کاوشی در تاریخ فرهنگی تغذیه در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بیش از نود درصد از منابع آب کشور در بخش کشاورزی به مصرف می رسد. این در حالی است که محصولات زراعی تولیدی عمدتاً مصرف داخلی دارند. این گونه به نظر می رسد روی دیگر بحران آب حاصل شده از کشاورزی در ایران، تقاضا و رژیم غذایی مصرف کنندگان است. رژیم غذایی شهروندان اکنون به سرعت در حال چرب، پُرپیمان و کالریک شدن است و از این جهت تغذیه به شکلی غیرمستقیم حجم بالایی از منابع آبی را به خود اختصاص می دهد. با اشراف بر بحرانی شدن وضعیت آب کشور در نیم قرن اخیر، ما در این پژوهش در پی پاسخگویی به این پرسش ایم که چه عادات غذایی و سبکی از زندگی در تاریخ ایران، مانع از خشکی کشور و دست اندازی به نظم طبیعی می گشته است؟ برای پاسخگویی به این پرسش، ضمن بررسی کتب و سفرنامه های تاریخی، از خلال مصاحبه های کیفی با سالمندان و عشایر، صحت این نوشته ها مورد واکاوی و مداقه قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که سازگاری ایرانیان با طبیعت، مرهون عواملی چون جمعیت 10 میلیونی و کمتر، تحرک و پویایی شدید جمعیتی، رژیم غذایی منطقه ای، کم تنوع و محدود، استقامت بالا و تقدیرگرایی است. بدیهی است که ادامه حیات پایدار در ایران، منوط به ترویج رژیم های غذایی سازگار با اقلیم خشک کشور می باشد.