گفتمان کاوی جریان های نفوذ فکری فرهنگی دشمنان در عصر امیرالمؤمنین علی(ع) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نفوذ بیگانگان و دشمنان در سرزمین و فکر مسلمانان، سابقه ای به وسعت تاریخ اسلام دارد. دشمنان جبهه ی حق به دلیل احساس استعلاء و خودبزرگ بینی، هم ترازی قدرت های دیگر را برای خود ناپسند دانسته و کوشیده اند با اتخاذ راهبردهای مناسب جنگ سخت یا نرم، در مسیر حرکت آنان انحراف ایجاد نمایند گفتمان نهضت حق را ساقط کنند. بر این اساس، آنچه می تواند راهگشای فهم بسیاری از جریانات سیاسی تاریخ اسلام و کشف تاکتیک های جبهه ی دشمن برای نفوذ در جامعه اسلامی باشد، شناسایی گفتمان های غالب و مغلوب جبهه های حق و باطل است. در میان روش های پژوهش و تحقیق در گزارش ها، روش «تحلیل گفتمان پدام» در فهم نظام مند از تاریخ بسیار مؤثر است چراکه با اتکاء به دو سطح عمده ی تحلیل متن و فرامتن، به توصیف، دریافت و تفسیر رویدادهای اجتماعی و سیاسی می پردازد. نگارندگان در این تحقیق کوشیده اند تا بر اساس این روش، اندیشه و سیاست جریان های متخاصم حاکم بر عصر امام علی(ع) را از لابه لای گزارش های تاریخی معتبر، بازسازی و با طراحی الگویی از نفوذ این جریانات، رفتارشناسی دشمنان آن حضرت(ع) را ترسیم نمایند. بر اساس نتایج به دست آمده، استراتژی عمده ی دشمنان برای نفوذ در جامعه اسلامی؛ موج آفرینی، هجمه وسیع تبلیغاتی، هیاهوی سیاسی، فریب افکار عمومی، تقدّس آفرینی کاذب و سوءاستفاده از جهل مردم بوده است.