough experience and ability, in administrative and civil matters, they have used civilizations such as Iran and Rome, which had valuable experiences in this field. This has caused us to witness the participation of non-Arab and sometimes non-Muslim ethnic groups both in the formation and in the interpretation of courts. This, in turn, has made Muslims familiar with civil matters and has gradually provided the means for their independence in this field