اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودآیند منفی و راهبردهای مقابله ای اجتنابی و استرس ادراک شده داوطلبان کنکور دارای علائم جسمانی

چکیده

زمینه و هدف: کنکور به عنوان یک پدیده اجتماعی بر شرایط روانی و اقتصادی خانواده ها تأثیر می گذارد. هدف از پژوهش حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودآیند منفی و راهبردهای مقابله ای اجتنابی و استرس ادراک شده داوطلبان کنکور دارای علائم جسمانی بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی داوطلبان کنکور دختر تحت نظارت و پیگیری مشاوران تحصیلی مراکز مشاوره شهرستان تالش تشکیل داد که از این بین با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب شدند. این تعداد در بین گروه مداخله درمان مبتنی بر ذهن آگاهی (15 نفر) براساس پروتکل درمانی کالاپیران و همکاران (2015) و گروه گواه (15 نفر) تقسیم شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های افکار خودآیند منفی هولون و کندال (1980)، راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (1984) و استرس ادراک شده کوهن، کمارک و مرملستین (1983) جمع آوری گردید. همچنین مداخله درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یک بار براساس پروتکل درمانی ولف و سرپا (2019) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند راهه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتیجه حاصل از تحلیل داده ها نشان داد مداخله درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودآیند منفی (70/34= F ، 001/0> P )، ادراک منفی از تنیدگی (10/20= F ، 001/0> P )، ادراک مثبت از تنیدگی (30/13= F ، 001/0> P )، راهبرد مقابله ای هیجان مدار (72/6= F ، 016/0= P ) و راهبرد مقابله ای مسئله مدار (86/4= F ، 038/0= P ) موثر است. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که مداخله های درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در افکار خودآیند منفی، راهبردهای مقابله ای و استرس ادراک شده در داوطلبان کنکور دارای علائم جسمانی موثر است.