اخلاق فلسفی و اخلاق توحیدی از منظر علامه طباطبایی بازخوانیِ مبانی و آثار تربیتی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مسئله اصلی این پژوهش مطالعه تطبیقی میان اخلاق فلسفی و اخلاق توحیدی با مطالعه موردی دیدگاه های علامه طباطبایی است. یافته های این پژوهش که به شیوه کتابخانه ای در جمع آوری اطلاعات و تحلیل و توصیف عقلانی داده ها به نگارش در آمده عبارت است از اینکه مبنای اخلاق فلسفی بر انسان نگری صرف نظر از مباحث هستی شناختی و صرف نظر از رابطه انسان با نظام وجود و خداوند است و کلیدی ترین مفهوم در این اخلاق، اعتدال است؛ درحالی که مبنا در اخلاق توحیدی رابطه انسان با نظام وجود و به ویژه با خداوند است. اساسی ترین مفهوم در این اخلاق، توحید اطلاقی است. به این معنا که وجود خداوند از چنان اطلاقی برخوردار است که جایی برای غیر باقی نمی گذارد؛ بنابراین، زمینه ای برای شکل گیری رذایل اخلاقی وجود ندارد و شخص موحد با رسیدن به این درجه از معرفت توحیدی، به همه فضایل اخلاقی آراسته می شود؛ بدون اینکه میان حدوث فضایل تقدم و تأخری وجود داشته باشد.Philosophical Ethics and Monotheistic Ethics according to Allameh Tabataba'i Rereading the Principles and Educative Effects
The main concern of this research is the comparative study between philosophical ethics and monotheistic ethics with a case study of Allameh Tabatabai's views. The findings of this research– written in a library research method in collecting information and rationally analyzing and describing the data– is that the philosophical ethics is based on considering man regardless of ontological issues and of the relationship between man and the system of existence and God, and the most fundamental notion in this ethics is equilibrium. The monotheistic ethics, however, is based on the relationship of man with the system of existence and especially with God and the most crucial concept in here is absolute monotheism meaning that God's existence has such an absoluteness that it leaves no room for anything else. As a result, there is no ground for moral vices to appear, and upon reaching this degree of monotheistic knowledge, a monotheist is adorned with all moral virtues, without there being any anteriority and posteriority between the occurrence of virtues.
تبلیغات
