نقد و بررسی روایات نهی امام حسین(ع) از حضور مدیونان در واقعه کربلا (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نظر به اهمیت حادثه کربلا و گستره اثرگذاری آن، دقت در گزارشهای مربوط به این واقعه اهمیتی دو چندان دارد، به علاوه با توجه به تحریفهای صورت گرفته به نقد کشاندن گزارشهای ناسازگار با سیره امام حسین(ع) و حوادث مربوط به کربلا ضروری به نظر میآید. از جمله گزارههای منسوب به امام حسین(ع) در جریان حادثه عاشورا، منقولاتی است که بر اساس آنها امام(ع) اعلام میدارد کسانی که دَین بر ذمّهشان است از همراهی ایشان در پیکار با دشمنان کناره گیرد. در پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی، اَسناد و محتوای این روایات مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتههای تحقیق حکایت از آن داشتند که این روایات از هر دو جهت سند و متن در معرض نقدهای جدی قرار دارند. از نظر سندی، اسناد تمام روایات ضعیف هستند و از نظر محتوایی، مضمون روایات با قرآن کریم و سنت در تعارض هستند. تعارض آنها با دو دسته از آیات: 1) آیات وصیت، 2) آیات جهاد روشن گردید و تعارض آنها با چهار دسته از روایات اهل بیت(ع): 1) شهادت اهل بیت(ع) با دَین بر ذمّه، 2) تصدی اهل بیت(ع) در پرداخت دَین اصحاب، 3) دعوت امام حسین(ع) از مدیونان برای پیکار با یزدیان، 4) جواز ضمانت یا وصایت زنان، آشکار گردید.