آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۵

چکیده

یکی از کلمات بحث برانگیز در فارسی امروز، واژه «هم» است. برخی دستورنویسان این واژه را جزء دسته قیدها می دانند؛ این در حالی است که حذف این واژه ازجمله، گرچه ساختار دستوری آن را برهم نمی زند، اما معنای جمله را تغییر می دهد. ازسوی دیگر، در مطالعات اخیر، این واژه نه به عنوان قید، بلکه به عنوان افزایشی مطرح شده است. افزایشی ها نشان دهنده کمیتی برای کانون جمله هستند و معنای آن ها با توجه به جایگاه کانون در جمله و حوزه آن ها متفاوت است. با این تفاسیر، «هم» به عنوان یک افزایشی، معنای کانونی جمله را تغییر می دهد و به این ترتیب، نقش بنیادین در معنای جمله ایفا می کند. علاوه بر افزایشی، «هم» حامل نقش های دیگری چون حرف ربط و حرف ربط علّی و سایر نقش ها نیز است. هدف از این مقاله، بررسی نقش های «هم» در فارسی و ارائه نقشه معنایی این واژه است. به منظور بررسی دقیق تر نقش های کنونی، این مقاله نگاهی درزمانی به «هم» از فارسی باستان تا معاصر داشته است تا تغییرات این واژه به طور دقیق مشخص شود؛ به این ترتیب، «هم» از دیدگاه دستوری شدگی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش در نهایت سیر تحول «هم» از باستان تا معاصر به همراه نقشه معنایی آن را ارائه می دهد.

‘ham’ in persian

‘‘ham’’ appears to be one of controversial words in modern Persian. Some grammarians categorized them as adverbs. Although omitting this word from sentences does not result in ungrammatical sentence, it just change the meaning. On the other hand, the word being mentioned not only as an adverb but an additive. Additives show addition and quantity for focus of sentence. Contribution of additives to meaning of sentence is depended on focus and scope of these particles. Based on these details, ‘‘ham’’ as an additive alternate the meaning of sentence according to the focus. In addition to additive, ‘ham’ plays role of conjuction, cause and etc. This article aims to study roles of ‘ham’ in persian and to provide this word’s semantic map. To be more detailed on current roles, the article has diachronic view on ‘ham’ from old persian to modern persian so as to determine this word changes more comprehensively. Therefore ‘ham’ has been studied from grammaticalization point of view. Finally, this research provides ‘ham’ evolution from old persian to modern persian beside its semantic map.

تبلیغات