ابو احمد عسکری در میراث حدیثی شیعه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ابواحمد عسکری از بزرگترین ادبا، لغویون و محدّثان سنی مذهب قرن چهارم است. آثار و تألیفات او دارای جایگاهی رفیع درحوزه علوم اسلامی است. با توجه به مذهب ابو احمد عسکری، جایگاه او در کتب حدیثی شیعه قابل توجه و در خور بررسی است. این نوشتار تلاش می کند پس از معرفی کوتاهی از این اندیشمند به بررسی حضور، جایگاه و گونه شناسی استناد به وی در آثار شیعی بپردازد. از این میان توجه به جایگاه و مرویات مهم وی در آثار شیخ صدوق (هم عصر/ مروی عنه) که آغازگر استناد به او در بین شیعیان می باشد و نیز سید ابن طاوس (از پسینیان) قابل توجه است. با این حال نوع رویکرد سید بن طاووس به آثار ابواحمد همان رویکرد صدوق به وی بودهاست. روایات این عالم بی تعصب و آزاد اندیش اهل تسنن از بهترین مستندات استفاده شده در ردیه های شیعی و مجادلات کلامی و نیز اثبات صدور و شرح چند خطبه از نهج البلاغه به ویژه خطبه شقشقیه بوده است. او از معدود عالمان اهل تسنن است که هم خطبه شقشقیه را نقل کرده و هم به شرح فقه الحدیثی آن به طور تفصیلی پرداخته است. عسکری را با این پیشینه می توان در زمره متشیعان برشمرد. این نوشتار ابطال دو گزارش «شیعه بودن» و«ضد شیعه بودن» ابواحمد عسکری را نیز روشن می کند.Abu Ahmad Askarī in the Shiite Hadith Heritage
Abu Ahmad Askarī was one of the greatest Sunni commentators and scholars in the 11th century. His works rank a great place in the area of Islamic Sciences. Considering his school of thought, his place in Shi’a hadith books is significant and worthy of investigation. This article aims to briefly introduce this scholar and examine the works attributed to him by Shi’a sources. In this regard, it’s necessary to consider his major works narrated by Sheikh Sadūq, who firstly referred to Abu Ahamd’s works, as well as Sayed bin Tāwūs. However, the approach adopted by Ibn Tāwūs to Abu Ahmad’s works was the same as Sheikh Sadūq’s. The narrations of this free- thinking and unbiased Sunni scholar are examples of the best documents to response the misconceptions raised against Shi’a, especially proving sermons of Nahj Al-Balaghah to Imam Ali (as) such as the sermon Sheqsheqīyah. He is one of the few Sunni scholars who quoted Sheqsheqīyah and explained it in detail as well. Thus, he may be recognized as a Shi’a-oriented scholar. This paper also proves the annulment of two reports about Abu Ahmad, as “Shi’a” or “anti-Shi’a.” . Keywords : Abu Ahmad Askarī, Sheikh Sadīq, Sayed Bin Tāwūs, Al-Zawājir wal-Mawā’iz, Sermon Sheqsheqīyah .