تبیین و تطبیق نگاه اشراقی به زیبایی و جلوه های منطبق با آموزه های قرآن (با تأکید بر رساله مونس العشاق سهروردی) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

شها ب الدین سهروردی بنیانگذار حکمت نوریه و اشراقی است؛ حکمتی که وی با بهر هگیری از منابع غنی اسلام به ویژه قرآن کریم مباحث حکمی را در جهتی نوین پیش برده است. سهروردی با تبیین اشراقی خود از نور و بازبینی آن به زبان رمزی در رساله مونس العشاق تحقق کثرت در عوالم هستی را به اقانیم سه گانه حسن، حزن و عشق منسوب می داند. وی با تکیه بر حقیقت حسن )مسأله محوری زیبایی شناسی( در قرآن به تبیین اشراقی از زیبایی در حکمت اشراقی خود و همبستگی با معرفت دست می یابد. در این پژوهش کوشش می شود با تبیین مفهوم زیبایی در رساله مونس العشاق و بازخوانی رمزهای حزن و عشق در نظام جهان شناسی اشراقی به عنوان محورهای زیبایی شناسی در مونس العشاق و تطبیق همین رمزها در آیات قرآن، لوازم آن مفاهیم پی گرفته شود و پیوند میان حقیقت و هنر آشکار شود برای رسیدن به این هدف، شواهد مثالی از آثار شاخصی در هنر اسلامی آورده می شود. لازم به ذکر است تمامی نمونه های تصویری از آثار فاخر ایرانی موزه فریر گالری نیویورک گرفته شده است.