تحلیل مضمون روایات «لیس منّی/ منّا» در احادیث شیعه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تعابیر لیس منی / منا / من شیعتنا و نظایر آن، در دسته ای از روایات شیعه پررنگ هستند که معنای کلی «از پیغمبر نبودن یا از امام نبودن» را در خود جای داده اند. این که چه خطوط قرمزی برای مسلمانان ترسیم شده که خروج از آن سبب ازبین رفتن رابطه رهبر پیرو می شود، این روایات را شایسته توجه مضاعف قرار داده است. پژوهش کنونی، برای فهم بهتر این دسته روایات، به تحلیل کیفی آن ها پرداخته و از روش تحلیل مضمون برای رسیدن به شبکه مضامین این روایات بهره برده است. سپس به الگوی مستتر در روایات که بر اساس خطوط قرمز اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی با محوریت معصوم (ع) در روایات بنانهاده شده، دست یافته است. الگوی مستتر در روایات را می توان از بین بردن سرمایه اجتماعی در دو بعد نگرشی و رفتاری که براثر عدم تواصل مؤمنان باهم ایجادشده است ، تبعیت نکردن از امام و از بین رفتن عزت و امنیتِ امت دانست. درمجموع به نظر می رسد روایات لیس منی / منا در احادیث شیعه، بیانگر یک منظومه منسجم از خطوط قرمز در نگرش و رفتار مؤمنان است که با محور قرار دادن معصومان، از مرزهای هویتی مسلمانِ شیعه پاسداری می کند. نویسنده در پایان، به این یافته رسیده است که از بین بردن سرمایه اجتماعی در دو بعد نگرشی و رفتاری که براثر عدم تواصل مؤمنان باهم، تبعیت نکردن از امام و از بین رفتن عزت و امنیت ایجادشده، مضمون کلیدی و کانونی این دسته از روایات است.Thematic Analysis, Not From Me, Not From Us, Not From Our Shias
Phrases in which “laysa minnī/missā” (not from me/us) and so on occur repeatedly in Shiite narrations (hadith), imply the meaning of not being among the followers of the prophets or the Imams. The issue of what kind of red lines have been drawn for Muslims, leaving out of which leads to the destruction of the leader-follower relationship, has made these narrations worthy of double attention. To better understand this category of narrations, this research analyzes them qualitatively and uses the theme analysis method to reach the theme network of these narrations. Then, it reaches the hidden pattern in the narrations based on religious, moral, and social red lines based on the Infallible (AS) in the narrations. The hidden pattern in the hadiths may be seen as the destruction of social capital in two dimensions, attitudinal and behavioral, which are caused by the lack of communication between believers, disobedience to the Imam, and the loss of the dignity and security of the Ummah. In general, it seems that the narrations of laysa minnī/minnā in the Shiite hadiths express a coherent system of red lines in the attitude and behavior of believers, which protects the boundaries of Shiite Muslim identity while centralizing the Innocents (AS). Finally, the authors conclude that the destruction of social capital in two attitudinal and behavioral dimensions caused by the lack of communication between believers, disobeying the Imam, and the loss of dignity and security, is the key and central theme of this group of traditions.
تبلیغات
