بازیابی هویت فرهنگی- اجتماعی محله خیام شهر ایلام با رویکرد شهرسازی مشارکتی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

امروزه در برنامه ریزی های از بالا به پایین، اصل مشارکت مردمی و توجه به نیاز ساکنان، نادیده گرفته می شود. در راستای این بی توجهی ها، شاهد آسیب های اجتماعی و فرهنگی در سطح محلات شهری هستیم. در این پژوهش، محله خیام در شهر ایلام، برای به کارگیری رویکرد مشارکتی در تدوین طرح راهبردی پیشنهادی برگزیده شد. مقیاس تحلیل در پژوهش حاضر، محله شهری و محدوده مطالعاتی آن، ناحیه 4 از منطقه یک طرح تفصیلی مصوب 1395 ایلام بود. این پژوهش با ماهیت کاربردی و با بهره گیری از روش های توصیفی و تحلیلی انجام شد؛ به این ترتیب که با مطالعات کتابخانه ای، مطالعه اسناد و طرح های مصوب، مشاهده میدانی، بروزرسانی آمار و نقشه های مورد استفاده، بهره برداری از استانداردهای موجود برنامه ریزی و طراحی شهری و ضوابط شهرسازی، تدوین پرسشنامه و جمع آوری وضعیت کلی محله به همراه نظرات و پیشنهادهای شهروندان ساکن محله و تحلیل نتایج حاصل از آن با رویکرد سنجش مکان، أمین سرزندگی و امنیت به عنوان هدف های راهبردی کلان، با استفاده از روش های گفته شده، برای محله خیام شهر ایلام پیشنهاد گردید. در نهایت نیز مجموعه ای از راهبردها و سیاست های اجرایی در قالب برنامه ریزی راهبردی با بهره گیری از تکنیک تحلیل سوات در سطح محله ارائه شد. یافته های پژوهش نشان داد که زیباسازی محیط محله، تأسیس شورایاری محله، ایجاد مراکز تجاری، ایجاد پارک محله و نورپردازی فضاهای عمومی، مهمترین خواسته های مردم در مورد ساماندهی مشکلات اجتماعی و فرهنگی محله است.