محرک تاریخ از دیدگاه علامه طباطبایی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بحث درباره عامل اصلی حرکت در تاریخ، از مهمترین مباحث فلسفه نظری تاریخ است که چگونگی حرکت تاریخ را مورد توجه قرار می دهد. بررسی این موضوع از دیدگاه عالمان معاصر شیعی می تواند گامی مؤثر برای تبیین رویکرد دینی به این مقوله باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اندیشه علامه طباطبایی (ره) درباره کیفیت حرکت تاریخ است. علامه طباطبایی (ره) تاریخ را سیر حرکت از وحدت به کثرت و از کثرت به وحدت دانسته است. انسان ها برای استخدام یکدیگر تلاش می کنند و این گونه به یکدیگر پیوند می یابند و جامعه ابتدایی را تشکیل می دهند. از آنجایی که خصیصه استخدام، با منفعت طلبی شخصی همراه است، موجب پیدایش اختلاف و هرج مرج می شود. امکان رفع این اختلاف فقط از سوی عاملی بیرونی، یعنی نبوت وجود دارد. انبیای الهی با شریعت آسمانی، موجب اتحاد و وحدت جوامع و رشد و تکامل آن ها به سوی سعادت حقیقی می شوند. از این رو، انبیای الهی را می توان عامل اصلی حرکت تاریخ محسوب کرد.Motive Force in History from the Viewpoint of Allame Tabatabaee
The discussion of motive forces in history can be considered as one of the most important issues of philosophy of history. A review of this issue from the perspective of contemporary Shiite scholars is an effective way to clarify religious approach to the issue. Accordingly, the present paper attempts to explore Allame Tabatabai’s views regarding motive force in history. He maintains that history shifts from unity to plurality and from plurality to unity. People trying to "employ" each other and connect to each other to establish society. "Employment" is accompanied by personal profit seeking and this, in turn, brings about anarchy. The only way to solve the problem of anarchy is the intervention of a divine factor called "prophecy". Godly prophets with divine law unite societies and guide people towards eternal salvation. Accordingly, the prophets of God can be the main factor to take into account the driving force in history.
تبلیغات
