نگاهی به اندیشه های رودکی از منظر عرفانی و حکمی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ارتباط قالب و معنی در شعر دوره رودکی آهسته آهسته کامل شده است. هنوز در عهد سامانیان قالب موضوع را معین می کرد و موضوع قالب خود را دریافته بود مانند قالب «قطعه» عموماً برای ترویج اخلاق و پند و اندرز و حکمت به کار رفته است. قالب «قصیده» بیشتر برای توصیف طبیعت، مدح و ستایش بزرگان و همچنین مباحث حکمی در نظر بوده است. قالب «تغزل» برای بیان احساسات، عواطف شاعرانه و عاشقانه استفاده می شده است. از این روی با عنایت به اشعار رودکی سمرقندی دریافته می شود که او در بیان حکمت و مباحث فلسفی و گونه ای از عرفان مبتدی پیش قدم بوده است. او در همه قالب های رایج آن دوره شعر گفته که از جمله موضوعات طرح شده در این قالب ها، نوعی از شناخت حقیقت و بیان معنویت است. گرچه او در آغاز راه است اما بی تردید موضوعاتی چون مرگ اندیشی، بحث های فلسفی، انسانی و ... از سوی رودکی مورد توجه شاعران پس از وی قرار گرفته است.A Glimpse at Roodakis Thoughts from Mystical and Scholarly Viewpoint
The relationship between form and content in poetry during Roodaki's period was completed step by step. Still during Samanid era, the form determined content while the subject has found its form, such as strophe that was used to promote ethics and advice plus admonitions and wisdom. The form of ode was used mostly to describe nature, eulogy of prominent people, as well as philosophical issues. The lyrical form was used for expressing sentiments, poetic and lovely emotions. Therefore, in terms of Roodaki's poetry it is implied that he had been pioneer in explaining philosophical issues and a type of early mysticism. He had been able to compose poems in the available forms of that era including those forms dealing with reality recognition and explaining spirituality. Although he was at the very beginning of the road, there was no doubt that issues like morbidity, philosophical and humane issues, etc. by Roodaki was attended by the following poets.