مقایسه مرثیه در ادب فارسی و عربی با تکیه بر دو مرثیه فرخی و بحتری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مرثیه که قدمتی به اندازه انسان و تاریخ او دارد، انواع متفاوتی را در بر می گیرد همچون مراثی شخصی، رسمی و مذهبی. ارزش عاطفی هر یک از انواع مرثیه با توجه به جهت گیری و مخاطب آن متفاوت است. در این نوشتار به بررسی دو مرثیه می پردازیم که هرچند در شمار مراثی رسمی می گنجد اما از تأثیرگذاری خاصی برخوردار هستند. فرخی و بحتری در سوگ سلطان محمود و متوکل ، خلیفه عباسی، دو مرثیه سروده اند. این دو مرثیه از حیث زبان، موسیقی، عاطفه و محتوا حاوی نکات قابل توجهی است که از یک سو بیانگر انگیزه گویندگان و از سویی بیانگر نگرش آن ها در مواجهه با پدیده مرگ است. توجه به موسیقی کلام و انطباق آن با فضای شعر، حضور کم رنگ مسائل اندیشگانی، زبان روان و دور از ابهام و حضور صور خیال ساده، برخی از شباهت های دو مرثیه است. از مهم ترین تفاوت های دو مرثیه نیز می توان به انگیزه متفاوت گویندگان در سرودن مرثیه، عاطفه غالب و میزان اثربخشی مرثیه اشاره کرد.Comparison of elegy in Persian and Arabic literature based on Farrokhi and Bahtari elegies
Elegy which is as old as man and his history includes different types, such as personal, official and religious elegies. The emotional value of each type of elegy varies according to its orientation and audience. In this article, we will examine two elegies that, although included in the official elegies, but they have a special effect. Farrokhi and Bahtari have composed two elegies in mourning of Sultan Mahmud and Motawakel, the Abbasid Caliph. These two elegies in terms of language, music, emotion and content contain significant points that on the one hand, express the motivation of the speakers and on the other hand express their attitude in the face of the phenomenon of death. Paying attention to the music of the word and its adaptation to the atmosphere of poem, the faint presence of thought issues, fluent and unambiguous language and the presence of simple imaginary forms are some of the similarities between the two elegies. One of the most important differences between the two elegies is the different motivation of the speakers in composing the elegy, the dominant emotion and the effectiveness of the elegy.