آزادی در جامعه اسلامی از منظر فرهنگ: ارائه الگوی نظری- عملی زاهد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در پژوهش حاضر برای ارائه الگوی نظری- عملی زاهد در زمینه آزادی بر اساس دیدگاه اسلام تلاش شده است. سپس نحوه جاری شدن آزادی بر اساس این الگوی عملی در جامعه اسلامی بررسی شده و در نهایت تفاوت این نوع نگاه با مفهوم آزادی در جامعه سکولار غربی تبیین شده است. بدین منظور چیستی مسئله نظری، اجتماعی و فرهنگی آزادی بر مبنای دیدگاه زاهد بیان شده و در ادامه با استفاده از الگوی نظری و عملی مذکور، چیستی و چگونگی عملیاتی شدن آزادی در فرد و جامعه بررسی شده است. در ادامه برای درک بهتر آزادی در جامعه اسلامی، این موضوع در جوامع اسلامی و سکولار مقایسه شده است. پژوهش حاضر از نوع اسنادی است و با استفاده از فن تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. بر اساس یافته های پژوهش، با توجه به ارزش های اسلامی، آزادی در وهله اول مفهومی فرهنگی و چندلایه است. دوم اینکه آزادی زمانی در فرد شکل می گیرد که او خود را از قیدهای غیرفطری رها و در زمینه اجتماعی در مقابل قیود غیرفطری تحمیلی ایستادگی کند. ایستادگی او دو جنبه فردی و اجتماعی دارد: اول اینکه، وی اجازه ندهد قیود از درون و بیرون او را محدود کنند و دوم اینکه به اصلاح جامعه بپردازد تا این قیدها همنوعان او را محدود ننماید. بر مصلحان آزادی خواه اجتماعی است که نظام اجتماعی را به گونه ای تنظیم کنند که افراد از قیود غیرفطری رها و به سوی رفع نیازهای فطری هدایت شوند. در جوامع سکولار با احترام به حق مالکیت فردی، آزادی بیشتر شامل حال کسانی است که از ثروت و مکنت بیشتری برخوردارند.Freedom in an Islamic Society from a Cultural Perspective: Introducing Zahed’s cpnceptual-practical model
The first aim of this article is to present Zahed’s conceptual–operational model of freedom on the basis of Islamic thoughts. The second goal is to distinguish how freedom would run in the Islamic society according to this operational model. Finally, we will talk about the differences between this new conceptualization of freedom and the secular one. We will introduce theoretical, social and cultural dimensions of Zahed’s approach to freedom and then talk about what and how freedom would be in the individual level and the social one according to this model. In addition, to have a better understanding of freedom in Islamic society, we will compare freedom in Islamic and secular societies. This is a documentary and qualitative content analysis research. Based on our findings, Islamic freedom is a cultural concept with several layers. It will be realized an individual becomes free of anti-nature ( gheir-e-fetri ) hindrances and resist anti-nature social impediments. This resistance has personal and social dimensions. The personal dimension is not to let the obstructions limit her/him from inside and/or outside and then act against them in the social context not letting them to make obstructions to others. Emancipation is to arrange the social order in such a way to make people act according to their nature and avoid anti-nature hindrances. In secular societies richer people experience more freedom because of ownership right.
تبلیغات
