در این مقاله عوامل و معیارهای مؤثّر در مکان یابی شهر صنعتی اراک و اثرات آن بر وضعیّت زیست محیطیشهراراک مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ساختار محیط طبیعی، زمینهها، سازه ها و عوامل انسانی مؤثّر درانتخاب مکان شهر صنعتی تجزیه و تحلیل و نتایج زیر حاصل شده است: 1- در صنعتی شدن اراک اهداف و الزامات ملّی بر اهداف و امکاناتو اولویّت های محلّی مقدّم داشته شده است. 2- نظام ناهمواری زمین و جهت وزش بادهای محلّی زمینه ساز وقوع پدیدة وارونگی (اینوژن) هوا در شهر اراک میباشد که این امر باعث تشدید آلودگی هوای شهر اراک شده است. 3- واحدهای تولیدی وابسته به شهر صنعتی بالاخص کارخانة تولید آلومینیوم بیشترین سهم را در آلودگی هوای شهردارد، به طوری که 99% آن را آلودگیهای صنعتی تشکیل میدهد. 4- قرارگیری شهر صنعتی اراک در بالا دست حوضة کویر میقان و زمینهای کشاورزی شمال اراک، این حوضة اکولوژیک بسته را از لحاظ بوم شناسی حسّاس و آسیبپذیر کرده است. درنهایت مقالة حاضر به این نتیجه می رسد که مکان یابی شهر صنعتیدر چارچوب الگوی «نو شهرهای صنعتی پیوسته» انتخاب مناسبی برای توسعه شهر اراک نبوده و اثرات منفی قابل توجّهی در شرایط زیستمحیطی این شهر داشته است. بنابراین باید در بارگذاریهای صنعتی جدید در این محدوده امکانات و تنگناها و ملاحظات زیست محیطی « منطقة شهری صنعتی اراک » بیش از پیش مورد توجّه سیاستگذاران، مدیران اجرایی و محقّقان مربوطه قرار گیرد.