تاثیر و تأثرات مدرسه صنایع قدیمه و موزه هنرهای ملی در نگارگری معاصر (مطالعه موردی: محمود فرشچیان)

چکیده

نخستین و تاثیرگذارترین کانون هنرهای سنتی و ملی در دوره معاصر ایران، بدون تردید «مدرسه صنایع قدیمه» و به ویژه موزه هنرهای ملی بوده است. مسئله این پژوهش، چرایی و چگونگی تاثیرگذاری مدرسه صنایع قدیمه و موزه هنرهای ملی در آثار فرشچیان و تاثیرگذاری متقابل هنرمند بر این کانون های هنر بوده است.       در این مقاله که از نوع «نظری» و با روش «توصیفی- تحلیلی» انجام پذیرفته است، کوشش گردیده که با اسناد و اطلاعات کتابخانه ای و میدانی، ضمن تبیین اهمیت تاریخی مدرسه صنایع قدیمه و جایگاه موزه هنرهای ملی در دوران معاصر، تاثیر این دو مرکز جریان ساز هنری بر آثار فرشچیان و متقابلا تاثیر هنرمند بر این مراکز، مورد بازشناسی و واکاوی قرار گیرد.       نتیجه این که، ایجاد نظام مدرسه ای نوین با تاسیس دارالفنون و استمرار و اقتضائات این ساختار در مدارس بعدی نظیر صنایع قدیمه، دلیل تاثیرپذیری غیر مستقیم آثار فرشچیان از مدرسه صنایع قدیمه و موزه هنرهای ملی بوده است. بر این دلیل، گفتگوهای متعدد نگارنده با هنرمند و همکاران و شاگردان ایشان و تصاویر مرتبط نیز باید افزود. همچنین درباره چگونگی این تاثیرپذیری نیز آشکار شد که بیشتر به طور غیر مستقیم و نسبی و با واسطه استادان این نظام صورت پذیرفته است.      همچنین علاوه بر این تاثرات غیر مستقیم، فرشچیان خود نیز تاثیرات مستقیمی بر این مراکز هنری داشته است. فرشچیان با مدیریت کارآمد اداره کل هنرهای ملی، آموزش کارمندان و طراحی برای کارگاه های نه گانه این اداره و خلق آثار جریان ساز، تاثیرات قابل توجهی بر نگارگران جوان و معاصر ایرانی نهاد.