تبیین ویژگی های سرشتی روان انسان در قرآن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف این پژوهش تبیین ویژگی های سرشتی روان انسان در قرآن است. این پژوهش به این پرسش می پردازد که قرآن چه مواردی را به عنوان ویژگی های سرشتی روان انسان معرفی می کند. روش به کار رفته در این پژوهش تحلیل مضمون بود که براساس آن نخست مفاهیم، سپس زیرمقولات و پس از آن مقولات مربوطه از قرآن گردآوری شد؛ بدین ترتیب مشخص شد که نه می توان انسان را یکسره منفی تحلیل کرد و نه محدودیت های او را نادیده گرفت، بلکه انسان متشکل از سه زوج مقوله «خداگرایی فطری−شُحّ»، «دارای بهترین روان ممکن−بی ثباتی شناختی، هیجانی و رفتاری» و «استعداد کمال−سوءاستفاده از خرد» است که به ترتیب «کمال طلبی دوسویه»، «صیانت نفس» و «خرد و اختیار برآمده از آن» تبیین گر رابطه این زوج مقوله های امتیازی−محدودیتی می باشند. با توجه به آنکه «بی ثباتی شناختی، هیجانی و رفتاری» بیشترین تکرار را در میان مقولات دارد، توجه ویژه به این محدودیت انسانی لازم به نظر می رسد.Explaining the Natural Attributes of Human Psyche from the View of Quran
The purpose of this research is to explain the natural attributes of human psyche from the view of Quran. The main question is that: which things does Quran introduce as the natural attributes of human psyche? Using the theme analysis, this research extracted the related concepts, sub-categories, and categories from the view of Quran. According to the findings, humans cannot be considered bad in general, and their limitations cannot also be ignored. Humans consist of three pairs of categories: "innate godliness-Shah", "having the best possible psyche-cognitive, emotional, and behavioral instability", and "talent for perfection-abuse of wisdom", which the followings are, respectively, the explainers of the relationship among these privilege-restriction pairs of categories: "two-sided perfectionism", "self-preservation", and "wisdom and the authority derived from it". Since "cognitive, emotional, and behavioral instability" has the most frequency among other categories, this human limitation needs to be paid a special attention.
تبلیغات
