ارزیابی اثرات خشکسالی (خشکسالی هواشناسی) بر توسعه روستایی در روستاهای شهرستان نیمروز (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مخاطرات طبیعی یک چالش عمده در نواحی روستایی است و کنترل آن در روستا از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از مخاطرات طبیعی که اثرات زیانباری بر جوامع روستایی دارد، خشکسالی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی اثرات خشکسالی بر توسعه روستایی در روستاهای شهرستان نیمروز است. جامعه آماری تحقیق را روستاهای شهرستان نیمروز تشکیل داده است که به دلیل زیادی روستاها، 20 درصد از روستاهای شهرستان معادل با 15 روستا به صورت تصادفی انتخاب شده است که جمعیت این روستاها بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 برابر با 1890 خانوار بوده و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 320 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که وضعیت بعد اقتصادی با میانگین 575/2، بعد اجتماعی- فرهنگی با میانگین 677/2 و بعد زیست محیطی با میانگین 529/2 در وضعیت نامطلوب قرار دارند که نشان دهنده تاثیر زیاد این ابعاد از خشکسالی در روستاها است. جهت بررسی اثرات خشکسالی بر توسعه پایدار روستایی از آزمون رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج آزمون نشان داد که خشکسالی بیشترین تاثیر را با مقدار ضریب بتای 376/0 بر بعد اقتصادی داشته است. همچنین، اثرات خشکسالی بر بعد زیست محیطی با مقدار ضریب بتای 254/0 و بعد اجتماعی- فرهنگی با ضریب بتای 187/0 چشمگیر بوده است.