بررسی جلوه های عرفانی در منظومه لیلی و مجنون نظامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برخی از منظومه های عاشقانه ادب فارسی، تنها قصه دلدادگی های عاشقانی نیست که در راه وصال، مراحل سخت و پر فراز و نشیب عشق را پشت سر می گذارند و در این راه دچار حوادث و اتفاقات عجیب می شوند؛ بلکه به قرینه اشعار می توان به طور ضمنی به داشتن گرایش عرفانی شاعران پی برد. منظومه «لیلی و مجنون» نظامی، غمنامه ای عاشقانه و عارفانه است که روح درد و رنج سالکان حق را آشکارا می توان در آن دید. لیلی و مجنون دارای قابلیت های زیادی برای تحلیل مفاهیم و صفات عرفانی است که گاه به طور مستقیم، و گاه به طور غیر مستقیم، در پس سخنان شاعر جلوه گر می شود. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی در پی این هدف است که شناخت عرفان نظامی از میان عاشقانه های وی امکان پذیر است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که افعال و اقوال و سخنان عاشقانه در لیلی و مجنون، قرابت بسیاری با حالات و مقامات عرفانی دارد و دقیقاً خصوصیات یک عشق عرفانی را بیان می کند. شاخصه های عرفانی لیلی و مجنون در قالب صفاتی چون؛ وحدت، فنا، نفی و اثبات، صبر، مناجات با خداوند، و سعه وجودی (ظرفیت) بررسی شده تا اوج کمال عشق در این منظومه به تصویر کشیده شود.Study of Mystical Manifestations Nezami’s Leily and Majnoon Poem
Some of the love poems of Persian literature are not the only stories of lovers' affections who go through the difficult and ups and downs of love on the way to Joiner and in this way, they experience strange events and happenings; Rather, in parallel with the poems, it is possible to implicitly understand the mystical tendency of the poets. The poem "Lily and the Insane" is a military, romantic and mystical sorrow in which the spirit of suffering of the seekers of truth can be clearly seen. Lily and Majnoon have many abilities to analyze mystical concepts and attributes that sometimes directly, and sometimes indirectly, appear behind the poet's words. This descriptive-analytical article pursues the goal that it is possible to recognize military mysticism from among his romances. Findings of the research indicate that romantic actions, sayings and words in Lily and Majnoon are very close to mystical states and authorities and express exactly the characteristics of a mystical love. Mystical characteristics of Lily and Majnoon in the form of attributes such as; Unity, annihilation, denial and proof, patience, supplication to God, and existential capacity (capacity) are examined to portray the peak of love perfection in this system