تدوین برنامه آموزشی سازگاری اجتماعی و اثربخشی آن بر میزان قلدری دانش آموزان پسر (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مقدمه: در حال حاضر قلدری در مدارس یک پدیده همه گیر است  که  میلیون ها دانش آموز را تحت تأثیر قرار می دهد. بر همین اساس هدف از پژوهش حاضر تدوین برنامه آموزشی سازگاری اجتماعی و اثربخشی آن بر میزان قلدری دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه مورد مطالعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر بوکان در سال تحصیلی 97-1396 بودند که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) انتخاب گردید و جهت جمع آوری داده ها به مقیاس قلدری ایلی نویز (2001) پاسخ دادند. گروه آزمایش طی 10 جلسه 90 دقیقه ای و به مدت 5 هفته متوالی (هر هفته 2 جلسه) تحت آموزش برنامه سازگاری اجتماعی قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده های بدست آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش برنامه سازگاری اجتماعی بر کاهش قلدری دانش آموزان تأثیر معناداری داشته است (52/0=η، p<0/000، f= 28/94).  نتیجه گیری: در مجموع نتایج حاکی از اثربخش بودن برنامه سازگاری اجتماعی به عنوان یک روش مؤثر در کاهش قلدری دانش آموزان پسر بود. پیشنهاد می شود که این برنامه در دستور کار متولیان آموزش و پرورش و نهادهای تربیتی جهت مقابله و کاهش رفتارهای افراد قلدر در مدارس قرار بگیرد.