بررسی نقشمایه های چهار شیء فلزی مکشوفه از مازندران دوره قاجار

چکیده

منطقه ی شمالی ایران به ویژه مازندران و گلستان، سرشار از هنرهاست. در میان هنرهای گوناگون، هنر فلزکاری این خطه، خصوصاً در دوره ی قاجار بنا به دلایل مختلفی مانند کمبود موزه های استانی و نگهداری اشیاء در گنجینه ها، کمتر مورد توجه و پژوهش قرار گرفته است و هنوز منبع مکتوب مستقلی درباره ی این آثار هنری به دست نیامده است. آثار فلزی قاجاری مازندران در گوشه و کنار موزه ها حاکی از وجود این هنر در این منطقه بوده است و بهره گیری از نقشمایه ها ی هندسی، گیاهی، حیوانی و کاربرد خط بر روی این آثار جلوه ای خاص به آن ها داده است. با وجود آثار فلزی متعدد از دوره ی قاجار این منطقه، به دلیل عدم مستند نگاری تمامی اشیاء، چهار شی معتبر و مستند به عنوان نماینده این آثار از موزه ملی ایران و موزه شهرستان بابل انتخاب و با بهره گیری از آنالیز خطی نقوش به مطالعه ی آن ها پرداخته شده است تا به موجب آن، نقاب از چهره ی این آثار فراموش شده برداشته شود. هدف اصلی پژوهش را بررسی این نقشمایه ها، معنای نمادین نهفته در   آن ها و معرفی نقوش غالب در این دوره ی منطقه در بر دارد. اطلاعات اولیه این پژوهش  به صورت کتابخانه ای و میدانی است و در تدوین آن ها از شیوه توصیفی- تحلیلی  بهره گرفته شده است.