قدرت و پادقدرت جنسیتی در سینمای ایران، مقایسه تطبیقی آثار تهمینه میلانی و رخشان بنی اعتماد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در نظریه های مربوط به اعمال قدرت، عده ای از اندیشمندان معتقدند قدرت عموماً از طریق مکانیسم های «متنی» بر جامعه اعمال می شود. این پژوهش سعی در شناخت مکانیسم های متنی اعمال قدرت جنسیتی دارد. پرسش پژوهش حاضر این است که سینما با چه مکانیسم هایی در راستای انقیاد زنان حرکت می کند و به تحکیم گفتمان مردسالاری می پردازد؟ همچنین، در سینما چگونه گفتمان زنان به واسازی این الگوی اعمال قدرت می پردازد؟ برای پاسخ به پرسش های پژوهش، با بهره گیری از تحلیل انتقادی گفتمان و رویکرد ترکیبی پل گی و وداک و مفاهیمی همچون منازعه گفتمانی، سوژه سازی بر مبنای استیضاح، خلق فانتزی و آلوده انگاری، چگونگیِ اعمال قدرت جنسیتی را در آثار تهمینه میلانی و رخشان بنی اعتماد تفسیر کردیم. یافته های پژوهش نشان می دهد آثار تهمینه میلانی متونی تک صدایند و اعمال قدرت و بهره گیری از مکانیسم های اعمال قدرت عمدتاً از جانب گفتمان مردسالاری برای اعمال سلطه استفاده شده است. آثار رخشان بنی اعتماد فرم دموکراتیکی دارد و امکان سخن گویی برای همه گفتمان ها فراهم است. همچنین، قدرت در میان گفتمان های مختلف توزیع شده و همه گفتمان ها از مکانیسم های اعمال قدرت بهره می برند و زنان نیز با بهره گیری از آن ها از امکان های مقاومت برخوردارند.Gendered power and counter-power in Iran’s cinema Comparative comparison between films of Tahmineh Milani and Rakhshan Banietemad
Regarding to the theories of power, a number of scientists believe that power is general exercised across the society through the “contextual” mechanisms. The present study aims to identify the contextual mechanisms which allow gendered power. The present study addresses the issue of how movies toward the subjugation of women and the strengthening of the masculism discourse. Also, this study examines how women’s’ counter discourse disrupts the pattern of power enacting. For responding to studies question gendered power is evaluated and interpreted using critical discourse analysis and Pelgi and Wodak combination approach as well as the theories of Bakhtin, Althusser, Žižek and Julia Kristeva and their most important concept such as discourse struggle, subjectivization through interpellation, fantasization, and contamination in two films of Tahmineh Milani and Rakhshan Banietemad. Findings show that the films of Tahmineh Milani are Texts of monophonic and power exerting is unilateral and it is from masculism discourse. The mechanisms of power exerting is used by masculism discourse for acts of domination. The films of Rakhshan Banietemad are texts of polyphonic and all discourses can speak. Also, Power is distributed among them. All the discourses use mechanisms of power exerting and women have resisted opportunities.
تبلیغات
