ارایه الگوی بهینه توسعه فضایی مناطق نمونه گردشگری در استان تهران با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS

چکیده

اهداف: گردشگری که امروزه از آن به عنوان صنعت پاک یاد می شود یکی از مسایل مهمی است که به دلیل تاثیرات زیادی که بر اقتصاد جوامع می گذارد نمی توان آن را نادیده گرفت . به منظور توسعه مناطق گردشگری، ابتدا بایستی این مناطق مستعد شناسایی شوند. هدف این پژوهش ارایه الگوی بهینه توسعه فضایی مناطق نمونه گردشگری در استان تهران با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS بود. ابزار و روش ها: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی- توسعه ای و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است که در سال ۱۳۹۵ انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان، صاحب نظران، برنامه ریزان گردشگری و کارشناسان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به تعداد ۳۰ نفر بود. برای جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و سازمانی و بررسی های میدانی، مانند پرسش نامه، مصاحبه و مشاهده استفاده شد. به منظور گروه بندی مناطق، تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS به کار گرفته و از ۱۰ شاخص در استان استفاده شد. برای خوشه بندی از نرم افزار ArcGIS۱۰.۲ استفاده شد. یافته ها: استان تهران در راستای توسعه فضایی بهینه صنعت گردشگری به ۳ خوشه تقسیم شد که در آن، نواحی شرقی و شمالی استان در خوشه ۱، نواحی غربی، مرکزی و جنوب شرقی استان در خوشه ۲ و نواحی جنوب غربی استان در خوشه ۳ قرار گرفتند. نتیجه گیری: به منظور ارایه الگوی بهینه توسعه فضایی مناطق نمونه گردشگری در استان تهران با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS ، ۳خوشه استان تهران از یکدیگر تفکیک می شوند که شامل خوشه ۱ (مناطق شرقی و شمالی)، خوشه ۲ (مناطق غربی، مرکزی و جنوب شرقی) و خوشه ۳ (مناطق جنوب غربی) هستند .