بررسی نشانه های مشترک تصویری در عکاسی انقلاب اسلامی بر اساس الگوی پیرس (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

انقلاب اسلامی ضمن باقی گذاشتن تأثیرات بسیار زیاد بر شیوه زندگی مردم، مسیر هنر و به خصوص عکاسی ایران را تغییر داد. آثار عکاسی درخور توجه بسیاری از سال های منتهی به انقلاب 57 در دسترس هستند که با بررسی نشانه های تصویری موجود در آنها، می توان به اطلاعات مهمی در رابطه با طرز پوشش و آرایش مردم، وضعیت کوچه و خیابان و طرز برخورد و رفتار افراد در موقعیت های متفاوت از جمله بحران های اجتماعی، دست یافت. اینکه آیا بین نشانه های تصویری موجود در عکس ها اشتراکاتی وجود دارند یا خیر و آیا این اشتراکات معانی خاصی را به ذهن منتقل کرده و اگر می کنند چه معانی؟ و آیا می توان این نشانه ها را بر اساس نظریات نشانه شناسی پیرس بررسی کرد؟ جزء سؤالات اساسی این پژوهش هستند. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعاتی انجام شده، ضمن بررسی اجمالی نشانه شناسی، در منابع مکتوب، به شکل اختصاصی به نظریات پیرس پرداخته شده است. برای انجام این پژوهش، 120 عکس بر اساس موضوع پژوهش، از 6 عکاس ایرانی انتخاب شد و نشانه های تصویری موجود در این عکس ها که از کتاب های عکس و پایگاه های اطلاعاتی معتبر جمع آوری شده بودند، بر اساس تقسیم بندی نشانه های پیرس، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان می دهند عکس های بر جای مانده، اشتراکات تصویری زیادی با هم داشته، بر اساس الگوی نشانه شناسی پیرس قابل تقسیم بندی هستند، تمام نشانه های موجود در عکس ها وجهی نمادین داشته و آگاهانه توسط عکاسان و به قصد تأثیرگذاری بیشتر، استفاده شده اند.