حضانت فرزند نامشروع از دیدگاه فقه و حقوق در آیات و روایات (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
عمده و اساس مباحث فقهی و حقوقی، در باب حضانت اطفال، برخاسته از آیات و روایاتی است که به دست ما رسیده اند. حضانت اطفال نامشروع، بر پایه این آیات و روایات و آراء فقهای متقدم و به ویژه با استناد به حدیث نبوی «الولد للفراش و للعاهر الحجر»، به دلیل نفی نسب آنان(چه از لحاظ عرفی و چه از لحاظ شرعی)، به همراه دیگر احکام وابسته به آن(چون ولایت، نفقه و...) نیز، منتفی بوده است. با عنایت به اینکه به دلائل تغییر در بافت موقعیتیِ ادوار مختلف و بنا به مصلحت طفل و جامعه، آراء فقها نیز، تغییراتی داشته اند و به موازات تغییرات محیطی- اجتماعی، پذیرای تحولاتی بوده اند؛ لذا ضروری است که نظرات فقها و حقوقدانان معاصر، با احکام مربوطه در آیات و روایات نقل شده در آراء فقهای متقدم، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از این پژوهش، نشان از آن دارند که اموری چون حضانت، ولایت، نفقه و...، نخست، بر عهده زانی نبوده اند؛ اما با دگرگونی هایی که در بافت پیرامونی جامعه رخ داده اند و با اتکا به آموزه های امام خمینی(ره) و به تبع آن، آراء وحدت رویه قضایی حال حاضر، غالب تکالیف ابوین(به جز ارث)، در باب فرزند مشروع، به فرزند نامشروع، تسری داده شده است و در باب بعضی از مباحث، ملاحظات جدیدتری نیز، صورت گرفته است. شیوه پژوهش به صورت تحلیلی- توصیفی بوده است.Custody of an illegitimate child from the perspective of jurisprudence and law in verses and hadiths
The main basis of jurisprudential and legal issues regarding child custody is derived from the verses and hadiths that have reached us. The custody of illegitimate children, based on these verses and hadiths and the opinions of earlier jurists, and especially with reference to the prophetic hadith "Alvalad Lelfarash Va Lelahar Al-Hajar", due to the denial of their origin (both customary and religious), along with other related provisions (such as guardianship, alimony, etc.) have also been discarded. Considering that due to change in the context of the situation of different periods and in the interest of the child and society, the opinions of jurists have also changed and have been subject to changes in parallel with environmental-social changes; Therefore, it is necessary to examine the opinions of contemporary jurists with the relevant rulings in the verses and hadiths quoted in the opinions of earlier jurists. The results of this study show that matters such as custody, guardianship, alimony, etc., were not the responsibility of the libertine; But with the changes that have taken place in the context of society and relying on the teachings of Imam Khomeini (ra) and, consequently, the views of the unity of the current judicial procedure, most of the duties of parents (except inheritance), regarding the legitimate child has been extended to the illegitimate child, and newer considerations have been made on some issues. The research method was analytical-descriptive.