روان شناسی اسلامی: تحلیلی فلسفی و نقادانه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقاله حاضر تلاشی است در جهت تحلیل فلسفی و نقادی «روان شناسی اسلامی». دعوی مقاله آن است که آنچه امروزه در ایران روان شناسی اسلامی خوانده می شود مفهومی بیش از حد فراگیر، مبهم، و درهم آمیخته است. هدف آن است که ذیل آن حیطه های نسبتاً مجزایی را تشخیص دهیم. عده ای از این عنوان، نوعی علم دینی را استنباط می کنند و به معنایی مشابه »اقتصاد اسلامی» آن را «روان شناسی اسلامی» می خوانند. در مقاله، از منظری فلسفه علمی، این برداشت از روان شناسی اسلامی نقد می شود. برخی دیگر مطالعه ی روانشناسانه ی اسلام را در نظر دارند که با این برداشت می توان آن را ذیل «روانشناسی دین» گنجاند و آن را «روان شناسی اسلام» خواند. در مقاله برخی پبشنهادها برای کار در این حوزه عرضه می شود. دسته ای نیز به وجه تکنولوژیک روانشناسی اسلامی اشاره، و آن را به عنوان نوعی روان شناسی مذهبی درنظر دارند. در این مقاله پنج معنای متفاوت از «روان شناسی اسلامی» معرفی می شود. دعوی مقاله آن است که عدم توجه به این تفکیک ها از علل اصلی ابهام های فراوانِ موجود در «روان شناسی اسلامی» است و توجه به آنها می تواند به پژوهش گران علاقمند به این حوزه کمک کند تا جایگاه پژوهش خود را در گستره ی روابط متنوعی که میان روان شناسی و دین وجود دارد شناسایی کنند.Islamic Psychology: a Philosophical and Critical Appraisal
This paper attempts a philosophical and critical appraisal of "Islamic Psychology". The claim of the article is that the so-called Islamic psychology in Iran is too comprehensive, ambiguous, and blended. The paper aims to distinguish relatively separate areas under it. Some people infer a kind of religious science from this title and call it "Islamic psychology" in the same sense as "Islamic economics". In the article, this perception of Islamic psychology is criticized. Others have a different understanding of this concept and consider the psychological study of Islam, which can be better included under the "psychology of religion" and called the "psychology of Islam". In the article, some suggestions for work in this field are presented. Another group also refers to the technological aspect of Islamic psychology, and considers it as a kind of religious psychology. This article introduces five different meanings of "Islamic psychology". Failure to pay attention to these distinctions is among the main causes of ambiguities in Islamic psychology.
تبلیغات
