تبیین رابطه ویژگی های جغرافیایی ساخت قدرت سیاسی با توسعه اقتصادی در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

توسعه را می توان یکی از دغدغه های اصلی جامعه ایرانی در تاریخ معاصر دانست. توسعه همه جانبه کشورها به ویژه توسعه اقتصادی آن ها تابع عوامل متعدد و درهم تنیده ای است و هدف این پژوهش، تبیین رابطه ویژگی های جغرافیاییِ ساخت قدرت سیاسی با توسعه اقتصادی در ایران است. این تحقیق با رویکرد کمی و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. داده ها به دو روش کتابخانه ای و پیمایش خبرگی گردآوری شده و در تحلیل از روش همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاه های تهران در تخصص های مربوط به موضوع مقاله می شود. روش نمونه گیری هدفمند با روش گلوله برفی انجام شده است. حجم نمونه خبره 30 نفر می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Minitab استفاده شده است. هرچند ابعاد و مولفه های مختلف ساختِ قدرت سیاسی در ایران پیچیده و درهم تنیده هستند؛ لیکن در این تحقیق، مولفه ها و شاخص های بُعد جغرافیایی ساخت قدرت سیاسی احصا شده و شاخص های آن در رابطه با توسعه اقتصادی مورد تحلیل و سنجش قرار گرفته است. براساس نتایج تحقیق، شاخص های توسعه اقتصادی در ایران، در ارتباط با پنج مولفه جغرافیایی ساخت قدرت سیاسی قرار دارند. از بین پنج مولفه مورد ارزیابی، به ترتیب مولفه های: جغرافیای اقتصادی، ژئوپلیتیک، جغرافیای سیاسی، ویژگی های زیست محیطی و در نهایت جغرافیای انسانی (اجتماع و فرهنگ) بیشترین اولویت را در ارتباط با وجه جغرافیایی ساخت قدرت سیاسی و توسعه اقتصادی در ایران دارا هستند.