مقایسه مقامات حمیدی ادیب قرن ششم با مقامات همدانی و حریری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در اواخر قرن چهارم هجری قمری، از شاخه های فن قصص که در آن زمان در نثر عربی شهرت و رواجی داشت، فنی جدید ابداع شد که مبتکر آن بدیع الزمان همدانی ، آن را «مقامات» نامید و سپس نثرنویسان دیگری که در زبان عربی و فارسی از آن تقلید کردند همین عنوان را برای آن برگزیده و به کار بردند. در این مقاله پیرامون کاربرد سجع در معروف ترین مقامات عربی و فارسی و تاریخچه مقامات مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین به بررسی مقامات بدیع الزمان همدانی و مقامات حریری و تأثیر مقامه نویسی تازی بر ادبیات عربی پرداخته شده است. مقامات در زبان فارسی مانند زبان عربی، طرفداران زیادی پیدا نکرد چراکه علاوه بر بی ارزش بودن موضوع مقامات و صرف نظر از تکلّفات انشائی، اصل موضوع داستان نیز چنگی به دل نمی زند و جنبه انتقادی آن چه از جهت تعلیم اجتماعی و چه از نظر تبلیغ مذهبی ضعیف است. همچنین درباره اینکه چرا مقامات حمیدی ، مقلدانی پیدا نکرد و در میان فارسی زبانان که دارای فرهنگی پر پیشینه و ذوقی شگرف اند ریشه نگرفت و پیروز نگشت بحث و بررسی شده است. در پایان مقامات حمیدی از ادیبان قرن ششم با مقامات همدانی و حریری از نظر کاربرد سجع مقایسه شده است.Comparative Study of Maqamat – e Hamidi – sixth Century's Scholar and Maqamat – e Hamedani and Hariri
In the late fourth Hijri century, a new technique amongst story techniques which were common in Arabic contests was emerged; originated by Badi' al-Zamān al-Hamadāni and called it "Maqamat". Other Iranian and Arabic authors and writers imitated him and applied the same title for their works. The present article studies the rhyme application in the most famous Arabic and Persian Maqamats. It also studies Badi' al-Zamān al-Hamadāni and Hariri's Maqamat and the effects of Persian writing on Arabic literature. Maqamat was not interested by Persians, because the subjects and the composing system were invaluable and the main plot was not satisfying; the critical aspect was too weak religiously and educationally. The paper also studies the reason for not being imitated by Iranians who own a remarkable background and virtuosity.