بررسی و تحلیل زیباشناختی کَشکو ل های دوره قاجار مطالعه موردی: بررسی کشکول حاجی عباس از مجموعه شاهزاده صدرالدین آقاخان در ژنو (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در بین تولیدات هنری صفوی و قاجاری، آثاری دیده می شود که ذوق و نبوق هنری هنرمندان این دوره را نمایان م یکند. کشکول ها نمونه ای از این آثار هستند. کشکولِ دراویش یا عارفانه تر، کِشتی شراب عرفانی، اثر هنری و یکی از وسایل درویشان و جزئی از فرهنگ صوفیانه و دروی شمسلکی است که هم زمان با پیدایش مرام و مسلک صوفی گری، زهد و درویشی در دوران صفوی، ظهور یافت و در دوران قاجار از حیث ساخت، کاربرد، نفاست و زیبایی به اوج خود رسید. نمود این تلاش و پردازش هنرمندانه در کشکول مجموعه شاهزاده صدرالدین آقاخان مربوط به این دوران، خودنمایی م یکند. خاستگاه و مبدأ کشکول، هندوستان)مجمع الجزایر( است که در اثر مراودات دراویش و صوفیان ایران و هند، به ایران آمد و رواج یافت. در این مقاله ضمن معرفی کشکول و ابعاد کاربردی، آیینی و زیباشناختی آن، کشکول مجموعه شاهزاده صدرالدین آقاخان معرفی و از منظر فنی، زیباشناختی و تاریخی مورد بررسی و تحلیل قرار م یگیرد؛ چه ای نکه دو تن از محققان غربی)آنتونی ولش و جیمز آلن( دو نظر متفاوت درباره تاریخ ساخت و هنرمند سازنده آن دارند. آنتونی ولش باتوجه به اظهارنظراتی، کشکول را متعلق به قرن یازدهم و دوره صفوی و جیمز آلن آن را متعلق به قرن نوزدهم و دوره قاجار م یداند. این پژوهش از نوع بنیادین و روش تحقیق توصیفی - تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات کتابخان های و جستو در موزه ها می باشد.