بازکاوی وحدت وجود در اندیشه ابن عربی و عبدالرحمن جامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
عبدالرحمن جامی از جمله شاعرانی است که با آثار و اندیشه های ابن عربی آشنایی داشته و از آن تأثیرپذیرفته است. از میان مجموعه هفت اورنگ او، تحفه الاحرار است که برپایه تفکرات ابن عربی خصوصاً وحدت وجود شکل گرفته است. جامی یکی از نخستین شاعرانِ شارحِ تفکرات ابن عربی درباب وحدت وجود است و از اندیشه های او بسیار تاثیرپذیرفته است. یکی از این تأثیرات، جمع نقیضین است؛ یعنی وحدت و کثرت، تشبیه و تنزیه، ظهور و بطون و ... پژوهش پیش رو کوشیده نگاه یگانه بین ابن عربی و جامی به مظاهر هستی و همگونی های اندیشه وحدت وجودی آن دو را با روش توصیفی تحلیلی و در چشم اندازی تطبیقی مورد کاوش قراردهد. برآیند پژوهش نشان می دهد هرچند جامی در این رویکرد به صورت پارادوکس و متناقض نما عمل می کند؛ اما درصدد یافتن نتیجه ای واحد و رسیدن به نقطه ا ی یگانه در ذهن خویش است. او برای رسیدن به این نتیجه تحت تاثیر اندیشه ابن عربی است و این دو عارف با رویکردی متناقض نما اندیشه های خود را بیان می کنندUnity of Existence in Jaami’s and Ibn Al- Arabi’s Thoughts
Abd-ul-Rahman Jaami is one of the poets who have been familiar with the works and thoughts of Ibn Arabi and has been influenced by him. One of the poems from Jaami’s ‘Haft Orang’ is the Tuhfat al-Abrar, which is based on the thoughts of Ibn Al-Arabi particularly his ‘Unity of Existence’. Jaami is one of the first poets to provide explanations on the thoughts of Ibn Al- Arabi regarding unity of Existence and has been highly influenced by his thoughts. One of these effects is the oxymoron, i.e., unity and multiplicity, assimilation and dissimilation, the outer and the inner, etc. related to unity of Existence. In the present study, an attempt has been made to show Jaami’s perspective on unity of Existence and its exemplification (tashbih or attributing human characteristics to God) and tanzih (not assigning human features to God or differentiation between God and human), the world and human being, the inner and the outer (appearance, etc.) in the extended poem of Tuhfat al-Abrar. Although Jaami has acted paradoxically in this regard, he seeks to find a unified conclusion in his mind. The results of the present study showed that, he has been under the influence of Ibn Al- Arabi in reaching this conclusion and these two mystics (i.e., Ibn Al- Arabi and Jaami) express their thoughts and ideas paradoxically.
تبلیغات
